1-Ma’ruza: Biznesda axborot tizimlari asoslari

Stansiya– axborot uzatish va qabul qilish bilan bog’liq vazifalarni bajaruvchi ob`ektdir. Alohida kompyuterlar, kompyuter majmualari, terminallar, sanoat robotlari, programmaviy boshqaruvli dastgohlar va shu kabilar tarmoq abonentlari bo'lishlari mumkin va xar bir abonent stansiyaga ulanadi.Abonent va stansiya birgalikda "abonent tizimi“ deb ataladi. Abonentlarning o'zaro aloqasini tashkil etish uchun fizik uzatish muhiti mavjud bo'lishi kerak. Fizik uzatish muhiti– elektr, radio yoki boshqa signallar yordamida amalga oshiriladigan aloqa kanali va ma`lumotlarni uzatish, qabul qilish qurilmalaridir. Fizik uzatish muhiti negizida abonent tizimlari o'rtasida axborot uzatishni ta`minlovchi kommunikasion tarmoq tashkil etiladi. Bunday yondashuv har qanday komppyuter tarmog'ini abonent tizimlari va kommunikasion tarmok yig'indisi sifatida ko'rish imkonini beradi.

Kompyuter tarmoqlari quyidagi belgilari bo’yicha klassifikatsiyalanadi:

Kompyuter tarmoqlari quyidagi belgilari bo’yicha klassifikatsiyalanadi:

• Geografik (xududiy) joylashuvi bo’yicha;
• Ishlab chiqarish bo’limlarining miqyosi bo’yicha;
• Boshqarish usuli bo’yicha;
• Axborotni uzatish tezligi bo’yicha;
• Aloqa (ulanish) topologiyasi tuzilishi bo’yicha.

Abonent tizimlarining xududiy joylashuviga qarab kompyuter tarmoqlarini uchta asosiy turkumga ajratish mumkin:
Lokal tarmoqlar- (LAN– Local Area Network);

Mintaqaviy tarmoqlar- ( MAN–Metropolitan Area Network);

Mintaqaviy tarmoqlar- ( MAN–Metropolitan Area Network);

• Global tarmoqlar- (WAN– Wide Area Network);

Kompyuterlarni bir-biriga bog’lashda Etherrnet, HPNA va simsiz bog’lanish adapterlaridan foydalanilgan.

Kompyuterlarni bir-biriga bog’lashda Etherrnet, HPNA va simsiz bog’lanish adapterlaridan foydalanilgan.

1. Kontsentrator yordamida tarmoq hosil qilish. Bu usulda barcha kompyuterlar tarmoq kontsentratoriga bog’lanadi. Buning uchun barcha kompyuterlarda tarmoq adapteri mavjud bo'lishi kerak.