1-Ma`ruza. Mavzu: Metallmaslar. Vodorod. Suv. Reja. Metallmaslarning davriy jadvalda tutgan o`rni. Metallmaslarning umumiy xossalari


Suv, og`ir suv, konstitutsion suv



Download 357,5 Kb.
bet5/60
Sana04.09.2021
Hajmi357,5 Kb.
#163659
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60
Bog'liq
1-Ma`ruza. Mavzu Metallmaslar. Vodorod. Suv. Reja. Metallmaslar

4. Suv, og`ir suv, konstitutsion suv.

Tabiatda uchrashi. Suv–vodorodning oksidi–eng ko`p tarqalgan va muhim moddalardan biridir. Yerning suv egallagan sathi quruqlik sathidan 2,5 marta katta. Tabiatda toza suv yo`q–uning tarkibida doimo qo`shimchalar bo`ladi. Toza suv haydash yo`li bilan olinadi. Haydalgan suv distillangan suv deyiladi. Suvning tarkibi (massa jihatidan) 11,19 % vodorod va 88,81 % kisloroddan iborat.

Fizik–kimyoviy xossalari. Toza suv shaffof, hidsiz va ta`msiz bo`ladi. Uning zichligi 4 0C da eng katta (1g/sm3) bo`ladi. Muzning zichligi suvning zichligidan kam, shu sababli muz suv yuziga qalqib chiqadi. Suv 0 0C da muzlaydi va 101325 Pa bosimda 100 0C da qaynaydi. U issiqlikni yaxshi o`tkazmaydi va elektrni juda yomon o`tkazadi. Suv–yaxshi erituvchi.

Suv–reaksiyaga ancha yaxshi kirishuvchan modda. U odatdagi sharoitda ko`pchilik asosli va kislotali oksidlar, ishqoriy va ishqoriy-yer metallari bilan reaksiyaga kirishadi, masalan:



H2O + Na2O = 2NaOH 2H2O + Li = 2LiOH + H2

H2O + SO2 = 2NaOH 2H2O + Ca = Ca(OH)2 + H2

Suv turli-tuman birikmalar–gidratlar (kristallgidratlar) hosil qiladi. Masalan,



H2O + H2SO4 = H2 SO4•H2O 10H2O + Na2CO3 = Na2CO3•H2O

H2O + NaOH = NaOH•H2O 5H2O + CuSO4 = CuSO4•H2O

Suvni bog`lovchi birikmalar qurituvchilar sifatida ishlatiladi. Yuqoridagilardan boshqa qurituvchi moddalardan P2O5, CaO, BaO, Na metali (ular ham suv bilan kimyoviy o`zaro ta`sirlashadi), shuningdek, silikagelni ko`rsatish mumkin.

Og`ir suv. Tarkibida og`ir vodorod bo`ladigan suv og`ir suv deyiladi (D2O formula bilan belgilanadi). U odatdagi suvdan farq qiladi, buni ikkala suvning fizikaviy xossalarini o`zaro taqqoslashdan ham ko`rish mumkin:

D2O H2O

Molekulyar massasi 20 18



20 0C dagi zichligi, g/sm3 1,1050 0,9982

Kristallanish temperaturasi, 0C 3,8 0

Qaynash temperaturasi, 0C 101,4 100

O`g`ir suv bilan kimyoviy reaksiyalar odatdagi suv bilan bo`lgandagiga qaraganda ancha sekin ketadi. Shuning uchun odatdagi suv uzoq vaqt elektroliz qilinganda elektrolizyorda og`ir suv to`planib qoladi.

Og`ir suv yadro reaktorlarida neytronlarni sekinlatuvchi sifatida ishlatiladi.


Download 357,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish