1. Marketing tizimi xaqida tushuncha. Tarmoq marketinglari. O‘zbekistonda marketing faoliyatini tashkil etish

5-chizma. Korxona faoliyati va rivojlanishining SWOT-tahlili.
Afzallik va kamchiliklarni aniqlashga resurslar va imkoniyatlarning tavsifi yordam beradi. Bunday deyilganda korxona uchun ijobiy deb baholashimiz mumkin bo‘lgan har qanday turli ko‘rsatkichlar va kattaliklar tushuniladi. Masalan, korxona darajasida bu ilg‘or ѐki eng yangi texnologiyalar va «nou-xau»lar, ishlab chiqarish va boshqaruv xodimlarining tegishli tayѐrgarligi, boshqarish va rag‘batlantirish usullarini ishlab chiqish ѐki zamonaviylashtirish.
SHunday qilib, korxona faoliyatining SWOT-tahlili korxona faoliyatini takomillashtirib borish uchun asos bo‘lib xizmat qilishi mumkin, chunki imkoniyatlar va afzalliklarni o‘stirish va kuchaytirish kerak, tahdidlar va kamchiliklarning ta’sirini kamaytirib, ularning salbiy ta’sirini yo‘qotish ѐki o‘z afzalliklariga aylantirish kerak. Buni tashqi kontur — 5-chizmadagi strelkalar ko‘rsatmoqda. Korxona faoliyatining SWOT-tahliliga gipotetik misol 3-jadvalda keltirilgan.
Marketing nazoratining ko‘rib chiqilgan turlari tashkilot ichida ham, tashqarisida ham funksiyalarni amalga oshirishni o‘z ichiga oladi. SHunga ko‘ra marketing nazoratining uch darajasi ko‘rsatiladi: umuman korxonaning, marketing bo‘linmasining va tashqi nazorat. Umuman korxona darajasida marketing nazorati marketing samaradorligi darajasini baholash va korxonaning yuqori rahbariyati tomonidan tegishli qaror qabul qilish uchun zarur bo‘lgan axborotni olishdan iborat. Mazkur nazorat quyidagilarni baholashni nazarda tutadi: marketingning strategik va -yillik rejalari bajarilishining samaradorligi; marketing faoliyati sohasidagi taraqqiѐt; narx — xarajatlar — foyda munosabatini; yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish natijalarini.
Bo‘linma darajasida marketing nazorati uzluksiz asosda amalga oshiriladi. U marketing faoliyati alohida elementlarining samaradorligini qisqa vaqt oraliqlarida va mazkur bo‘linmaning rahbariyati kompetentligini uzoq muddatli istiqbolda baholashga yo‘naltirilgan.
3-jadval