Dorojka degani disk aylanish jarayonida to’liq bitta aylanaga yozilgan bitlar ketma-ketligi tushuniladi. har bir dorojka sektor larga bo’linadi. Har bir sektor odatda 512 bayt axborotga ega bo’ladi. Har bir ma’lumot oldidan preambula joylashgan bo’lib, u golovkani o’qishga yoki yozishga moslashtiradi. Ma’lumotlardan keyin xatolarni tuzatish kodi joylashadi. (Xemming kodi yoki Rid-Solomon kodi) ikkita sektor orasida sektorlararo interval joylashadi
Diskning unumdorligi bir necha faktorlarga bog’liq. Sektorni o’qish yoki yozish uchun golovka markazdan tegishlicha masofaga surilishi kerak. Bu qidirish vaqti deyiladi.
Xotira yacheykalardan iborat. Har yacheykada ma’lumot joylashadi. Har bir yacheykaning adresi bor. Shu adres bo’yicha dastur tegishli yacheykaga murojaat qiladi. Agar n ta yacheyka bo’lsa, ularning adreslari 0 dan n-1 gacha adreslanadi. Agar yacheyka k bitli ma’lumotga ega bo’lsa, 2k turli kombinatsiyadagi ma’lumotni aks ettirishi mumkin
Buyruqlar tizimi (buyruqlar to’plami) — arxitektura tomonidan taqdim etilgan dasturlash vositalari to'g'risida yondashuv, ya'ni:
ba'zi ma'lumotlar turlari,
buyruqlar,
ro'yxatga olish tizimlari,
murojaat qilish usullari,
xotira modellari,
uzilishlar va istisnolardan foydalanish usullari,
Buyruqlar to'plami (micro) buyruqlar tizimning (micro) arxitekturasi tomonidan belgilanadigan buyruqni chaqirish paytida bajariladigan (micro) operatsiyalar kodlari to'plamlariga muvofiqligini tavsiflash bilan ifodalanadi
Buyruqlar tizimini yaratishning turli usullari har xil vaziyatlarda maqbuldir:
Agar siz mikro-to’plarning eng ko'p ishlatiladigan ketma-ketligini bitta mikro buyruq ostida birlashtirsangiz, unda siz kamroq mikro buyruqlar berishingiz kerak bo'ladi. Buyruqlar to'plamining ushbu tuzilishi CISC (Complex Instruction Set Computer) deb nomlanadi va oz sonli buyruqlar to’plami mavjud.
Buyruqlar to'plami arxitekturasi (ISA) - bu mikroprotsessor yadrosining programlanadigan qismini belgilaydigan kompyuter arxitekturasining bir qismi. Mikroprotsessorning ma'lum bir turida amalga oshiriladigan ushbu darajada quyidagilar aniqlanadi:
xotira arxitekturasi,
tashqi kirish / chiqish qurilmalari bilan o'zaro aloqasi,
manzillar rejimlari,
registrlar,
mashina buyruqlari,
turli xil ichki ma'lumotlar (masalan, butun son turlari va boshqalar),
uzilish va istisno ishlovchilari.
Mikroprotsessor chipida ISA modeli, topologiyasi va amalga oshirilishini tavsiflaydi. Ushbu daraja quyidagilarni belgilaydi:
protsessorning asosiy bloklarini loyihalash va o'zaro bog'lash,
yadrolar, aktuatorlar, AMQlarning tuzilishi, shuningdek ularning o'zaro ta'siri,
bashorat qilish bloklari,
konveyerlarni tashkil etish,
kesh xotirasini tashkil etish,
tashqi qurilmalar bilan o'zaro bog'liqlik.
HM da sonlar ikki xil tasvirlanadi: qo’zg’almas va qo’zg’aluvchi vergulli. Bu formatlarni shuningdek tabiiy va yarimlogarifmik deb aytiladi.
Qo’zg’almas vergulli (tabiiy) sonlar. Bunday shakldagi sonlarda vergul son razryadlariga nisbatan qat’iy o’rinda joylashadi
QVS diapazoni va aniqligi tartib va mantissaga ajratilgan razryadlar soni, sanoq tizimi asosiga bog’liq. Masalan IBMning universal HMlarida 16 lik tizim ishlatiladi
QVV sonlarning mantissasi 1 dan kichik bo’lishi va birinchi raqami 0 dan farqli bo’lishi kerak. Bunday mantissa normallashgan deyiladi. Agar QVV ning asosi 2 bo’lsa, aniqlikni oshirish usuli sifatida yashirin bir usuli dan foydalaniladi. Normal mantissada katta registr hamisha 1 ga teng, shu sababi yashirin bir usuli da bu raqam yozilmaydi, balki bor deb ko’zda tutiladi
Do'stlaringiz bilan baham: |