1. Inson rivojlanishi tarixining bosqichlari

bo`lingan va hukronlik qilingan, bor yo`q bo`lgan, keng qullik davri bo`lgan (qadimgi barcha davlatlarda bu kata iqtisodiy axamiyatga ega bo`lmagan). 2. Qadimgi Sharq jamiyatining ijtimoiy-siyosiy tarixidagi asosiy jarayonlar va hodisalarni sanab bering . Tanlovingizni asoslang. Miloddan avvalgi to`rtinchi ming yillikning yarmida Nil va Furot vodiylarida birinchi sinf jamiyatlari va davlat shakllanishilari paydo bo`lishidan qadimgi Sharq xalqlari tarixini o`rganish odat tusiga kirgan. e. IV asrning 30 - 20 yillari Yaqin Sharq tugaydi. Miloddan avvalgi e., Aleksandr Makedonskiy boshchiligidagi yunon-makedon qo`shinlari butun Yaqin Sharqni, Eron platosini, O`rta Osiyoning janubini va Hindistonning shimoli-g`arbiy qismini egallab olishgan. Makedoniyalik Iskandar Zulqarnayn davridan boshlab bu hududda `` Qadimgi Yunoniston tarixi`` kursida o`rganilayotgan ellinistik davlatlar paydo bo`ladi. O`rta Osiyo, Hindiston va Uzoq Sharqqa kelsak, bu mamlakatlarning qadimgi tarixi III-V asrlarga qadar o`rganiladi. n e., ya`ni qadimgi jamiyat o`rnini feodallar jamiyat krlgan voqtgacha. Shunday qilib, qadimgi Sharq xalqlari tarixi qariyb uch ming yillik tarixga ega. Odatda, qadimgi Sharq deb nomlangan katta jug`rofiy hudud Karfagen joylashgan Tunisni zamonaviy Xitoy, Yaponiya va Indoneziyaga, janubdan shimolga - zamonaviy Efiopiyadan Kavkaz tog`lariga va Orol dengizining janubiy sohillarigacha kechiradi. Antik davrda tarixda muhim rol o`ynagan ko`plab davlatlar bo`lgan: Buyuk Qadimgi Misr podsholigi, Bobil davlati, Xet imperiyasi, keng Ossuriya imperiyasi, Urartu

davlati, Finikiya, Suriya va Falastin hududidagi kichik davlat tuzilmalari, Frigiya va Lidiya qirolligi, Eron platosi davlatlari, shu jumladan Yaqin Sharq va deyarli butun O`rta Sharq hududlarini, O`rta Osiyoning davlat tuzilmalarini o`z ichiga olgan Fors monarxiyasi Hindiston qit`asi, Xitoy, Koreya, va Janubiy-Sharqiy Osiyo hududida. Qadimgi Sharq jamiyatining uzoq evolyutsiyasida tarixiy rivojlanishning notekisligi qonuni o`zining namoyonini topdi. Qadimgi Sharq mamlakatlarining ayrimlari yuqori ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va madaniy darajaga erishdilar. Qadimgi Misr, Mesopotamiya, Finikiya, Xettlar, Qadimgi Hindiston, Qadimgi Xitoyda,tsivilizatsiyaning yuqori darajasi qayd etilgan. Bu erda kuchli rivojlangan madaniyat va ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarning markazlari yaratildi, ular qo`shni, orqaga joylashgan hududlarga ta`sir ko`rsatdi, ishlab chiqaruvchi kuchlar, ijtimoiy munosabatlar, davlat boshqaruvi va ulardagi o`ziga o`ziga xos madaniyatning rivojlanishiga turtki bo`ldi. Miloddan avvalgi IV-III ming yilliklarda e. Qadimgi Sharqning ko`pgina mintaqalari ( Misr, Mesopotomiya, Hindiston) nisbatan xavfsiz holatga kelgan ammo moloddan avvalgi ll ming yillikni o`rtalariga kelib har bir mahalliy madaniyatni boyitgan turli hil aloqador aloqalar bilan chambarchas bog`liq bo`lgan davlatlar tizimi. Shunday qilib qadimgi sharq dunyosining taniqli birligi shakllandi, bu mintaqa va butun insoniyatning jadal rivojlanishida muhim rol o`ynadi.