1-Laboratoriya ishi. Ma’lumotlar bazasini yaratish Ishning maqsadi

2- rasm. Jadval yaratish

Jadvalning ustun nomlari va ma’lumotlar tipi tanlanadi(23.3- rasm).

3- rasm. Jadvalning ustun nomlarini kiritish

Jadvalni saqlaymiz va unga nom beramiz(23.4- rasm).

4- rasm. Jadvalni saqlash

Qolgan jadvallar ham shu usulda yaratib olinadi.

2. Axborot obyektlari aloqasi

Ma’lumotlar bazasini relyatsion modelini qurishda bog‘lanish munosabatlari muhim ahamiyatga ega. Aslida ma’lumotlar bazasi munosabatlarga qarab ob’yektlarni bog‘laydi. Asosan ma’lumotlar bazasida quydagi munosabatlar mavjud:

1. Birga – bir (1:1)munosabat. A va B ob’ektlar to‘plami orasida 1:1 munosabat o‘rnatilgan deyiladi, agarda A ob’ektning har bir nusxasiga B ob’ektning bitta nusxasi mos kelsa, va aksincha, B ob’ektning har bir nusxasiga A ob’ektning bitta nusxasi mos kelsa.
2. Birga – ko‘p (1:n) munosabat. A va B ob’ektlar to‘plamida A ob’ektning har bir nusxasiga B ob’ektning bir nechta nusxasi mos kelsa, shu bilan birga B ob’ektning har bir nusxasiga A ob’ektning bittadan ko‘p bo‘lmagan nusxasi mos kelsa shunday munosabat hosil bo‘ladi.
3. Ko‘pga – bir (n:1) munosabat A va B ob’ektlar to‘plami orasida o‘rnatilsa, unda A ob’ektning har bir nusxasiga V ob’ektning ko‘pi bilan bitta nusxasi mos keladi. B ob’ektning nushalari orasida shundaylari mavjudki, ularga A ob’ektning bir nechta nusxasi mos keladi.
4. Ko‘pga – ko‘p (m: n) munosabat. A va B ob’ektlar orasida shunday munosabat o‘rnatilgan deyiladi, agarda A ob’ektning har bir nusxasiga B ob’ektni bir nechta nusxasi mos kelsa va aksincha.
Yuqoridagilarga tayangan holda obyektlarni yaratib olamiz.
Bu ob’yektda boshqa bir ob’yekt bilan bog `lanishi uchun id ustuni mavjud.
Ob’yektlarni raqamlar orqali bog‘lash maqsadga muvofiqdir.



5- rasm. Rastalar jadvali

Bu ob’yekt “rasta_id” atributi orqali rastalar ob’yektiga bog‘lanadi va boshqa bir ob’yektga “ID” atributi orqali bog‘lanishi mumkin.

6- rasm. Mahsulotlar jadvali

Bu ob’yekt “Mahsulot_t_id” atributi orqali mahsulot turi ob’yektiga bog‘lanadi va boshqa bir ob’yektga “ID” atributi orqali bog‘lanishi mumkin.

7- rasm. Yetkazib beruvchilar jadvali

Bu ob’yekt “Mahsulot_id” atributi orqali mahsulotlar ob’yektiga bog‘lanadi va boshqa bir ob’yektga “ID” atributi orqali bog‘lanishi mumkin.

8- rasm. Omborxona jadvali

Bu ob’yekt “Mahsulot_id” atributi orqali mahsulotlar ob’yektiga bog‘lanadi va boshqa bir ob’yektga “ID” atributi orqali bog‘lanishi mumkin.