1-маъруза. Кириш. Фан мақсади, вазифаси ва долзарблиги

Softswitch ва IMS ларни таққослаш

Softswitch ва IMS архитектурлари даражали бўлинишга эга, шу билан бирга даражалар чегаралари худди ўша бир хил жойлардан ўтадилар. Softswitch архитектураси учун биринчи навбатда тармоқ қурилмалари тасвирланган, IMS архитектурасида эса функциялар даражасида аниқланган. Шунингдек IP-тармоқ базасида ҳамма хизматларни бериш ва чақирувларни бошқариш ва коммутация функцияларини ажратиш ғояси бир ҳил. Моҳияти бўйича, аллақачон маълум бўлган Softswitch функцияларига OSA шлюзи ва абонент маълумотлари серве-ри функциялари қўшилади.

Иккила архитектуралардаги функциялар рўйхатини баҳолаб, сезиш мумкинки, функциялар таркиби амалий фарқ қимайди. Хулоса қилиш мумкин эди, иккила архитектурлар деярли ўхшаш. Бу тўғри, аммо фақат қисман: улар архитектура маъносида ўхшаш. Агарда функциялардан ҳар бирини мазмунини текширсак, унда Softswitch ва IMS тизимларида катта фарқлар топилади. Масалан, CSCF функцияси: унинг баёнидан Softswitch нинг ўхшаш функцияла-ридан фарқи кўринмоқда. Буни устига агар Softswitch архитектурасида функциялар етарлича шартли бўлиниш ва баёнга эга бўлса, унда IMS хужжатларида эса функцияларни қаттиқ баёнини ва уларнинг ўзароҳамкорлиги процедурларини берилади, шунингдек тизим функциялари орасидаги интер-фейслар аниқланган ва стандартлаштирилган.
Фарқ тизимни асосий концепциясидан бошланади.
Softswitch – бу биринчи навбатда конвергентлитармоқ ускунасидир. Шлюзларни бошқаришфункцияси (ватегишли равишда MGCP/MEGACO протоколлари) унда устиворлик қилувчи ҳисобланади (SIP протоколииккита Softswitch/ MGC ни ўзароҳамкорлиги учун).
IMS IP га тўлиқ асосланган, 3G тармоқ рамкасида лойиҳалаштирилган эди. Унинг асосий протоколи бўлиб,абонентлар орасида биттарангли сессиялар ўрнатишга йўл берувчи ва хавфсизлик, муаллифлаштириш, хизматларга кириш ва ҳоказолар бўйича сервислифункцияларни берувчи тизим сифатидагина IMS ни ишлатувчи, SIP ҳисобланади. Шлюзларни бошқариш функцияси вамедиашлюзнинг ўзибу ерда фақатгина 3Gабонентларини фиксация қилинган тармоқ абонентлари билан алоқаси учун воситасидир. Шу билан бирга фақтгина УфТТ кўзда тутилади.
Шунингдек IMS хусусиятларига IPv6 протоколигаориентация қилиши киради: кўпгина мутахасислар ҳисоблайдиларки, IMS нинг оммавийлиги, IP протоколининг олтинчи версиясини тадбиқ қилишнинг чўзилганига туртки бўлиб хизмат қилади. Аммо бу хозирча баъзи бир муаммо бўлади:UMTS тармоқларҳам IPv4 ҳам IPv6 қувватлайди, у вақтда IMS каби – қоидага кўра, фақат IPv6. Шунинг учун IMS-тармоқда киришидасарлавҳалар форматини ва манзил ахборотини ўзгартирувчи, шлюзлар бўлиши керак. Бу муаммофақатгина IMS хос бўлмай, балки IPv6 нинг ҳамма тармоқларига ҳам.
IMS муаммолар мавзусини давом этириб, SIP протоколи ҳақида айтиш лозим. Гап шундаки, SIP IETF қумитаси томонидан ишлаб чиқилган ва ихтисослаштирилган, лекин IMS да ишлатиш учун у қисман ишлаб тўлдирилган ва ўзгартирилган. Натижада вазият вужудга келиши мумкин, SIP сўровларини олинганда ёки уларни ташқи тармоққа жўнатилган вақтда S-CSCF функциячаси SIP протоколининг тегишли кенгайиш йўқлигини топиши мумкин ва/ёки улаш ўрнатишдан бош тортиши мумкин, шунингдек унга нотўғри (некорректно) ишлов бериши мумкин.
Хозирги вақтда IPCC ёндошувнинг кучли томонларидан бири бўлиб уни тарқалганлиги ҳисобланади: жаҳонда мана шу ривижланиш йўлидан ўтган кўпгина тармоқлар бор, ва энди SoftSwitch-архитектурасини тадбиқ қилиш бўйича кенг тажрибавий материал йиғилган. Қувватланувчи технологияларнинг катта миқдори операторга, уни талабларига кўпроқ жавоб берувчи ва олдиндан бор тармоқ ресурслари билан оптимал тарзда ўзароҳамкорлик қилишга йўл берувчи,ускунани танлаб олиш имкониятини беради. SoftSwitch-ечим нисбатан енгил масштаблаш мумкин, корпоратив секторга хизмат кўрсатувчи, оддий архитектурдан бошлаб, ва йирикмасштабли регионаллараро оператори лойиҳалар билан тугаллаб. Шу тарзда, оператор кейинги авлод тармоғига бошланғич киритмани минимизация қилиши мумкин. Ушбу хусусият эса йирикмасштаблилойиҳа яратаётган операторга янги тармоқ ресурсларидан фойдаланишга йўл беради (ва, демак, фойда олиш) дарҳол уларни ўрнатгандан кейин. Агар санаб ўтилган афзалликларни умумлаштирсак, ундауларни битта сўз билан тарифлаш мумкин – "эгилувчанлик", унинг тагида операторнинг хоҳлаган сўровига адаптация қилиш назарда тутилади.
Лекин IPCC ечимида бошқа томон ҳам бор. Ушбу бозор сегментида келтирилган ускунанинг турли-туманлиги, унинг бирга бўла олишлик муаммосини вужудга келтиради. Тизимли ўзароҳамкорликни таъминловчи кўп сонли марказлар уни қисман ечишга ёрдам берадилар, чунки кўпинча тестлардастурий таъминотнинг версияларини янгиланиш орқасидан етиб бора олмайди ва операторлар тармоқларида ишлаётган, қурилмаларнинг ҳамма мумкин бўлган комбинацияларини қамраб ололмайди. Бу шунингдек операторларнинг бир бири билан ўзароҳамкорлигининг кенгроқ муаммосини туғдиради ва фойдаланувчи ва хизматлар мобиллигини таъминлаш бўйича, кўпгина технологиялари кўзда тутган имкониятларини йўққа олиб келди. Баъзи бир ускунани ишлаб чиқаручилар фирманинг тармоқни бошқариш тизимини тақдим этадилар, улар ҳамма вақт ҳам, оператор тармоғига уни интеграциясида, ҳар хил томон етказиб берувчилар ускуналари билан корректливажуда яхши сифатли ишлавермайдилар, чунки фақатгина амалга оширишда фарқ бўлмай, балкикўпгина тизимнинг функционаллигида ҳам фарқ бор.
IMS да ускунани бирга бўла олишлик муаммолари қисман текисланади, чунки функционал модулларнинг ўзароҳамкорлиги стандартлар билан регулировка қилинади. Хизматларни тақдим этишга янги ёндашув ҳаддан ташқари муваффақиятли бўлди ва хизматлар роумингни таъминлади, бу эса операторга қўшимча фойда келтириши керак. IMS бир хил тизимини кейинги авлод тармоғининг симли қисмида ва 3G мобил тармоқларида ишлатилиши келажакда фиксация қилинган ва мобил тармоқларни конвергенция имконияти-ни — ғояларини кўришга йўл беради, у жаҳон бўйлаб оммабопликни йиғаяпти, бу тасдиғи бўлиб, FMCA (Fixed-Mobile Convergence Alliance) – йирик алоқа операторларни халқаро бирикмаси иштирокчилар сонининг доимий ўсиши ҳисобланади.