1. Kushon tangalari Sosonnylar tangalari Mahalliy hokimliklar tangalari

Sosoniylar tangalari. Milodning II asr oxiri - III asr boshlariga kelib urushlar Parfiya davlatini kuchsizlanib ketishiga olib keldi. Ayniksa milodning 208 yilida Parfiya davlatining ikkiga ajralishi bu xududdagi siyosiy vaziyatni izdan chiqarishni tezlashtirdi. Bunday vaziyatdan Eronning janubi garbida joylashgan fors kabilalari ustalik bilan foyda- landilar. Soson urugidan bo’lgan Ardasher (224-239 y) va Shopur I davrida Eronda Sosoniylar davlati karor topdi. Kudratli Kushon va Parfiya davlatlari xududi Sosoniylar davlatiga kushildi. Bu davrda Kushon davlati xududlariga Sosoniy shoxlar tomonidan tayinlangan noiblar hukmronlik kildilar. Soso­ niylar Kushonlarga taklid kilib, anikrogi shox Vasudeva tanga- laridan andoza olib, uzlarining tangalarini zarb kildirdilar. Tanganing aversida hukmdor shokning yon tomondan kukragi bilan olingan surati, reversida mukadsas mexrob yonida Zardushtiy dinining bosh ma’budi Axuramazda yangi shoxga hukmdorlik belgilarini topshirayotgan manzara yoki peshtoklar ostidagi taxtga utirgani zarb etilgan. Ular asl nusxa tangalardan nafakat tasvir- larning mushtarakligi, saykali bilan, vazn, diametr, va tayyor- lanish sifati bilan xam keskin fark kiladi. Tanga doiralari aksariyat x,olda kichik diametrli, kalin, beuxshov shaklda bulardi. Sosoniylar tangasining eng yengil draxmasi 3,69 gr, eng ogir draxmalari 4,06 gr bo’lgan.
Sosopiy Ardasher I (mil. av. 227-243 y.) draumasi. Aversida - usti zoldirli jim jiiador toj kiygan shopping tasviri. Paulaviy yozuvda shouning ismi va unvonini ifodalangan. Reversida nustalar doirasida olov meu;robi - tagida bir necha tosh taxtadan, markazida kurali ustundan iborat otashdon tasviri. Olov yolkini, yonlarida tasmalar bilan bezatilgan ikki tirgovichlar. Kumush draxma D-24, V-4,2 gr.
Varaxran II (mil. av. 276-296 y) Avers- sanotli toj kiygan shou;, tup bilan ot boshi shakldagi kulou; kiygan matka, yirpщich kush shaklida kulou; kiygan shau;zoda valissdning tasviri. Reversining markazida-otashdon, uning uzra olov yolsinlari. Otashdonnong ikki tomonida ikkita odam shakli, biri ma’bud Axuramazda, ikkinchisining boshida Varaxran toji. Otashdonning ung tomonida shox; belgisi. Pa^laviy yozuvi. D-25: V-4,9gr. Kumush draxma.tasviri. Buynida marjoy, doyra ortida bir-biridan teng masofadagi uchta yarim oy. Reversida otashdon, ikki tomonida kouinlar tasvirlangan. Kumush, D-3,5; V-3,6 gr.