1. Iqtisodiy bazis tushunchalar. Bozor, uning tarkibi va amal qilish mexanizmi

Tovarning shtrix kodi- Tovarning kodi o’ziga xos ma’lumot manbai bo’lib , undan tovarning qaysi davlatda tayyorlanganligini, qaysi korxona ishlab chiqarganligini va tovar haqidagi ma’lumotlarni aniqlash mumkin. 13 ta raqamdan iborat 8710335230431tovar kodining birinchi ikki raqami -87 tovar gollandiyada ishlab chiqarilganligini, keyingi 5 ta raqam -10335 tovar ishlab chiqarilgan firmani, keyingi 5ta raqam -23043 tovarning xususiyatlari haqida ma’lumot beradi. Oxirgi raqam esa -1 tovar kodining nazorat raqamini ifodalaydi. Tovarning kodi yordamida u haqiqiy yoki qalbaki ekanligini quydagi sodda arifmetik hisob kitorblar yordamida bilib olish mumkin.

1. CHapdan o’ngga tomon juft o’rnida turgan raqamlar qo’shib chiqiladi: 7+0+3+2+0+3=15

2. chiqqan natija 3 ga ko’paytiriladi: 15*3= 45

3. Toq o’rnida turgan raqamlar qo’shib chiqiladi, oxirgi nazorat raqamidan tashqari: 8+1+3+5+3+4= 24

4. 2 chi natija bilan 3 chi natija qo’shiladi: 45+24= 49

5. chiqqan sonning oxirgi raqami 10 dan ayriladi: 10-9=1

6. Oxirgi natija tovar kodining nazorat raqami bilan bir xil bo’lsa, tovar haqiqiy, aks holda qalbaki bo’ladi.

AQSH, Kanada 0-09;

Frantsiya 30-37;

Germaniya 40-43;

YAponiya 49

SHimoliy irlandiya va Angliya 50

Gretsiya 52;

JAR 60(01);

Finlandiya 64;

Norvegiya 70;

Isroil 72;

SHvetsiya 73;

SHvetsariya 76;

Italiya 80-83;

Ispaniya 84;

CHexiya, slovakiya 85(9);

Turkiya 86(9);

Gollandiya 87;

Avstriya 90-91;

MDH va O’zbekiston 460-479.