1-Hayvonlarni muhofaza qilish

2.Buyuk mutafakkirlarimiz Abu Nasr Forobiy (A), Abu Ali ibn Sino (B), Abu Rayhon Beruniy (C)larga mansub asarlarni ajrating va mos raqamlarni jadvalning “javobi” qismiga yozing.

1)Saydana 2)Kitob almabodi al-insonia 3)Mineralogiya 4)Kitob ash-shifo 5)Qadimgi avlodlardan qolgan yodgorliklar 6)Risolat fi-azo al-inson 7)Ixsoa al-ulum va al-ta’rif 8)Tib qonunlari 9)Kitob fi-azo al-hayvon
javobi	A-2,6,7,9	B-4,8	C-1,3,5

3. O’zbеkiston “Qizil Kitobi”ga kiritilgan hayvonlar turlarini aniqlang va jadvalga har bir rasm ostiga mos raqamlarni yozing.
Buxoro bug’usi; 2) Qulon; 3) Burama shoxli tog’ echkisi; 4) Oqboshli qumoy; 5) Sayg’oq

3	5	2	1	4

4. FSMU texnologiyasi

Savol	Chiqindilarni zararsizlantirishning qanday usullarini bilasiz?
F-fikringizni bayon eting	Chiqindilardan qutulishning uchta usuli bor: poligon, yoqish va qayta ishlash. Chiqindilarni utilizatsiya qilish Ko'pgina hollarda chiqindilarning katta qismi ko'milib ketadi, ular erishilgan texnologiya darajasida jamiyat uchun katta foyda keltiradigan holda qayta ishlanishi mumkin. Bunday yondashuv atrof-muhit va inson salomatligi uchun juda xavflidir. Axlat odatda karerlarga yoki boshqa joylarga tashlanadi. Axlat qatlamining qalinligi (yoki to'g'rirog'i, "poligon tanasi") 80 metr yoki undan ko'proqqa yetishi mumkin. Yomg'ir bilan sug'orilgan bu aralashmaning parchalanishi jarayonida filtrat hosil bo'ladi - tuproqqa kirib, er osti suvlarini zaharli moddalar va og'ir metall birikmalari bilan ifloslantiradigan chiqindi mahsulotlar bilan to'yingan suyuqlik. Maishiy chiqindilar tarkibida ko'plab yonuvchan moddalar mavjud bo'lganligi sababli, poligon tanasining o'z-o'zidan yonishi yozda muntazam ravishda sodir bo'ladi, uni o'chirish deyarli mumkin emas. Yonish natijasida atmosferaga nafaqat olov gazlari (karbonat angidrid va uglerod oksidi, oltingugurt va furan oksidlari), balki dibenzofuranlar va dioksinlar kabi o'ta xavfli super-ekotoksikantlar ham kiradi. Umuman olganda, har qanday poligon atrof-muhitga mutagen va kanserogen xususiyatlarga ega yuzdan ortiq zaharli moddalarni chiqaradi. Shuni ham unutmangki, organik chiqindilarning parchalanishi natijasida zaharli gazlarga qo'shimcha ravishda, poligonlar katta miqdorda issiqxona gazlari metanini ishlab chiqaradi. Bu asosiy gazlardan biri bo'lib, ularning atmosferada to'planishi issiqxona effektining kuchayishiga olib keladi.
S-Fikringiz bayoniga sabab ko’rsating	bunday ob'ektlar ishlab chiqarish yoki iste'mol qilish natijasida, shuningdek, ularning iste'mol xususiyatlarining ayrim ob'ektlarini yo'qotish natijasida hosil bo'ladi; - qayta ishlanmasdan keyingi foydalanish (foydali xususiyatlarni olish) uchun yaroqsizligi; - atrof-muhitga ta'siri va ikkinchisiga, shuningdek jamiyat uchun xavfli bo'lgan ijtimoiy ahamiyatga ega;
M-ko’rsatilgan sababingizni isbotlovchi dalil kеltiring	Ishlab chiqarish va iste'mol chiqindilarining xavfli sinflari tizimida tibbiy chiqindilarning o'rnini aniqlash bilan bog'liq vaziyat ancha murakkab. San'atdan quyidagicha. "Rossiya Federatsiyasida fuqarolarning sog'lig'ini muhofaza qilish asoslari to'g'risida" Federal qonunining 49-moddasida tibbiy chiqindilar epidemiologik, toksikologik, radiatsiyaviy xavflilik, shuningdek atrof-muhitga salbiy ta'sir ko'rsatish darajasiga qarab quyidagi sinflarga bo'linadi. : · “A” klassi – epidemiologik xavfsiz, tarkibi bo‘yicha qattiq maishiy chiqindilarga o‘xshash chiqindilar; · "B" klassi - epidemiologik xavfli chiqindilar; · “B” klassi – o‘ta epidemiologik xavfli chiqindilar; · "G" klassi - tarkibi bo'yicha sanoatga yaqin toksikologik xavfli chiqindilar; · "D" klassi - radioaktiv chiqindilar.
U- fikringizni umumlashtiring	"Biologik chiqindilar" va "tibbiy chiqindilar" tushunchalari o'rtasidagi bog'liqlik masalasi tadqiqot va ravshan bo'lishi kerak, chunki adabiyot va normativ hujjatlarda bu tushunchalar turli kombinatsiyalarda qo'llaniladi. San'atning 2-qismida "Ishlab chiqarish va iste'mol chiqindilari to'g'risida" Federal qonuni. 2 biologik chiqindilar va tibbiy chiqindilar (tibbiy-profilaktika muassasalari chiqindilari sifatida belgilanadi) tushunchalarini ajratib, ularni ikkita mustaqil tushuncha sifatida ishlatadi. Biroq, bir qator mualliflar tibbiy chiqindilarning biologik turi ekanligi haqidagi pozitsiyaga amal qilishadi. Biologik chiqindilarni yig'ish, yo'q qilish va yo'q qilish bo'yicha veterinariya-sanitariya qoidalarida biologik chiqindilar ta'rifi (Rossiya Federatsiyasi Qishloq xo'jaligi va oziq-ovqat vazirligi tomonidan 04.12.1995 yil N 13-7-2 / 469 tomonidan tasdiqlangan) "Rossiiskie Vesti" ", N 35, 22.02.1996 Bunday chiqindilarning o'ziga xos turlarini sanab o'tish shaklida berilgan: biologik chiqindilar:  Hayvonlar va qushlarning jasadlari, shu jumladan. laboratoriya; · Abort qilingan va o'lik tug'ilgan homilalar; · go‘sht, baliq, hayvonotdan olingan boshqa mahsulotlarni veterinariya-sanitariya ekspertizasidan o‘tkazilgandan so‘ng qassoblar, so‘yish joylari, go‘sht va baliqni qayta ishlash tashkilotlari, bozorlar, savdo tashkilotlari va boshqa ob’ektlarda aniqlangan veterinariya musodaralari; · Hayvonlardan olingan oziq-ovqat va nooziq-ovqat xom ashyolarini qayta ishlash jarayonida olingan boshqa chiqindilar.

5-topshiriq. Ma’ruza matnlaridan foydalangan holda mavzuga mos topshiriqlar tuzing.

1 . Atamalar

2. Fauna – hayvonot dunyosi

Ekosistema- moddalar almashinuvi va energiya oqimi bilan bog’liq bo’lgan tirik arganizmlar va atrof muhitning fizik omilari majmuosi

3 . Biotop- Nafaqat jamoaning egalagan joyi barki jamo hayotining belgilovchi muhit omillarning o’zaro bir biri bilan bog’liq kompleksidir

4 . Biotsenoz – biotopda yashovchi tirik arganizmlar yig’indisi

5. Suksessiya – Biotsenozlarni tashkil etgan turlarning tarkiban o’zgarishi va jamoat tarkibiy tuzulishining ischilik asosida o’rin almashinuvi natijasida vujudga keladi

6. Nekton – suv oqimiga faol qarshilik qiladigan katta masofalarni suzib o’taoladigan arganizm

7 . Bentos suv tubida yokiy suv tubidagi qum orasida yashovchi arganizm

8 . Antropogen omil – inson faoliyati bilan bog’liq omil