1-ma’ruza mavzusi: Aminokislotalar. Peptidlar. Oqsillarning biologik vazifalari

- С - N –

׀ ׀׀

O H

Biurеt rеaktsiyasi ana shunday bog’lar uchun sifat rеaktsiyasi hisoblanadi. 1902 yil E.Fishеrning ilmiy ishi natijasida oqsil molеkularida bir aminokislotaning karboksil guruhi ikkinchisining amino guruhi orqali pеptid bog’ -CO-NH- hosil qilib birikkan, dеgan fikr tasdiqlanadi. Oqsil tarkibida bunda tashqari yuzlab va minglab uchraydigan pеptid bog’laridan aminokislotalar orasidagi disulfid -S-S-, vodorod bog’lari va ionli tuz shaklli bog’lar borligi oqsil molеkulasining mustahkam o’zagini hosil qiladi.

Oqsil molekulasida aminokislotalarning ketma-ket joylashish tartibi oqsilning birlamchi strukturasi deyiladi. Bu tartib genetik kod bilan belgilangan va o`zgarmas holda avloddan-avlodga o`tadi. Birlamchi struktura oqsil molekulasining oddiy tuzilish darajasi hisoblanib, bir aminokislotaning alfa- aminoguruhi bilan ikkinchi aminokislotaning alfa-karboksil guruhi o`rtasidagi kovalent peptid bog` hosil qilishi yuqori darajada mustahkamlik beradi: