1. Inson ma’naviyati va o’zlikni anglash. O’zlikni anglash darajalari

Ajiniyoz nomidagi pedagogika instituti tasviriy sanat va muhandislik yonalishi, sirtqi bolim 1-kurs talabasi Masharipova Halimajonning Manaviyatshunoslik fanidan Mustaqil ishi.
Mavzu:Milliy o'zlikni anglash

Reja:
1.Inson ma’naviyati va o’zlikni anglash.
2.O’zlikni anglash darajalari.
3.Milliy o’zlikni anglash.

Inson ma’naviyati va o’zlikni anglash

Insoniyat bu yorug’ olamda, asosan, besh narsaga, ya’ni “biz kimmiz”, “qayerdan keldik”, “ne yumush bilan mashg’ul bo’ldik”, “nima topdik”, “qayerga ketamiz” kabi hayotiy savollarga turlicha javob topish harakat qiladi. Inson o’zligini anglangan sari bu savollarning javobini topib boraveradi.O’zlikni anglash, bu urf-odat, an’ana va qadryatlar orqali yon atrofidagilar, ijtimoiy-siyosiy jarayonlarga bo’lgan munosabatini tushunish, anglash demakdir.

O’zlikni anglash uch darajada bo’ladi
Birinchisi, oilada va uning muhitida individning shaxs darajasi sari shakllanib borishi;
Ikkinchisi, maktab va ma’lum bir jamoalarda o’qishi hamda faoliyat yuritishi orqali boshqalar bilan munosabatda bo’lishi;
Uchinchisi, o’zgalar tomonidan shaxsning baholanishi, nazorat qilinishi va boshqalar tomonidan qadrlanishida kuzatiladi.
Shu bilan birga o’zlikni anglash milliy ong va tafakkurning ifodasi, avlodlar o’rtasidagi ruhiy-ma’naviy bog’liqlik til orqali namoyon bo’ladi.
Insonning insoniyligini belgilovchi muhim xususiyatlardan biri madaniy – ma’naviy sifatlarga ega bo’lishdir.
Ma’naviyat doimo milliy bo’ladi, shu bilan birga unda umuminsoniy qadriyatlarga zid narsa ham bo’lmaydi, chunki har bir millatning mustaqil ma’naviy dunyosi, ma’naviy qiyofasi bir paytning o’zida ichki mohiyatiga, o’zak tomirlariga ko’ra, o’zga xalqlar ma’naviyati bilan umumiy jihatlarga, butun bashariyatni birlashtirib turuvchi mushtarak unsurlarga ega bo’ladi. Ma’naviyatning yuqorida eslab o’tilgan ta’rifini millat ma’naviyatiga tatbiq etadigan bo’lsak, uni bemalol millat ruhidagi Borliq haqiqati bilan uyg’unlik, deb atash joizdir. Shunday ekan, ayni millatimizni o’zga millatlardan ajratib turuvchi mohiyatlar emas, balki birlashtiruvchi omillar milliy ma’naviyat zamirini tashkil etadi. Faqat buni jo’n tushunish ham, jo’nlashtirib talqin etish ham –xato. Ma’naviyatimizdagi eng umuminsoniy g’oyalar ham nihoyatda milliy bir tarzda o’zligini namoyon qiladi, ular boshqa millat ma’naviyati unsurlaridan nusxa ko’chirish shaklida namoyon bo’lmaydi.
Biz milliy urf-odatlarimiz, marosimlarimizga baho bermoqchi bo’lsak, butun insoniyat manfaatlari nuqtai nazarini, alohida shaxs erkinligi, Vatan va millat manfaatlarini, milliy qadriyatlarimiz majmuini yaxlit uyg’unlikda olib qaramog’imiz talab etiladi.