Kirish
Reja
1. Innovatsion loyiha va dasturning kontseptsiyasi va turlari
2. Investitsiya loyihalari va dasturlarini baholash va samaradorligi
3. Innovatsion loyihalar va dasturlarni amalga oshirishni boshqarish
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati
Kirish
Zamonaviy jamiyatda iqtisodiy o'sish sur'ati va mamlakatlarning rivojlanish darajasi asosan ishlab chiqarish intellektualizatsiyasida ilmiy va texnologik taraqqiyotning o'rni bilan belgilanadi. Global iqtisodiy raqobatda samarali innovatsion faoliyat uchun qulay shart-sharoitlarni ta'minlaydigan mamlakatlar g'olib chiqadi. Innovatsion faoliyat innovatsion loyihalar va dasturlarni ishlab chiqishga qisqartirildi. Innovatsion loyihalar va dasturlar iqtisodiyotning texnologik bazasidagi tub o'zgarishlarga olib keladigan texnologiyalarni yaratish, o'zlashtirish va tarqatish, shuningdek, fundamental tadqiqotlarni rivojlantirish, ijtimoiy dasturlarni ilmiy-texnik ta'minlash, xalqaro hamkorlikni rivojlantirish bo'yicha yirik tarmoqlararo loyihalar shaklida amalga oshirilmoqda. Natijada, innovatsion loyihalar va dasturlar davlat ilmiy-texnik siyosatida muhim rol o'ynaydi, ilm-fan va texnologiyaning ko'plab sohalarini rivojlantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Tadqiqot ob'ekti-innovatsion loyihalar va dasturlar.
Tadqiqot mavzusi innovatsion loyihalar va dasturlarning nazariy asosidir.
Ushbu ishning maqsadi innovatsion loyihalar va dasturlarni ko'rib chiqishdan iborat. Belgilangan maqsadlardan kelib chiqib, ishda quyidagi vazifalar belgilangan:
- innovatsion loyiha va dasturning kontseptsiyasi va turlarini ko'rib chiqing;
- innovatsion loyihalar va dasturlarni baholash mezonlarini o'rganamiz;
- innovatsion loyihalarni amalga oshirish boshqarmasini ko'rib chiqing.
Ishda iqtisodiyot fanida qo'llaniladigan tahlil shartlari va usullari qo'llaniladi. Ushbu ishning nazariy asoslari iqtisodiyot sohasidagi mutaxassislarning asarlari,ko'rib chiqilayotgan mavzu bo'yicha ilmiy, o'quv va uslubiy adabiyotlardan iborat…
1. Innovatsion loyiha va dasturning kontseptsiyasi va turlari
Innovatsion loyiha fan va texnologiyalarni rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlarida aniq maqsad va vazifalarga erishishga qaratilgan resurslar, muddatlar va ijrochilar uchun o'zaro bog'liq va o'zaro bog'liq bo'lgan tadbirlarning murakkab tizimidir.
Innovatsion dastur-innovatsion faoliyatni qo'llab-quvvatlash bo'yicha o'zaro bog'liq innovatsion loyihalar va loyihalar majmui.
G'oyalar, rejalar va texnik echimlar, shuningdek, ularni amalga oshiradigan loyihalar turli darajadagi ilmiy va texnik ahamiyatga ega1:
- prototip yoki asosiy texnologiya dizayni tubdan o'zgarmagan zamonaviylashtirish (Pseudo-innovatsiya). Misol uchun, mahsulot o'lchamlari va gamutlarini kengaytirish, mashinaning, avtomobilning ish faoliyatini yaxshilaydigan kuchli dvigatelni o'rnatish;
- yangi mahsulotning dizayni uning elementlari ko'rinishida avvalgisidan sezilarli darajada farq qilganda innovatsion (innovatsiyalarni takomillashtirish). Misol uchun, yangi fazilatlarni qo'shish, avtomatlashtirish vositalarini yoki ilgari ushbu turdagi mahsulotlarning dizaynlarida ishlatilmaydigan boshqa mahsulotlarni kiritish, ammo boshqa turdagi mahsulotlarda ishlatilgan;
- dizayn oldinga texnik echimlarga asoslangan bo'lsa, oldinga (asosiy yangilik). Misol uchun, samolyot qurilishida germetik kabinalarni kiritish, ilgari hech qanday joyda ishlatilmaydigan turboreaktiv dvigatellar;
- avvalgi yoki hatto yangi funktsiyalarni bajaradigan ilgari mavjud bo'lmagan materiallar, dizaynlar va texnologiyalar paydo bo'lganda kashshof (asosiy yangilik). Masalan, kompozit materiallar, birinchi radiolar, elektron soatlar, shaxsiy kompyuterlar, raketalar, atom stansiyalari, biotexnologiya.
Loyihaning ahamiyati darajasi va keyinchalik butun innovatsion dastur innovatsion jarayonning natijalarini ilgari surishning murakkabligi, davomiyligi, ijrochilarning tarkibi, miqyosi va xususiyatini belgilaydi, bu esa loyiha boshqaruvining mazmuniga ta'sir qiladi.
Asosiy turdagi innovatsion loyihalar turlari:
1. Loyihani amalga oshirish davri bo'yicha: qisqa muddatli (1-2 yil), o'rta muddatli (5 yilgacha) va uzoq muddatli (5 yildan ortiq);
2. Loyiha maqsadlarining tabiati bo'yicha: yakuniy va oraliq;
3. Qoniqtirilgan ehtiyojlar turiga ko'ra, mavjud ehtiyojlarni qondirish yoki yangi ehtiyojlarni yaratishga qaratilgan;
4. Innovatsiya turiga ko'ra, yangi yoki ishlab chiqarilgan mahsulotni joriy etish, yangi bozorni yaratish, xom ashyo yoki yarim tayyor mahsulotlarning yangi manbasini o'zlashtirish, boshqaruv tuzilmasini qayta tashkil etish mumkin;
5. Qabul qilingan qarorlar bo'yicha xalqaro federal, mintaqaviy, sanoat va markali bo'lishi mumkin;
6. Muammoni hal qilish ko'lami bo'yicha innovatsion loyihalar quyidagicha taqsimlanadi:
a) monoproektlar-odatda bitta tashkilot yoki hatto bitta bo'linma tomonidan amalga oshiriladigan loyihalar; aniq bir innovatsion maqsadni (muayyan mahsulotni yaratish, texnologiya) belgilash bilan ajralib turadi, qattiq vaqt va moliyaviy doirasida amalga oshiriladi, koordinator yoki loyiha rahbari talab qilinadi;
b) multiproektlar-ilmiy-texnik majmuani yaratish, yirik texnologik muammolarni hal qilish, harbiy-sanoat kompleksi korxonalarining bir yoki bir guruhini konvertatsiya qilish kabi murakkab innovatsion maqsadga erishishga qaratilgan o'nlab monoproektlarni birlashtiradigan kompleks dasturlar ko'rinishida taqdim etiladi; muvofiqlashtiruvchi birliklar talab qilinadi;
C) Mega loyihalar-bir nechta loyihalar va bir daraxt maqsadlari bilan bog'liq yuzlab monoproktsiyalarni birlashtiradigan ko'p maqsadli kompleks dasturlar; markazlashtirilgan moliyalashtirish va muvofiqlashtirish markazidan boshqarishni talab qiladi. Mega loyihalar asosida sanoatni texnik qayta jihozlash, mintaqaviy va federal konvertatsiya va ekologiya muammolarini hal qilish, mahalliy mahsulotlar va texnologiyalarning raqobatbardoshligini oshirish kabi innovatsion maqsadlarga erishish mumkin.
Loyihaning bosqichlari va bosqichlari tarkibi uning sanoat va funktsional aloqasi bilan belgilanadi. Innovatsion loyihaning asosiy bo'limlari:
- muammoning mazmuni va dolzarbligi (g'oyalar);
- loyiha maqsadlari daraxti, marketing tadqiqotlari va tuzilmaviy muammolarga asoslangan qurilish;
- loyiha maqsadlari daraxtini amalga oshirish bo'yicha chora-tadbirlar tizimi;
- loyihaning kompleks asoslari;
- loyihani amalga oshirishni ta'minlash;
- loyihaning ekspert xulosasi;
- loyihani amalga oshirish mexanizmi va motivatsiya tizimi.
Har qanday loyiha g'oyaning paydo bo'lishidan to to'liq yakunlanishigacha uning rivojlanishining muayyan ketma-ket bosqichlari orqali o'tadi. Rivojlanish bosqichlarining to'liq to'plami loyihaning hayot aylanish jarayonini shakllantiradi. Loyihaning hayot aylanishi odatda bosqichlarga, bosqichlarga, bosqichlarga bo'linadi. Loyihaning hayot aylanish bosqichlari faoliyat sohasiga va ishni tashkil etishning qabul qilingan tizimiga qarab farq qilishi mumkin. Biroq, har bir loyiha dastlabki (investitsion) bosqichni, loyihani amalga oshirish bosqichini va loyiha ishlarini yakunlash bosqichini ajratishi mumkin. Bu ochiq-oydin ko'rinishi mumkin, ammo loyihaning hayot aylanish kontseptsiyasi menejer uchun eng muhimlaridan biri hisoblanadi, chunki u menejerning vazifalari va faoliyati, ishlatiladigan texnika va vositalarni belgilovchi joriy bosqichdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |