1 Linux ot avzalliklari

tar:arxivlarni ochish va joylash
tar utilitasi ko'p funksiyalarni amalga oshiradi. Bugun bir nechta fayllardan yoki katalog ierarxiyasidan yagona fayl(tar file, arxiv yoki tarball) va tar fayllarni yechib olishda foydalanilyapti. Cpio utilitasi ham o’xshash bo’lib bir xil funksiyani bajaradi.
Siz bzip2,compress yoki gzip larni tar fayllarni siqish uchun ishlatasiz. Siz internetdan ko’chirib olgan fayllariz allaqachon shunaqa formatda boladi. Tar orqali jarayondan o’tgan va bzip2 orqali siqilgan fayllarning kengaytmasi tez tez .tar.bz2 yoki .tbz kengaytmada boladi.
Siz tar langan yoki gzip langan faylni ikki xil usulda ochib olishingiz mumkin.
$ ls —l mak*
-rw-rw-r-- 1 sam sam 1211924 Jan 20 11:49 make-3.80.tar.gz $ gunzip mak* $ ls —l mak*
-rw-rw-r-- 1 sam sam 4823040 Jan 20 11:49 make-3.80.tar
$ tar —xvf mak*
make-3.80/
make-3.80/po/
make-3.80/po/Makefile.in.in
make-3.80/tests/run_make_tests.pl make-3.80/tests/test_driver.pl Buyruqlarning joylashishi
Whereis va apropos utilitalari esizdan chiqqan yoki joylashgan joyini siz bilmaydigan buyruqlarni topishga yordam beradi. Locate utilitasi orqali local tizimda joylashgan fayllarni qidiradi.
which and whereis: Utilitani joylashtirish
Linux OT da buyruq berganizda, shell interpretator buyruq berilgan nom ostida mos keladigan barcha katalogdagi dasturlarni rcThyatini aniqlab birinchi uchraganni ishga tushuradi. Bu kataloglar rcTyhati qidiruv manzili deb ataladi. Agar qidiruv manzili o’zgartirilmagan bolsa ,shell interpretator faqat standart kataloglar ichidan izlaydi. Tizimdagi boshqa kataloglarda ham foydali utilitalar bolishi mumkin.
Which utilitasi fayllarning to liq manzilini ekranga chop qiladi.Lokal tizimda bir nom ostida uchraydigan bir nechta buyruqlar bolishi mumkin. Buyruqlar satriga biror buyruqni yozsangiz, shell interpretator qidiriv manzilidan buyruqlarni qidiradi va birinchi topgan buyruqni ishga tushuradi. Quyidagi misolda which buyrug^,I yordamida tar buyrug^ining joylashgan joyini keltiryapti:
$ which tar
/bin/tar
Buyruqlar kutilmagan yo’llar bilan ishlayotgandek ko’rinsa which utilitasi foydalidir. Misol uchun, agar tar yaxshi ishlamayotgan bolsa yani local versiyasi zararlangan bolsa, /bin/tar ni o’rniga /usr/local/bin/tar ni ishlatishingiz mumkin.
Whereis utilitasi sizning qidiruv manzilingiz yordamida utilitani standart joylashuviga yaqin fayllarni joyi bo’yicha qidirishga yordam beradi. Misol uchun, tar gao’xshashfayllarnijoylashuvjoyiniko’rishingizmumkin:
$ whereis tar
tar: /bin/tar /usr/share/man/man1/tar.1.gz apropos:kalit so’z bo’yicha qidirish
Agar birorishqilmoqchibo’lganizdabuyruqninominibilmasangiz, apropos bilanbirortakalitso’ziniyordamidaqidirishingizmumkin. Bu utilita yordamida kalit so’ziga mos keladigan kichkina turdagi qatorlarni topishda yordam beradi. man utilitasi -k variant bilan birgalikda ham, apropos ga o’xshab bir xil natija chiqaradi.