1-ma’ruza. Kompyuter va uning programma ta’minoti. Dasturlash tillarining klassifikatsiyasi

Dasturlash tili haqida tushuncha
Kompyuter bilan ishlash jarayoni dasturni, ya'ni aniq belgilangan buyruqlar to'plamini aniq belgilangan tartibda bajarishdan iborat. Ko'rsatmaning nol va birdan iborat bo'lgan mashina shakli markaziy protsessor tomonidan qaysi harakatni bajarishi kerakligini ko'rsatadi. Bu shuni anglatadiki, kompyuterga uning bajarishi kerak bo'lgan harakatlar ketma-ketligini aytib berish uchun tegishli buyruqlarning ikkilik kodlari ketma-ketligini ko'rsatishingiz kerak. Mashina kodlari dasturlari minglab ko'rsatmalardan iborat. Bunday dasturlarni yozish qiyin va zerikarli. Dasturchi har bir dasturning nollari va ikkilik kodlari kombinatsiyasini hamda uni bajarishda foydalaniladigan ma'lumotlar manzillarining ikkilik kodlarini eslab qolishi kerak. Insonning tabiiy tiliga yaqinroq bo'lgan biron bir tilda dastur yozish va kompyuterga ushbu dasturni mashina kodlariga o'tkazish ishlarini ishonib topshirish ancha osonroq. Dasturlarni yozish uchun maxsus ishlab chiqilgan tillar - dasturlash tillari hisoblanadi.
Dasturlash tili - bu kompyuterni boshqarish uchun buyruqlar yoziladigan maxsus til. Dasturlash tillari odamlarga kompyuter uchun o'qish va yozishni osonlashtirish uchun yaratilgan, ammo keyinchalik ularni (translyator yoki interpretator tomonidan) faqat kompyuter bajarishi mumkin bo'lgan mashina kodiga aylantirish kerak. Dasturlash tillarini yuqori va quyi darajadagi tillarga ajratish mumkin.