1. Jamiyat tushunchasi. Jamiyatning taraqqiyot qonunlari. Jamiyat haqidagi

Demokratik jamiyat uchun inson manfaatlari, erkinligi va qadr-qimmati oliy

qadriyat hisoblanadi. Har qanday jamiyat hayoti uchun davomiylik, vorisiylik va uzluksizlik xosdir. Bu qonuniyatlar buzilsa, jamiyatning tabiiy hayotida yo’qotishlar ro’y beradi. Bu holat, ayniqsa, bir tizimdan boshqa tizimga o’tish, jamiyat rivojlanishining yangi bosqichiga ko’tarish jarayonida yaqqol ko’zga tashlanadi. Mavjud tizimdan sifat jihatdan yangi tizimga o’tish jarayonida islohotlarni ijtimoiy larzalarsiz amalga, odamlarning tafakkurini o’zgartirish, yangi qonun va normalar ishlab eskizidan foydalanish jamiyat rivojlanishiga ta’sir ko’rsatadi. Ijtimoiy rivojlanishning o’zbek modeli insoniyatning rivojlanish borasidagi ilg’or tajribasiga, milliy davlatchilik tajribalarimizga va xalqimiz mentalitetiga tayanadi. Ijtimoiy rivojlanish borasida odatda ikki yo’ldan – inqilobiy va tadrijiy yo’ldan borgan. Insoniyat tajribasi ijtimoiy rivojlanishning keskin inqilobiy o’zgarishlar yo’li nomaqbul va yaroqsiz ekanini, jamiyatning tadrijiy (evolyusion) taraqqiyoti barqaror – tabiiy rivojlanish yo’li ekanini ko’rsatadi. O’zbekiston Prezidenti Islom Karimov ijtimoiy taraqqiyotning tadrijiy yo’li mohiyatini shunday izohlaydi: «Soxta inqilobiy sakrashlarsiz, - evolyusion yo’li bilan normal, madaniyatli taraqqiyotga o’tish – tanlab olingan yo’lning asosiy mazmuni va mohiyatidir. .. Bozor iqtisodi sari buyuk sakrashlar, inqilobiy qayta o’zgarishlar yo’li bilan emas, balki sobitqadamlik va izchillik bilan – bosqichma-bosqich harakat qilish kerak. Har bir bosqichning qancha davom etishi hal qilish lozim bo’lgan muammolar doirasiga, tashqi omillar qanchalik qulay bo’lishiga, aholining mehnat faoliyatiga bog’liqdir». O’zbek modelining asosiy tamoyillari quyidagilardir:

–