1-ma’ruza. Ma’lumotlar bazasining maqsadi, vazifalari va asosiy tushunchalari

Ma’lumotlar bazasini ishlab chiqish davrida bir qator bosqichlar mavjud bo’lib, ular ma’lumotlar bazasi tizimini ishlab chiqishda kuzatiladi

Ma’lumotlar bazasini loyihalash

Ma’lumotlarning modellari

Ma’lumotni modellashtirish, ma’lumotlar bazasini loyihalashtirishdagi birinchi qadam, aniqlangan muammolar sohasi uchun ma’lum bir ma’lumot modelini yaratish jarayonini anglatadi. Ma’lumotlar modeli - bu ancha murakkab real dunyo ma’lumotlarining nisbatan oddiy namoyishi, odatda grafik ko’rinishda aks ettirilishidir.

Ma’lumot modellarida uchta turdagi munosabatlar qo’llaniladi: birga ko’p, ko’p-ko’pga va bir-birga. Ma’lumotlar bazasini loyihalashtiruvchilar odatda qisqartirilgan 1:M yoki 1..*, M:N yoki *..* va 1:1 yoki 1..1 belgilarini ishlatadilar. (M:N belgisi ko’pchilikning o’zaro munosabatlari uchun standart yorliq bo’lsa-da, M:M yorlig’i ham ishlatilishi mumkin.)

Relyatsion model

Relyatsion model 1970-yilda E. F. Codd tomonidan taqdim etilgan. Relyatsion model foydalanuvchilar uchun ham, loyihalovchilar uchun ham katta yutuq bo’ldi. Uning konsepsual soddaligi haqiqiy ma’lumotlar bazasida inqilob uchun zamin yaratdi.