1-ma’ruza: Geografik informatsion tizimlar xaqida umumiy ma’lumotlar

Ma’lumotlar modellari

Fazoviy ma’lumotlar modeli – bu raqamli tasviri shakllantirilgan fazoviy ob’ektlar uchun mantiqiy qoidalardir.

Ma’lumotlarning vektorli modeli. Ma’lumotlarning vektorli strukturalarini vektorli modellarga birlashtirishning bir qancha usullari mavjud. Bu bir yoki bir nechta qatlamlar ob’ektlarining o’zaro aloqasini tadqiq qilish imkonini beradi. Eng oddiy vektorli ma’lumotlar modeli sifatida “spagetti” modelini olish mumkin (3-rasm). Bu xolda xaritaning grafik tasviri “birga bir” tarzda o’giriladi.

Ob’ekt	raqami	Xolati
Nuqta	5	Bir juft koordinata (x,y)
CHiziq	16	Juft koordinatalar to’plami (x,y)
Maydon	25	Juft koordinatalar to’plami (x,y), birinchi va oxirGICi mos keladi

3-rasm. «Spagetti» modeli
Ob’ektlar o’rtasidagi munosabat bu modelning tarkibida bo’lmaydi. Xar bir geometrik ob’ekt aloxida saqlanadi va boshqa ob’ektlar bilan bog’lanmaydi, masalan, umumiy ob’ektlar chegarasi 25 va 26 bir xil koordinatalar to’plami yordamida ikki marta yoziladi. Ob’ektlar orasidagi o’zaro munosabatlar mustaqil tarzda xisoblanishi kerak. Aks xolda bu ma’lumotlarning taxlil qilish jarayonini qiyinlashtiradi va saqlanayotgan ma’lumotlar xajmini ortib ketishiga olib keladi.
Vektorli topologik model (4-rasm) vektorli ob’ektlarning o’zaro joylashish xarakteristikalarini, ob’ektlar va boshqalarning qo’shnilik, yaqinlik to’g’risidagi ma’lumotlarini o’zida jamlaydi.