1-Маъруза. Монтаж ишларига тайёргарлик ва ташкил қилиш Режа

Монтаж майдончаси ва устахоналарини ташкил қилиш
Ишлаб чиқариш ва маиший биноларни, вақтинча сақлаш ва жиҳозлар, трубопровод деталлари, металлоконструкция элементларини йигиш майдончалари ишлаб чиқариш ишлари лойиҳаси асосида ташкил қилинади. Монтаж ишлари бошлангунча одамларнинг ўтиши учун хавфли зоналар аниқланиб, махсус огоҳлантирувчи ёзувлар осилиб, ажратилади.
Ёнгин хавфи мавжуд жойлар ёнгинга қарши воситалар билан таъминланади. Биринчи тиббий ёрдам аптечкаси билан таъминланади.
Ностандарт жиҳоз ва монтаж йигма бирликлари, металлоконструкциялар алоҳида заводларда тайёрланади.
Металлоконструкциялар заводи узоқ бўлса, завод ҳузуридаги устахоналардан фойдаланилади.
Йигма бирликлар ва трубопроводлардан тўгри чизиқли қисмларни таёрлаш 4 босқичдан иборат: тайёрлов (детал ва трубаларни танлаш, трубопровод арматура ва деталларини тайёрлаш), трубаларга ишлов бериш (кесиш, эгиш), йигиш (елементларни йигиш ва пайвандлаш), якуний (синовдан ўтказиш, сифатни текшириш).
Монтаж ишларини бажариш бўйича умумий тушунчалар
Қурилиш монтаж ишларини бажариш кетма-кетлигига кўра оқимли-қўшилган, йирик блокли, оқимли- агрегат ва подкладкасиз монтаж методлари мавжуд.
Оқимли-қўшилган усул нисбатан прогрессив ва тежамли метод бўлиб, қурилиш- монтаж ташкилотлари буюртмачи билан келишилган жадвал асосида амалга оширилади.
Бу усул билан эришиладиган самара қуйидагилар ҳисобига бўлади:
- жиҳоз, трубопровод ва конструкцияларнинг монтажгача йириклаштириш;
- Қурилиш- монтаж кранларининг механизация даражаси ва фойдали иш коеффициентини ошириш;
- монтаж ишларини бажариш муддатини қисқартириш;
- ишчи монтажчилар иш унумдорлигини 1,5-1.6 марта ортиши ва монтаж ишлари таннархининг 1,2-1,5 марта пасайиши.
Методнинг камчилиги - монтаж қилинган жиҳозларнинг қурилиш ишларини бажариш вақтида шикастланиб қолишидир.
Ўлчов- белгилаш ишларини бажаришда пўлат рулетка, уголник, транспортер, шоқул , иплар шунингдек, геодезик асбоблар теодолит, нивелирлардан фойдалнилади. Бунда ўқларини параллел кўчириш, ўзаро перпендикуляр ўқларни белгилаш ва ўқларни вертикал турли этажларга кўчириш асосий операция бўлиб ҳисобланади. Белгиланган нуқталар орқали ипдан фойдаланиб бўр билан чизиқлар чизилади.
Жиҳозни пойдеворга ўрнатишдан сўнг, унинг ҳолати понасимон тиқинлар, металл понасимон ва текис тиқинлар ва ростловчи винтлар ёрдамида текисланади. Бу тиқинлар дастлаб тахта билан ўраб олинади, бетон қуйилиб, 25% қотганидан сўнг тахта олиб ташланади. Тиқинлар пойдевор юзига зич ёпишиши ва бир пакетдаги тиқинлар сони 5 тадан ортмаслиги лозим.
Понасимон ва текис тиқинлар ўлчамлари қуйидаги 1-жадвалда келтирилган .
Металл тиқинлар имкони борича пойдевор болтлари яқинига ўрнатилади.
Жиҳозни тиқинлар ёрдамида пойдеворга ўрнатиш, винтлар ёрдамида унинг ҳолатини ростлаш қуйидаги расмда тасвирланган (1 -расм).