6-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib onalar o’limini uchdan birga kamaytirish.
Onalar salomatligini yaxshilash uchun nima qilinmoqda?
O’zbekiston hukumati mamlakatda onalikni muhofaza qilish sohasidagi xizmatlardan umumiy bahramandlikni ta’minlash hamda bu sohadagi xizmatlarni yaxshilash uchun jiddiy choralar ko’rmoqda. Sog’liqni saqlash tizimini isloh qilish davlat Dasturi hamda 2005 yil “Sihat-salomatlik” yili deb e’lon qilingani shunday sa’y-harakatlarga misoldir.
Donor tashkilotlar hukumat faoliyatini qo’llab-quvvatlshda faol qatnashmoqda. BMT aholishunoslik fondi va YUNISEFning O’zbekistondagi faoliyati avval boshdanoq mamlakatda onalar salomatligini yaxshilashga yo’naltirildi. Ular onalar salomatligi bo’yicha milliy klinik dasturlar va qoidalarni qayta ko’rib chiqishga, tibbiyot xodimlarini o’qitishga hamda zarur tibbiy uskunalar berishga ko’maklashadi.
Milliy maqsad 6. OIV/OITS, sil kasalligi va bezgakka qarshi kurashish 7-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib OIV/OITS tarqalishini to’xtatish va u bilan kasallanishni qisqartirish tendentsiyasini boshlash. 8-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib sil va bezgak kasalliklari tarqalishini to’xtatish va ular bilan kasallanishni qisqartirish tendentsiyasini boshlash. O’zbekistonda OIV/OITSning tarqalishi ko’lami OIV/OITS – organizmning immun tizimi buzilishi natijasida yuzaga keladigan murakkab va o’limga olib boruvchi kasallik. Uning kechishini antiretrovirus terapiyasi vositasida sekilnlatish mumkin, biroq davolab bo’lmaydi. Bunday davolash hali ham juda qimmatga tushadi. Shu bois OITS bilan kasallanganlarning ko’pchiligi o’ladi.
OIV/OITS tarqalishi bilan bog’liq vaziyat tahlili aholining quyidagi nochor guruhlarini aniqlash imkonini beradi:
in’yeksion narkotiklar iste’molchilari;
fohishabozlik bilan shug’ullanuvchi kishilar;
erkaklar bilan jinsiy aloqada bo’ladigan erkaklar;
mahbuslar.
Milliy maqsad 7. Ekologik barqarorlikni ta’minlash 9-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib barqaror rivojlanish printsiplarini davlat siyosati va dasturlariga singdirish hamda tabiiy zaxiralardan mahrum bo’lish jarayonini ortga qaytarish. 10-sonli Milliy vazifa. 2015 yilga borib toza ichimlik suvdan va sanitariyadan bahramand bo’la oladigan shahar va qishloq aholisi hissasini ko’paytirish.
Barqaror rivojlanish bugunning manfaatlari yo’lida kelajak avlodlarning ehtiyojlarini qondirishni xavf ostiga qo’ymaydigan taraqqiyotdir.
Barqaror rivojlanish tabiiy zaxiralar boyligi va yaxlitligini saqlash maqsadida ularni boshqarish usullarini takomillashtirishni taqozo etadi. Shuningdek, unda bashariy rivojlanish muammolariga yanada kompleks yondashuv nazarda tutiladi hamda kambag’allikni qisqartirish, sog’liqni saqlashni yaxshilash, mutanosib oziqlanishni ta’minlash va ishga joylashish imkoniyatlarini kengaytirish kabi muhim sohalar qamrab olinadi.
Ekologik barqarorlikni ta’minlash uchun nima qilinmoqda? O’zbekiston hukumati ekologik muammolarni hal qilish uchun bir qator strategik dasturlarni ishlab chiqib, qabul qildi. Bular:
O’zbekiston Respublikasi atrof muhit gigienasi bo’yicha milliy harakat dasturi;
Biologik rang-baranglikni saqlash bo’yicha Milliy strategiya va Harakat rejasi;
Qurg’oqchilik va cho’lga aylanishga qarshi kurash bo’yicha Milliy harakat dasturi;
Atrof muhit muhofazasi bo’yicha Milliy harakat dasturi;
Atrof muhit muhofazasi va tabiiy zaxiralardan oqilona foydalanish bo’yicha Davlat dasturi;
Qayta tiklanadigan energiya bo’yicha Milliy strategiya.
BMT agentliklari tizimi O’zbekistonning tabiiy zaxiralarni barqaror rivojlantirish maqsadida atrof muhitdan foydalanishni samarali boshqarishga va uni muhofaza qilishga qaratilgan sa’y-harakatlarni bir qator loyihalar orqali qo’llab-quvvatlamoqda.
Milliy maqsad 8. O’zbekiston va rivojlanish maqsadida global hamkorlik Global MRMga erishishdagi muvaffaqiyat asosan rivojlanayotgan mamlakatlar har biri amalga oshirayotgan harakatlarga bog’liq. 8-maqsad iqtisodiy rivojlanish sur’atini oshirish va kambag’allikni qisqartirish bo’yicha birgalikdagi sa’y-harakatni amalga oshirish zaruratini e’lon qiladi hamda boy mamlakatlar rivojlanayotgan mamlakatlarga barqaror rivojlanishni mumkin qilib qo’yadigan va uni jadallashtiradigan muhitni yaratish bo’yicha ko’maklashishini shart qilib qo’yadi. Ushbu maqsad rivojlanayotgan mamlakatlar uchun yanada ochiq hamda qulay savdo va moliya tizimini yaratish, kambag’allikni qisqartirish majburiyatini o’z zimmasiga olgan mamlakatlarga yanada saxiylik bilan yordam ko’rsatish va ularning qarzidan kechishni nazarda tutadi.
MRM vazifalarini amalda bajarish uchun ularning tarhini milliy darajada aniqlab olish talab etiladi. Ish samarali bo’lishi uchun davlat va fuqarolik jamiyatining ushbu maqsadga erishish yo’lidagi birgalikdagi sa’y-harakatini taqozo etuvchi Mamlakat kun tartibini ta’riflash darkor. Ko’pgina rivojlnayotgan mamlakatlar kabi, O’zbekiston ham, “Aholi farovonligini oshirish strategiyasi” MRMga erishish uchun asosiy strategik vosita va mexanizm hisoblanadi.
