1 Ma’ruza kirish. Odam anatomiyasi va fiziologiyasi fani predmeti, maqsadi, vazifalari, O’rganish usullari reja

Nerv      to‘qimasi.Nerv  to‘qimasi  tashqi  muhit  ta’sirida  ichki  organlarda  sodir  bo‘ladigan 

ta’sirotlarni,  ya’ni  qo‘zg‘alish,  turli  sezgilarni,  nerv  impulslarini  o‘tkazish  vazifasini  bajaradi. 

Nerv  to‘qimasi  neyron  va  yordamchi  struktura  —  neyrogliyadan  tuzilgan.  Neyrogliya  ko‘p 

---

6 

 

o‘siqli  hujayralardan  iborat.  Neyrogliya  hujayralari  orasida  nerv  xujayralari  joylashadi. 

Neyrogliya hujayralari neyronlarga nisbatan tayanch-trofik funksiyani o‘taydi. Neyron bir necha 

o‘siqlarga  ega  bo‘lgan  nerv  o‘simtalari  va  nerv  hujayrasi  tanasidan  iborat.  Uzun  o‘siqlar 

neyritlar,  katta  o‘siqlar  dendritlar  deb  ataladi.  Nerv  hujayralari  turli-tuman  shaklda 

(yulduzsimon,  yumalok,  oval  va  noksimon)  bo‘ladi.  Ular  nerv  sistemasining  turli  qismida 

joylashgan  bo‘ladi.  Nerv  xujayrasidan  chiqqan  neyritning  uzunligi  bir  metr  va  undan  uzun 

bo‘ladi. Kalta tolalari ko‘p tarmoqli bo‘lib, bir nechta bo‘ladi. Nerv tolasi yog‘simon moddadan 

tuzilgan  mielin  parda,  uning  ustini  esa  shvann  pardasi  -nevrilemma  o‘rab  turadi.  Mielin  parda 

nerv tolasining ba’zi qismlarida bir oz torayib, Ranve bog‘lamlarini (bo‘g‘imlarini) hosil qiladi. 

Bu pardalar nerv tolalarini bir-biridan ajratadi va himoya vazifasini bajaradi.