1-ma’ruza. Kompyuter va uning programma ta’minoti. Dasturlash tillarining klassifikatsiyasi



Download 338,73 Kb.
Pdf ko'rish
bet22/24
Sana31.12.2021
Hajmi338,73 Kb.
#263444
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24
Bog'liq
1-ma’ruza. Kompyuter va uning programma ta’minoti. Dasturlash tillarining klassifikatsiyasi

Funksiya  –  dasturlash  tili  ma'lum  hisoblash  jarayonini  bajarish  va  alohida 

qurilmalarni boshqarishni tashkil qilish uchun ko'rsatmalarni kompyuterga uzatish 

uchun ishlatiladigan kompyuter dasturlarini yozish uchun mo'ljallangan. 

Vazifa  –  Dasturlash  tili  tabiiy  tillardan  farq  qiladi,  chunki  u  odamdan 

kompyuterga  buyruqlar  va  ma'lumotlarni  uzatish  uchun  mo'ljallangan,  tabiiy  tillar 

esa faqat odamlar bir-biri bilan aloqa qilishlari uchun ishlatiladi. Printsipial jihatdan 

"dasturlash  tillari"  ta'rifini  umumlashtirish  mumkin  -  bu  buyruqlar,  buyruqlar, 

harakatga  aniq  ko'rsatmalar  yuborish  usuli;  inson  tillari  ham  ma'lumot  almashish 

uchun xizmat qiladi. 



Ijro  etilishi  –  dasturlash  tili  ma'lumotlar  konstruktsiyalarini  aniqlash  va 

boshqarish  va  hisoblash  jarayonini  boshqarish  uchun  maxsus  konstruktsiyalardan 

foydalanishi mumkin. 

Dastlab  dasturlashtiriladigan  mashinalar  yaratilganidan  beri  insoniyat  ikki 

yarim mingdan ortiq dasturlash tillarini ixtiro qildi. Har yili ularning soni yangilari 

bilan to'ldiriladi. Ba'zi tillar ozgina o'z ishlab chiqaruvchilariga ma'lum, boshqalari 

esa  millionlab  odamlarga  ma'lum  bo'ladi.  Professional  dasturchilar  ba'zan  o'z 

ishlarida o'ndan ortiq turli xil dasturlash tillaridan foydalanadilar. 

Ammo dasturlarni yozish uchun qulay bo'lgan tilni yaratish etarli emas. Har bir 

til o'z tarjimoniga muhtoj. Bunday tarjimonlar maxsus tarjimon dasturlaridir. 



Translayator – bu bitta dasturlash tilida  yozilgan dasturni boshqa dasturlash 

tilidagi  dasturga  aylantirish  uchun  mo'ljallangan  dastur.  Tarjima  jarayoni 

translyatsiya  deb  nomlanadi.  Manba  va  olingan  dasturlarning  matnlari  kompyuter 

xotirasida saqlanadi.Tarjimonga misol tarjimon. 



Kompilyator  –  bu  tilda  yozilgan  dasturni  mashina  kodlaridagi  dasturga 

aylantirish uchun mo'ljallangan dastur. Bunday tarjima jarayoni kompilyatsiya deb 

ataladi. 

Kompilyator  tugallangan  natijani  -  mashina  kodi  dasturini  ishlab  chiqaradi. 

Keyinchalik  ushbu  dastur  amalga  oshiriladi.  Dastlabki  dasturning  kompilyatsiya 

qilingan versiyasini diskka saqlash mumkin. Dastlabki dasturni qayta bajarish uchun 

kompilyatorga  endi  kerak  bo'lmaydi.  Oldindan  tuzilgan  versiyani  diskdan 

kompyuter xotirasiga yuklash va uni bajarish kifoya. 

Tarjima  va  dasturni  bajarish  jarayonlarini  birlashtirishning  yana  bir  usuli 

mavjud.  Bunga  izohlash  deyiladi.  Tafsir  jarayonining  mohiyati  quyidagicha. 

Birinchidan, u mashina kodlariga tarjima qilinadi, so'ngra dasturning birinchi qatori 

bajariladi.  Birinchi  satrning  bajarilishi  tugagandan  so'ng,  ikkinchi  satr  boshlanadi, 

keyin bajariladi va hokazo. Ushbu jarayon tarjimon dasturi tomonidan boshqariladi. 


Download 338,73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish