Mavzu: Ko‘rish nuqsoniga ega bolalarning psixologik-pedagogik tavsifnomasi
1-ilova
“Blits-so’rov” topshiriqlari.
Normada ko‘rish o‘tkirligi tibbiyotda nechi deb hisoblanadi?
J: Ko‘rish o‘tkirligi — ko‘zning bir-biridan birmuncha masofada joylashgan ikki nuqtani alohida-alohida ko‘rish qobiliyati, ya’ni ko‘z o‘tkirligi ko‘rsatkichi. 1,0 kattalikdagi ko‘rish o‘tkirligi me’yor (ya’ni 100 foiz) hisoblanadi. Odam me’yordan ortiq ko‘rish o‘tkirligiga ham ega bo‘lishi mumkin. Masalan, 1,2 yoki 1,5. Biroq aksariyat kishilar me’yordan past ko‘rish o‘tkirligiga ega — 0,8, 0,4 yoki 0,05 va hokazo.
Amalda odamning buyumni aniq ko‘rish masofasini tekshiramiz. Masalan, ko‘rish o‘tkirligi 1,0 bo‘lgan odam avtomobil raqamini 40 metr masofadan o‘qiy olishi mumkin. Ko‘rish o‘tkirligi 0,4 bo‘lganlar esa raqamlarni 16 metrdan ko‘ra olishadi.
Ko‘z analizatori nechi xil belgilarni ajrata oladi?
J: Koʻrish analizatori yordamida 8 xil belgini ajratadi.
I. M. Sochenovning ta'kidlashicha: inson kòzi 8xil toifadagi ajrata olar ekan. Bularga: rang, shakl, kattalik, uzoqlik, yònalish, tana, tinchlik, va harakat
Nuqson necha xil bo‘ladi?
J: zaif kòruvchilar va tatal korlar
Tiflopsixologiyaning predmeti nimadan iborat?
J: Tiflopsixologiya fanining predmeti kòzi ojiz bolalar va zaif koruvchi shaxslar
Ko‘rish o‘tkirligi qanday aniqlanadi?
J.Biz kozimiz bilan narsalarni koramiz, ularning
rangini, shaklini, katta-kichikligini, qaysi tomonimizda, uzoq-yaqinda turganini
bilamiz. Har bir narsaning eng mayda dеtallarini ham ajrata olamiz, kozning bu
xususiyati uning otkirligi dеyiladi. Normal koz otkirligini ikkita buyum bir-
biriga qoshilib kеtmasdan, alohida-alohida korinishi uchun zarur bolgan shu ikki
narsa orasidan eng kichik masofa bilan aniqlanadi. Normal koz korish burchagi 1
minut (1 burchakning oltmishdan bir qismi) bolgan ikkita nurli nuqtani farqlash
qobiliyatiga ega.
Korish otkirligini aniqlash uchun foydalaniladigan Golovin, Orblе
jadvallarida 12 qator har xil kattalikdagi harflar yozilgan, harflar yuqoridan pastga
tushgan sayin kichrayib boradi.
Raqamlarni korsatish noqulay bolgani uchun normal koz 5 m naridan
oqiy oladigan qator normal koz otkirligi dеb qabul qilingan.
Nuqson kelib chiqishiga ko‘ra necha xil bo‘ladi?
J.2xil: tugma va orttirilgan
Tugma - bu homila rivojlanish jarayonida, tugilish vaqtidagi travmalar natijasida yuzaga keladi
Ortirilgan - tugilgandan song olingan travmalar, jarohatlar, avariyalar natijasida yuzaga keladi.
«Kompensatsiya» so‘zining ma’nosi qanday?
J.Kompensatsiya - zararlangan, ishdan chiqqan bir a’zo funksiyasini boshqa a ’zoning qisman boshqarishi, to'ldirishi tushuniladi.
«Korreksiya» » so‘zining ma’nosi qanday?
J.Korreksiya - to'g'rilash, yumshatish, hayotga moslashtirish,
hayotda o'z o'rinlarini topishga ko'maklashish.
2. Amaliy topshiriqlar.
Kо‘ruv analizatori
J.Koʻrish analizatori - odam va hayvonlarda koʻrish taʼsirotlari va axbortlarni qabul qilib, idrok etadigan va taqlil qilib beradigan murakkab neyrorotseptor sistema; asosiy analizatorlardgt biri. Koʻrish analizatori 3 qismdan iborat: retseptor yoki periferik, oʻtkazuvchi yoʻllar va koʻrish markazi yoki markaziy qism.
Koʻrish analizatorining birinchi qismi toʻr pardada joylashgan. Inson koʻzi 380 dan 760 nm gacha boʻlgan uzunlikdagi yorugʻlik nurlarini qabul qiladi. Koʻzga toʻshayotgan yorugʻlik nurlari shox pardada si-vadi, qorachiq orqali oʻtib, gavharda sinib, shishasimon tanadan oʻtib toʻr pardada joylashgan kolbachasimon va tayoqchasimon hujayralarga taʼsir etadi. Bu hujayralarda yorugʻlik energiyasi nerv qoʻzgʻalishi — impulsga aylanib, multipolyar va ganglioz hujayralarga, nerv tolalariga yetib boradi. Oʻtkazuvchi yoʻllar esa toʻr pardadan boshlanib, koʻrish nervi, xiazma, koʻrish trakti va bosh miya poʻstloq osti markazidan iborat. U yerdan markaziy neyron boshlanib, koʻrish yoʻllari bosh miyaning ensa boʻlagidagi poʻstloq qismi — Koʻrish analizatorining markaziga yetib boradi va shu joyda koʻrish sodir boʻladi.
Koʻrish analizatorining faoliyati markaziy nerv sistemasining nazorati ostida boshqarilad
Ko`ruv analizatori faoliyati patologiyasi
J.Ko'rish analizatori faoliyatining patologiyasi chuqurligi va
xarakteri sensor tizim rivojlanishiga ta’sir o'tkazadi, atrof-olamni bilishning yetakchi tipini, tashqi olam obrazlarining modelligi,
aniqligi va to'Iiqligini belgilaydi. Tashqi olamni aks ettirishning
psixologik tizimi shu sababdan ko'rish Have analizatori turlicha zararlanganda turlichadir. Ko'rishda nuqsoni bo'lgan bolalar atrof-olam bilan tanishish, faoliyatni amalga oshirish usullari kabi uni bajarishni
nazorat qilish usullariga ko'ra ham farq qiladi.
Kо‘ruv analizatorida yuzaga keladigan kasalliklar
J: Koʻruv analizatorlari kasalliklari — ko'z soqqasi, qovoq, konʼyunktiva, koʻz yoshi aʼzolari va koʻz kosasi kasalliklari. Yaqindan va uzoqdan koʻrolmaslik, koʻz astigmatizm ham koʻz kasalliklariga kiradi. Koʻz kasalliklari tugʻma va hayotda orttirilgan, yuqumli va yuqumsiz, oʻtkir va surunkali, bitta yoki ikkala koʻzda boʻladi. Organizmning umumiy kasalliklari: infeksion (sil, zaxm, revmatizm, gripp, difteriya, tiflar va boshqalar), parazitar (har xil gelmintlar, mas, exinokokklar qoʻzgʻatadigan), endokrin (qandli diabet va h.k.), qon tomir (gipertoniya kasalligi va boshqalar) kasalliklari, qon kasalliklari (leykoz), oʻsmalar (rak, sarkoma va boshqalar), markaziy nerv sistemasi kasalliklari (meningit, miya oʻsmasi), shuningdek, burun boʻshligidagi patologik jarayonning atrofga tarqalishi koʻz kasalliklariga sabab boʻladi. Koʻzga infeksiya tushishi, mexanik, kimyoviy (kislota va ishqorlar) va fizik omillar (issiqlik, yorugʻlik, radioaktiv nur)dan shikast yetishi ham koʻz kasalliklariga olib keladi. Glaukoma, traxoma kabi kasalliklarda, koʻz ogʻir shikastlanganda va kuyganda, koʻrish nervi atrofi yaxshi kishi vaqtida davolanmasa, koʻr boʻlib qolishi mumkin
Ko‘rish nuqsoniga ega bolalarning psixologik-pedagogik tavsifnomasi tuzing
Toshkent shahar kozi ojizlar uchun maxsus maktab 5 - “B” sinf o’quvchisi, 2009-yil 2-yanvarda tug‘ilgan,milati o’zbek Gulnoza Abduvohidovaga
PEDAGOGIK- PSIXOLOGIK TAVSIFNOMA
Yorqinoy Ne’matova 2016-yilda kozi ojizlar uchun maxsus maktabiga 1-sinfga qabul qilindi. Maktabda tahsil olish davrida u intizomli, ziyrak va zukko o’quvchi sifatida o’zini ko’rsatib kelmoqda. U o’quv mashg‘ulotlariga jiddiy yondashadi va ularni qunt bilan o’rganishga harakat qiladi. Yorqinoy Ne’matova ona tili va adabiyot faniga ulkan qiziqish bilan qaraydi. U badiiy asalarni brayil tizimida o’qishga, ijodiy salohiyat jihatidan she’rlar yozishga qiziqadi.
Yorqinoy sinfning jamoat ishlarida ham faol qatnashadi. U sinf sardori yordamchisi hamda maktabning “Mohir qo’llar” to’garagi a’zosi. Yorqinoy aql-zakovat, bilimdonlik talab etadigan har qanday ishda o’zini ko’rsata oladi va dadilllik bilan harakat qiladi.
U ruhiy-psixologik tomondan temperamentning flegmatik turiga mansub, chunki o’z fikrini bayon etishga oshiqadi. Tabiatan ruhiy holati doim quvnoq nuqsoni bolishiga qaramasdan shukronalik hissi yuqori. Do’stlariga nisbatan doim g‘amxo’r, mehribon bo’lganligi uchun ham sinfdoshlari unga hurmat bilan qaraydi.
Sinf rahbari: I.Bo’tayeva
Do'stlaringiz bilan baham: |