1-Laboratoriya ishi. Ishlab chiqarish xonalari va ish joylaridagi mikroiqlim kо‘rsatkichlarini aniqlash Ishning maqsadi

2.4. Havoning nisbiy namligi.
Havoning namligi - uning tarkibidagi suv bug’lari miqdori bilan xarakterlanuvchi kattalikdir. Havoning absolyut, maksimal va nisbiy namliklari farqlanadi.
Havoning absolyut namligi deb berilgan temperatura va bosimda 1m³ havo tarkibidagi suv bug’lari massasiga aytiladi.
Havoning maksimal namligi deb berilgan temperatura va bosimda 1m³ havo tarkibida suv bug’larining bо‘lishi mumkin bо‘lgan eng yuqori miqdoriga aytiladi. Ikkalasining ham о‘lchov birligi - g/m³.
Havoning nisbiy namligi deb absolyut namlikning psixrometr quruq termometri kо‘rsatgan temperaturadagi maksimal namligiga nisbatiga aytiladi. Nisbiy namlik protsentda ifodalanadi:
, % (8)
bu yerda: A - absolyut namliq g/m³;
R_Q - psixrometrning quruq termometri kо‘rsatgan temperaturadagi havoning maksimal namligi, g/m³, (8-ilova).
Havoning namligini aniqlash uchun quyidagi asboblar ishlatiladi:
a) gigrometrlar;
b) gigrograflar (sutkalik yoki xaftalik);
v) statsionar psixrometrlar (7-rasm);
g) aspiratsion psixrometrlar (6-rasm).
Gigrometr va gigrograflarda havoning nisbiy namligi asboblarning maxsus shkalasidan tо‘g‘ridan-tо‘g‘ri protsentlarda olinadi.
Statsionar va aspiratsion psixrometrlar yordamida nisbiy namlikni aniqlashda 2 ta usul qо‘llaniladi:
1-usul: bu usulda asbobning quruq va hо‘l termometrlari kо‘rsatkichlari olinadi va jadvallardan (11va 12-ilovalar) havoning nisbiy namligi aniqlanadi;
2-usul: bu usul 8- formuladan foydalanishga asoslangan. Dastlab havoning absolyut namligi aniqlanadi. Agarda statsionar psixrometr qо‘llanilsa absolyut namlik quyidagi ifodadan topiladi:

A = R_H -  (t_Q - t_H)  R , g/m³ (9)
bu yerda: R_H - psixrometrning hо‘l termometri kо‘rsatgan temperaturadagi maksimal namliq g/m³, (8-ilova);
R - atmosfera bosimi, mm.sim.ust.;
t_Q, t_H - psixrometrning mos ravishda quruq va hо‘l termometrlari kо‘rsatkichlari, ^oS;
 - psixrometrik koeffitsiyent, havoning harakat tezligiga bog‘liq ravishda maxsus grafik (5-ilova) va jadvallardan oli­nadi.
Agarda aspiratsion psixrometr qо‘llanilsa, absolyut namlik quyidagi ifodadan topiladi: