1. iqtisodiyotga kirish


Iste’mol narxlar indeksi ( INI) -



Download 20,98 Mb.
bet124/239
Sana19.05.2022
Hajmi20,98 Mb.
#604610
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   239
Bog'liq
1. iqtisodiyotga kirish

Iste’mol narxlar indeksi ( INI) - odatiy, belgilangan “iste’mol savatini” tashkil etuvchi tovar va xizmatlarni hisobga oladi. Iqtisodiyotni tartibga solishda yetakchi rolni o‘ynaydi inflyasiya ya’ni ish haqi va transfert to‘lovlarini indeksatsiyalashda foydalaniladi. INIni aniqlashda keng foydalaniladigan 300 ta tovar va xizmatlar kiritiladigan “iste’mol savati” tushunchasidan foydalaniladi
bu yilgi iste’mol savatining narxi
Joriy yilning
narx indeksi = ------------------------------------------------------ x 100%
baza yildagi iste’mol savatining narxi

Masalan: faraz qilamizki 2014 yilda bozor savati 64 ming so‘m, 2005 yilda esa 50 ming so‘mga teng bo‘lgan, bunda 64:50x100=128%. Demak, 2014 yilda 2005 yilga nisbatan narx darajasi 28% oshgan bo‘ladi.


YaMM deflyatori va iste’mol narxlar indeksi ( INI) o‘rtasida farqlar quyidagilardan iborat:

  • YaMM deflyatori iqtisodiyotda ishlab chiqariladigan barcha tovar va xizmatlar ro‘yxati bo‘yicha narxlarning o‘zgarishini ko‘rsatadi, iste’mol narxlar indeksi ( INI) esa faqat iste’mol tovarlarga narxlarning oshishini ko‘rsatadi.

  • YaMM deflyatori ishlab chiqarilayotgan tovarlar strukturasidagi o‘zgarishlarni inobatga oladi, INI esa hisobga olmaydi.

  • YaMM deflyatori miliy omillar yordamida ishlab chiqarilgan mahsulotlarga narxlarni o‘zgarishini ko‘rsatadi, INI esa import tovarlarga ham narxlarni o‘zgarishini ko‘rsatadi.

Nominal YaMMni hisoblaganda unga ikkita omil ta’sir etishi hisobga olinadi: tovar xizmatlarni ishlab chiqarishning real o‘sishi va narxlarning tebranishi. YaMMni deflyatorini inobatga olgan holda hisoblaganda real YaMM hisoblash mumkin:
Nominal YaMM
Real YAMM = -----------------------------------------
YaIM deflyatori

YaIM deflyatori narxlarining o‘zgarishini hisobga olgan holda nominal YaIMni o‘zgartirish uchun narx indeksi sifatida foydalanish mumkin.


10.2-jadval

Download 20,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   239




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish