1. Ijara shartnomasi va oldi-sotdi shartnomasi o’rtasidagi farq nima?

204. Kazus
Karimov Po’latovga 150 ming so’m qarz berdi. Qarzni pul bilan yoki Po’latovning shaxsiy uchastkasidan olingan mahsulot bilan qaytarish sharti bilan shartnoma tuzilgan. Belgilangan muddatgacha qarzdor 130 ming so’mni qaytarib berdi va qolganiga tegishli miqdordagi semichka yog’i va sabzavotlarni olib keldi. Karimov Po’latovdan butun qarzni faqat naqd pulda qaytarishni talab qildi.
Savol. Tomonlar o’rtasidagi qarz summasini qaytarish majburiyati qanday hal etiladi?
205. Kazus
«Bobir» firmasi «Non» AJning iltimosiga ko’ra, non chiqarish uskunasini sotib olish uchun 1.000.000 so’mni «Non» AJ hisobiga o’tkazdi. Pul o’tkazish «Non» AJning xatiga asoslangan bo’lib, unga ko’ra pul 60 kundan keyin qaytarilishi kerak edi. Ko’rsatilgan muddat o’tganidan keyin «Non» AJ pulni qaytarmadi. Va «Bobir» firmasi xo’jalik sudida da’vo qo’zgatdi. Xo’jalik sudida AJning vakili tomonlar o’rtasida kredit munosabati sodir etilmaganligini, tashkilotlarga kredit berish bank faoliyatining bir turi ekanligini va bunday faoliyat bilan faqat Markaziy Bankdan lisenziya olgan tashkilotlar shug’ullanishi mumkinligi, firmada esa bunday lisenziya yo’qligini bayon qildi.
Firma manfaatlarini himoya qilayotgan advokat esa, tomonlar o’rtasida kredit shartnomasi emas, qarz shartnomasi tuzilganligini aytdi. Qarz shartnomasini tuzish uchun esa lisenziya talab qilinmay¬di. Bundan tashqari advokat sudda qarz shartnomasining kredit shartnomasi va bank omonati shartnomasidan farqlashni taklif qildi.
Bu nizoda kim haq? Qarz shartnomasi, kredit shartnomasi va omonat shartnomasini tavsiflang.
206. Kazus
Nigoraga qarindoshlari yangi yil kuni 5 mln so’m pul va palto hadya qildi. Pul va paltoni saqlashni Nigora kursdosh dugonasiga topshirdi va o’zi olti oylik komandirovkaga ketdi. Komandirovkadan qaytgandan so’ng u omonatni olgani borganda dugonasi uning talablarini rad etdi. Nigora fuqarolik ishlari bo’yicha Samarqand sudiga murojaat qildi. Biroq sud da’vo azrizasini ko’rib chiqish vaqtida dugonasi Nigoraga pulni va paltoni qaytardi. Biroq Nigora palto umuman boshqa rangda ekanligini va uni qolgan ikkita dugonasi ham tasdiqlashini ma’lum qildi va o’zining paltosini berishni talab qildi. Biroq sud Nigoraning talablarini qanoatlantirmadi.
Vaziyatga huquqiy baho bering?