1. Korxona faoliyati va uning asosiy ko’rsatkichlari bilan tanishish

 

 

 

 

 

 

 

---

22 

 

8-Mavzu: Moliyaviy hisobotlar bilan tanishish 

Biz  tanishuv  amaliyotini  olib  borgan  “Ishtixon  Agroservis  MTP  ISM” 

MCHJ  da  moliyaviy  hisobot  ishlarini  olib  boorish,  qonun  hijjatlarida  keltirilgan 

maxsus nizom va qoidalardan chiqmagan holda amalga oshiriladi. 

Moliyaviy  hisobot  teganda  eng  avvalo  buxgalteriya  hisobi  ma’lumotlari 

asosida tuziladigan hujjat. Moliyaviy hisobot quyidagilarni o’z ichiga oladi: 



 

Buxgalteriya balansi; 



 

Moliyaviy natijalar to’g’risida hisobot; 



 

Pul oqimlari to’g’risida hisobot; 



 

Xususiy capital to’g’risida hisobot. 

Kichik  va  xususiy  tadbirkorlik  subyektlarining  moliyaviy  hisoboti 

soddalashtirilgan shakilda tuziladi. 

“Moliyaviy  hisobot  shakillari  va  ularni  to’ldirish  boyicha  qoidalarni 

tastiqlash  to’g’risida”  O’zbekiston  respublikasi  Moliya  vazirining  buyrug’I  (  № 

1209, 24. 01. 2003 y.)belgilangan. 

Shu’ba  korxonalari,  filliallari  va  vakolatxonalari  moliyaviy  hisobotning 

umumlashtirilgan  moliyaviy  hisobotolib  boradi.  Yuridik  shaxslar  o’z  filiallari, 

vakolatxonalari  va  boshqa  tarkibiy  bo’linmalarni  mustaqil  balansga  ajratishlari 

mumkin,  ularning  balanslari  va  boshqa  hisobot  shakillarini  o’zlarining 

umumlashtirilgan  hisobotiga  kiritishlari  shart.  Har  bir  narsaning  vaqti  soati 

bo’lganligi  kabi  Moliyaviy  hisobotning  ham  hisobot  davri    mavjud.  U  yangi 

yilning  1  yanvaridan  boshlab  yilning  oxirgi  kuni  31  dekabirgacha  bo’lgan  davr 

moliyaviy  hisobotning  hisobot  davri  deyiladi.  Yangidan  tashkil  etilgan  yuridik 

shaxslar  uchun  yuridik  shaxs  huquqi  qo’lga  kiritilgan  sanadan  boshlab  o’sha 

yilning  31  dekabriga  qadar  bo’lgan  davri  yuridik  shaxs  yuridik  shaxs 

hisoblanmaydiganlar  uchun  esa,  uning  davlat  orgonlarida  ro’yxatga  olingan 

sanadan boshlab birinchi hisobot yili deb hisoblanadi. 

---

23 

 

Agar  yuridik  shaxs  1  oktyabrdan  keyin  ro’yxatdan  o’tqazilgan  bo’lsa  , 

birinchi hisobot yili keying yilning 31 dekabirida tugaydi. 

Korxonalarning moliyaviy hisobotlari quyidagilarga taqdim etiladi: 



 

Soliq organlariga; 



 

Ta’sis hujjatlariga muvofiq mulkdorlarga; 



 

Davlat statistika o’rganlariga; 



 

Qonun hujjatlariga muvofiq boshqa organlarga  

Moliyaviy hisobotni taqdim etish muddatlarini O’zbekiston respublikasi moliya 

vazirligi  belgilaydi.Jamiyat    moliyaviy  hisobotini  hisobot  yili  boshdan  qo’shilib 

boruvchi jamlama tartibida yilning har choragida taqdim etadilar. 

Jamiyatning moliyaviy hisobotini tekshirish quyidagi faoliyatni tekshiradi: 



 

Jamiyatning  moliya-xojalik  faoliyatini  tekshirish,  qonun  hujjatlarida 

belgilangan  vakolatlari  doirasida  va  tartibda  soliq  va  boshqa  nazorat 

orgonlari tomonidan to’rt yilga bir marotaba kompleks tarzda o’tkaziladi. 



 

Jamiyat moliya faoliyatini nazorat qiluvchi organlar tamonidan tekshirish 30 

kalendar kunidan oshmasligi va korxona faoliyatiga halaqit bermasligilozim; 



 

Korxona  faoliyatini  tekshirish  davomida  korxona  tasischisining  tashabbusi 

bilan ham o’tkazilishi mumkin; 



 

Jamiyat  moliya  faoliyatini  nazorat  qiluvchi  organlar  va  ularning  mansabdor 

shaxslar, auditorlar, auditor faoliyatini tekshirish  munosabati bilan o’zlariga 

ma’lum  bo’lgan  tijorat  siri  hisoblanuvchi  malumotlarni  oshkor  etganligi 

uchun qonunga muvofiq javobgar hisoblanadi. 

“Ishtixon  Agroservis  MTP  ISM”  MCHJ”  buxgalteriya  balansini  o`rganish 

natijasida quyidagilarni aniqladik : 

 

 

 

 

 

---

24