1 Geodeziya fanning vazifasi nima?

C)Qiyalik burchak
D)Nishab burchak.
124).……-teodolitning ish qismini shtativga birlashtiradi.
A)Taglik
B)Shovun
C)Lupa
D)Adelak
125).….geodezik asboblarning o’qlarini gorizontal yoki vertikal holatga keltirish hamda ish paytida asbobning holatini kuzatish uchun xizmat qiladi.
A)Taglik
B)Shovun
C)Lupa
D)Adelak
126)Metall yoki shishadan ishlanadi-?
A)Taglik
B)Limb
C)Lupa
D)Adelak
127).…-doira, o’qi limb tuvkasi ichiga kirib turadi.
A)Shtativ
B)Shovun
C)Alidada
D)adelak
128)limb dan sanoq olish aniqligini oshirish uchun alidadaga chizilgan shkaladan iborat-?
A)Shtativ
B)Vyerner 
C)Alidada
D)Adelak
129)Teodolitning turlari-?
A)Oddiy va murakkab
B)Oddiy
C)Oddiy va takroriy
D)Barcha javoblar to’g’ri
130)Planga joyning tafsilotlari bilan relyefi tushirish ….deyiladi.
A)topografik plan olish
B)geodezik plan olish
C)Matematik plan olish
D)geografik plan olish

131)Plan olishning turlarini belgilang.

A)Taxeometrik
B)Menzulaviy
C)Dalnometrik
D)A va b
132)Tafsilotlarini planga olish uchun reyka urnatilgan nuqtalar nima deyiladi.
A)kroki (abris)
B)Piketlar
C)Paletkalar
D)kaledolar
133)Taxeometriya so’zini o’zbekcha tarjima qilsa qanday ma’no anglatadi?
A)to’g’ri o’lchash
B)tez o’lchash
C)teskari o’lchash
D)Barcha javoblar to’g’ri
134)Taxeometrik plan olish ishlarini rasmiylashtirish qayerda olib boriladi.
A)dala
B)xona
C)a va b javoblar to’g’ri
D)TJY
135)Kartani geografik meridian bo’yicha orientirlash kerak bo’lsa, kompas strelkasi ? ga to’g’rilanadi
A)90
B)180
C)360
D)270
136)…-kartada tasvirlangan ob’ektlar yo’nalishini shu ob’ektlarning joydagi yo’nalishiga to’g’ri keltirishdan iborat.
A)Topografik kartani orientirlash
B)Mashrut olish
C)Vizirlash
D)Barcha javoblar to’g’ri
137)Yer yuzasidagi nuqtalarning balandliklari farqini aniqlash hamda boshlang’ich (sath) yuza deb qabul qilingan yuzaga nisbatan balandliklarini aniqlash uchun bajariladigan geodezik o’lchash ishlari yig’indisi …..deb ataladi.
A)Orintyerlash
B)Nivelirlash
C)Masshtab olish
D)Barcha javoblar to’g’ri
138)Yer po’stining vertikal harakatlarini va boshqa omillarni o’rganishda ham foydalaniladi. Boshqacha qilib aytganda balandliklarni aniqlash usuli …..
A)Orintyerlash
B)Nivelirlash
C)Masshtab olish
D)Barcha javoblar to’g’ri
139).…-gorizontal vizirlashga va geometriyaning parallel chiziqlar teorimasiga asoslangan
A)Trigonometrik nivelirlash
B)Geometrik nivelirlash
C)Fizik nivelirlashning
D)Barcha javoblar to’g’ri
140)Qiya vizirlashga va uchburchakni trigonometrik usulda yechishga asoslanga nivelirlash nima deb yuritiladi.
A)Trigonometrik nivelirlash
B)Geometrik nivelirlash
C)Fizik nivelirlashning
D)Barcha javoblar to’g’ri
141)Havo bosimining kamayib borish qonuniyatiga asoslangan nivelirlash nima eyiladi?
A)Trigonometrik nivelirlash
B)Geometrik nivelirlash
C)Barometrik nivelirlashning
D)Barcha javoblar to’g’ri
142)Havo bosimini aniqlaydigan asbob-?
A)Nivelyer
B)Tyermometr
C)Taxeometr
D)BarometR
143)Elektron nivelir aniqligi qanchagacha bo’ladi?
A)0.5 mm/km
B)0.6 mm/km
C)0.7 mm/km
D)0.1 mm/km
144)Hozirgi kunda geodezik asboblarning yangi ...…- turi hisoblanib, nivelirlash ishlarini sezilarli avtomatlashtirish imkonini tug’dirdi.
A)Elektron nivelirlar
B)Oddiy nivelyerlar
C)Taxeometrik nivelyerlar
D)Barcha javoblar to’g’ri
145)O’rta Osiyolik buyuk alloma Abu Rayxon Byeruniy o’zining ijodiy faoliyati davomida geografiya-geodeziya sohasiga bag’ishlab nechata asar yozgan?
A)2 ta B)14 ta C)16 ta D)18 ta
146)Abu Rayxon Byeruniy Ma’mun akademiyasida ilmiy faoliyat olib borgan vaktida ixtiyorida diametri necha metr keladigan va oralik minutlarga bulingan kvadrant bulgan?
A)7 metr keladigan
B)5 metr keladigan
C)3 metr keladigan
D)1 metr keladigan
147)Abu Rayxon Byeruniy Gaznada rasadxona barpo etib ilmiy faoliyat olib borgan vaktida ixtiyorida diametri necha metr keladigan va oralik minutlarga bulingan kvadrant bulgan?
A)1,5 metr keladigan
B)2,5 metr keladigan
C)3,5 metr keladigan
148)Abu Rayxon Byeruniy o’zining qaysi kitobida dunyoning 603 geografik joylari haqida aniq ma’lumotlar yozib koldirgan
A)"At-Tafxim" kitobida
B)"Hindiston" kitobidA
C)"Geodeziya" kitobida
D)"Kartografiya" kitobida
149)Muhammad Ibn Muso al-Xorazmiy qancha asari bizgacha yetib kelgan?
A)10 ga yaqin asari
B)20 ga yaqin asari
C)30 ga yaqin asari
D)40 ga yaqin asari
150)Muhammad Ibn Muso al-Xorazmiy boshliq 70 nafar olim “Ma’mun dunyo xaritasi” ni nechanchi yilda yaratgan?
A)820 yilda
B)830 yilda
C)840 yilda
D)850 yilda
151)Muhammad Ibn Muso al-Xorazmiyning Aleksandriya va Siena shaharlari oralig’ida olib borgan o’lchash ishlari natijasida aniqlangan masofa meridian uzunligining qancha qismiga teng bo’lgan?
A)meridianning 1/35 qismiga
B)meridianning 1/40 qismiga
C)meridianning 1/45 qismiga
D)meridianning 1/50 qismiga
152)Muhammad Ibn Muso al-Xorazmiyning olib borgan o’lchash ishlari natijasida 1⁰
A)111,8 km ga
B)111,6 km ga
C)111,4 km ga
D)111,2 km ga


153)Nima uchun Nallion “Agar Kolumb asl masofani bilganda edi, ehtimol, o’zining kichik kemalarida okean bo’ylab uzoq safarga jur’at etmagan bo’lur edi” degandi?
A)ingliz va arab mili orasidagi farqni bilmagan
B)arab va italьyan mili orasidagi farqni bilmagan
C)italьyan va ingliz mili orasidagi farqni bilmagan
D)ispan va arab mili orasidagi farqni bilmagan
154)Nosir Xisrovning qanday asarlarida geografik bilimlar bayon etilgan?
A)Safarnoma va Soadatnoma
B)Safarnoma va Sayohatnoma
C)Soadatnoma va Sayohatnoma
D)Sayohatnoma va Rushnoyinoma
155)Mahmud Qashg’ariyning qaysi asari kartografiya sohasiga muhim hissa bo’lib qo’shilgan?
A)Safarnoma
B)Sayohatnoma
C)Devonu lug’otit turk
D)Rushnoyinoma
156)G’iyosiddin Naqqosh asralarida geografiyaning qaysi jihatlari bayon etilgan?
A)aholisi, xo’jaligi va transporti
B)relyef, iqlimi va suvlari
C)tuprog’i, o’simligi va hayvonot dunyosi
D)topografiya, plan olish va kartografiya
157)Abdurazzoq Samarqandiy o’z sayohati davomida qaysi hududni o’rgangan?
A)Hindistonni
B)Iroqni
C)Fors kurfazi atrofini
D)Xitoyni
158)Sulton Balxiyning “Majma’-ul-g’oroyib” asari qaysi fan sohalarini qamrab olgan?
fizika, ximiya, geografiya
astronomiya, geografiya, tarix
biologiya, tuproqshunoslik, geografiya
ximiya, tuproqshunoslik, geografiya
159)Topografik asboblar qanday qismlarga bo’linadi?
A)o’rnatish va ishchi
B)sanoq olish va o’rnatish
C)tuzatish va ishchi
D)ishchi va sanoq olish


160)Topografik asboblarning vizirlash qismlari nimalar kiradi?
A)shtativ va taglik
B)dioptir va ko’rish trubasi
C)taglik va dioptir
D)ko’rish trubasi va shtativ
161)Topografik asboblarning o’lchash qismlari nimalar kiradi?
A)alidada, taglik va dioptir
B)vyernьyer, dioptir va taglik
C)alidada, limb, va vyernьyer
D)dioptir, limb va taglik
162)Topografik asboblarning o’rnatgich qismlariga nimalar kiradi?
A)vyernьyer, adilak, taglik va shovun
B)alidada, taglik, shovun va adilak
C)shovun, dioptir, adilak va taglik
D)shtativ, shovun, taglik va adilak
163)Topografik asboblarning ishchi qismlari yana qanday qismlarga ajratiladi?
A)vizirlash va o’lchash qismlariga
B)sanoq olish va hisoblash qismlarig
C)vizirlash va sanoq olish qismlarig
D)hisoblash va o’lchash qismlariga
164)Topografik asbobning shtatividan nima maqsadda foydalaniladi?
A)topografik asbobni vizirlash uchun
B)topografik asbobni yerdan o’lchov olish balandligi ko’tarish uchun
C)topografik asbobning o’lchash qismlarini sozlash uchun
D)topografik asbobdan hisoblash ishlarini olish uchun
165)Topografik asbobning tagligi nima vazifani bajaradi?
A)topografik asbobni vizirlash uchun
B)topografik asbobni yerdan o’lchov olish balandligi ko’tarish uchun
C)ishchi qismini shtativ bilan birlashtirish uchun
D)topografik asbobdan hisoblash ishlarini olish uchun
166)Topografik asbobning shovuni nima vazifani bajaradi?
A)topografik asbobni vizirlash uchun
B)topografik asbobni yerdan o’lchov olish balandligi ko’tarish uchun
C)ishchi qismini shtativ bilan birlashtirish uchun
D)topografik asbobdan markazlashtirish uchun
167)Topografik asbobning adilagi nima vazifani bajaradi?
A)topografik asbobning asosiy qismlarini ishchi holatga keltirish
B)topografik asbobni yerdan o’lchov olish balandligi ko’tarish uchun
C)ishchi qismini shtativ bilan birlashtirish uchun
D)topografik asbobdan markazlashtirish uchun
168) Topografik asbobning adilaklari tuzilishiga ko’ra necha xil bo’ladi?
A) 1 xil
B) 2 xil
C) 3 xil
D) 4 xil
169) Topografik asbobning gorizontal va vyertikal doirasiga o’rnatiladigan metall disk nima deb yuritiladi?
A) vyernьyer
B) dioptir
C) limb
D) alidada
170) Topografik asbobning alidadasi nima vazifani bajaradi?
A) topografik asbobdan markazlashtirish uchun
B) topografik asbobni yerdan o’lchov olish balandligi ko’tarish uchun
C) ishchi qismini shtativ bilan birlashtirish uchun
D) topografik asbobning sanoq olish uchun xizmat qiladigan qismi
171) Topografik asbobdan sanoq olishni aniqligini oshirish uchun alidadagi chizilgan shkala nima deb yuritiladi?
A) vyernyer
B) dioptir
C) limb
D) alidada
172) Topografik asbobning dioptiri tuzilishiga ko’ra necha xil bo’ladi?
A) 1 xil
B) 2 xil
C) 3 xil
D) 4 xil
173) Topografik asbobning dioptiri nima vazifani bajaradi?
A) topografik asbobdan markazlashtirish uchun
B) topografik asbobni yerdan o’lchov olish balandligi ko’tarish uchun
C) ishchi qismini shtativ bilan birlashtirish uchun
D) vizirlash uchun xizmat qiladi.
174) Kartalar ustida turli xil o’lchash ishlarini bajarishga nima deyiladi?
A)kartometriya
B)morfometriya
C)klinometriya
D)fotometriya
175) Topografik kartalardan foydalanib relьef to’g’risida turli xil raqamli ma’lumotlarni olish nima deyiladi?
A) kartometriya
B) morfometriya
C) klinometriya
D) fotometriya
176) Kartaning shartli belgisi va yozuvlari hamda kartada tasvirlangan geografik ob’etlarning bir-biriga chambarchas bog’liq ekanligi asosida hududning geografik xususiyatlarini bilib olish nima deyiladi.
A) kartani tahlil qilish
B) kartani qiyoslash
C) kartani o’qish
D) kartaning yaroqliligini aniqlash
177) Topografik kartada byerilgan egri chiziq nima yordamida aniqlanadi?
A) koordinatograf
B)lineyka
C) goniometr
D) kurvimetr
178) Topografik kartada maydonlarni o’lchashning necha xil usuli mavjud?
A)1 xil B) 2 xil C) 3 xil D) 4 xil
179) Topografik kartada byerilgan nuqtaning geografik koordinatasini aniqlash uchun nimadan foydalanamiz?
A) minutli ramkadan
B) kilometrli to’rdan
C) tashqi ramkadan
D) Ichki ramkadan
180) Topografik kartada byerilgan nuqtaning to’g’ri burchakli koordinatasini aniqlash uchun nimadan foydalanamiz?
A) minutli ramkadan
B) kilometrli to’rdan
C) tashqi ramkadan
D) ichki ramkadan
181) Topografik kartada byerilgan nuqtaning to’g’ri burchakli koordinata to’ridan foydalanib byerilgan nuqtaning qaysi kvadratda joylashganligi qanday aniqlanadi?
A) nuqta joylashgan kvadratnin shimoli-g’arbiy burchagidagi vyertikal va gorizontal chiziqlar asosida
B) nuqta joylashgan kvadratnin shimoli-sharqiy burchagidagi vyertikal va gorizontal chiziqlar asosida
C) nuqta joylashgan kvadratnin janubi-g’arbiy burchagidagi vyertikal va gorizontal chiziqlar asosida
D) nuqta joylashgan kvadratnin janubi-sharqiy burchagidagi vyertikal va gorizontal chiziqlar asosida
182) Topografik kartada byerilgan chiziq yo’nalishini aniqlashda nimalardan foydalaniladi?
A) transportiyor va kurvimetrdan
B) kompas va lineykadan
C) kurvimetr va transportiyordan
D) transportiyor va kompasdan
183) Topografik kartada byerilgan nuqtaning mutloq balandligini aniqlash nimaga asoslanadi?
A) gorizontal qiymatidan
B) gorizontallar orasidagi farqdan
C) gorizontal chiziqqa
D) vyertikal chiziqqa
184) Topografik kartada byerilgan nuqtaning nisbiy balandligi aniqlash nimaga asoslanadi?
A) gorizontal qiymatidan
B) gorizontallar orasidagi farqdan
C) gorizontal chiziqqa
D) vyertikal chiziqqa
185) Topografik kartada byerilgan chiziqning qiyalik burchagini aniqlash nimaga asoslanadi?
A) topografik kartaning tashqi ramkasiga
B) topografik kartaning minutli ramkasiga
C) qiyalik burchagini aniqlash masshtabiga
D) topografik karta masshtabiga
186) Topografik kartada byerilgan chiziqning qiyaligini aniqlash nimaga asoslanadi?
A) ikki nuqta orasidagi farqqa nisbatan
B) ikki nuqta orasidagi masofaga nisbatan
C) masofaning nisbiy balandlikka bo’lgan nisbati bilan
D) nisbiy balandlikning masofaga bo’lgan nisbati bilan
187) Kartada tasvirlangan ob’ektlar yo’nalishini shu ob’ektlarning joydagi yo’nalishiga to’g’ri keltirish nima deyiladi?
A) topografik kartani orientirlash
B) topografik kartani o’qish
C) topografik kartani tahlil qilish
D) topografik kartani qiyoslash
188) Topografik kartani orientirlash qanday asboblar yordamida amalga oshiriladi?
A) kurvimetr va bussol yordamida
B) kompos joydagi ob’ektlar yordamida
C) joydagi ob’ektlar va bussol yordamida
D) bussol yoki kompos yordamida
189) Biror joy gorizontal proektsiyasining qog’ozda kichraytirilgan tasviri nima deyiladi?
A) topografik kartani orientirlash
B) topografik kartani o’qish
C) topografik kartani tahlil qilish
D) topografik kartani qiyoslash
190l Planda faqat joydagi tafsilotlar tasvirlangan bo’lsa qanday plan deyiladi?
A) oddiy plan
B) gorizontal plan
C) topografik plan
D) vyertikal plan
191) Planda joyning relyef ham, tafsilotlari ham tasvirlangan bo’lsa qanday plan deyiladi?
A) oddiy plan
B) gorizontal plan
C) topografik plan
D) vyertikal plan
192) Biror joy vyertikal kesmining qog’ozda kichraytirilib ko’rsatilgan tasviri nima deyiladi?
A) vyertikal plan
B) gorizontal plan
C) topografik plan
D) profilь
193) Yerning egriligini e’tiborga olib, uning yuzasini qog’ozda kichraytirib ko’rsatilgan tasviri nima deyiladi?
A) karta
B) gorizontal plan
C) topografik plan
D) profilь
194) Kartada byerilgan masshtab qandayy masshtab deb yuritiladi?
A) xusus masshtab
B) bosh masshtab
C) yuza masshtab
D) ko’ndalang masshtab
195) Kartalar ularda tasvirlangan hududning mayoniga ko’ra nechata guruhga ajratiladi?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 8 ta
196) Kartalar ularda foydalanish maqsadiga ko’ra nechata guruhga ajratiladi?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 7 ta
197) Karatlar mazmuniga ko’ra nechata guruhga ajratiladi?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 7 ta
198) Masshtabi 1:1 000 000 va undan mayda masshtabli kartalar qanday kartalar deyiladi?
A) umumgeografik kartalar
B) obzor kartalar
C) obzor-topografik kartalar
D)topografik kartalar
199) Masshtabi 1:200 000 dan 1:1 000 000 gacha bo’lgan umumgeografik kartalar qanday kartalar deyiladi?
A) umumgeografik kartalar
B) obzor kartalar
C) obzor-topografik kartalar
D) topografik kartalar
200) Masshtabi 1:100 000 dan va undan yirik masshtabli kartalar qanday kartalar deyiladi?
A) umumgeografik kartalar
B) obzor kartalar
C)obzor-topografik kartalar
D) topografik kartalar
201) Topografik kartaning elementlari necha xil bo’ladi?
A) a 3 xil B) 6 xil C) 8 xil D) 10 xil
202) Topografik kartalar necha xil masshtabda tayyorlanadi?
A) 3 xil B) 6 xil C) 8 xil D) 10 xil
203) Topografik kartalar qanday proektsiyada tuziladi?
A) shartli ko’ndalang tsilindrik proektsiyada tuziladi
B) ixtiyoriy ko’ndalang tsilindrik proektsiyada tuziladi
C) teng burchakli ko’ndalang tsilindrik proektsiyada tuziladi
D) teng tomonli tsilindrik proektsiyada tuziladi
204) Umumiy dastur asosida tuzilgan turli xil mazmunga ega bo’lgan kartalarning bir butun asar tizimidagi sistematik to’plami nima deyiladi?
A) atlas
B) karta
C) topografik karta
D) plan
205) Kimni hozirgi zamon atlasining asoschisi desa bo’ladi?
A) A.Orteliy
B) K.Ptolomey
C) G.Myerkator
D) Lafryeri
206) Myerkator kartalarining birinchi nashr nechanchi yilda bo’lgan?
A) 1457 yilda
B) 1467 yilda
C) 1477 yilda
D) 1487 yilda
207) Myerkator kartalarining birinchi nashr qaysi shaharda bajarilgan?
A) Neapol B) Venetsiya C) Rim D) Baloniya
208) Myerkator kartalarining birinchi nashriga nechata karta kiritilgan?
A) 27 ta B) 29 ta C) 33 ta D) 35 ta
208) 1544 yildan boshlab Italiyaning qaysi shaharlarida kartalar to’plami chop qilina boshlandi?
A) Neapol va Baloniyada
B) Rim va Venetsiyada
C) Venetsiyada va Neapolda
D) Baloniya va Rimda
209) Atlaslar tasvirlangan hududiga ko’ra necha guruhga ajratilgan?
A) 2 guruhga
B) 3 guruhga
C) 4 guruhga
D) 5 guruhga
210) Atlaslar mazmuniga ko’ra necha guruhga ajratilgan?
A) 1 guruhga
B) 2 guruhga
C) 3 guruhga
D) 4 guruhga
211) Atlaslar qaysi sohaga ishlatilishiga ko’ra necha guruhga ajratilgan?
A) 4 guruhga
B) 5 guruhga
C) 6 guruhga
D) 7 guruhga
212) Atlaslar qaysi sohaga ishlatilishiga ko’ra necha guruhga ajratilgan?
A) 3 guruhga
B) 4 guruhga
C) 6 guruhga
D) 7 guruhga
213) O’quv atlaslari necha xil bo’ladi?
A) 1 xil
B) 3 xil
C) 2 xil
D) 4 xil
214) O’quv o’lkashunoslik atlaslarida nimalar aks etirilgan bo’ladi?
A) iqlimi va ichki suvlari
B) geologiyasi va relyef
C) aholisi va transporti
D) o’lkaning tabiati va xo’jaligi
215) O’zbekistonning birinchi atlasi qachon chop etilgan?
A) 1963 yilda
B) 1973 yilda
C) 1952 yilda
D) 1944 yilda
216) O’zbekistonning o’quv o’lkashunoslik atlasi qachon chop etilgan?
A) 1973 yilda
B) 1980 yilda
C) 1982 yilda
=D) 1984 yilda
217) O’zbekiston mustaqillik yerishgandan so’ng “O’zbekiston geografik atlasi” nechanchi yil chop etilgan?
A) 1993 yilda
B) 1995 yilda
C) 1999 yilda
D) 2004 yilda
218) Yer quruqlik qismining tabiiy yuzasi qanday yuza deb yuritiladi?
A) topografik yuza
B) geodezik yuza
C)kartografik yuza
D) astronomik yuza
219) Yer quruqlik qismining tabiiy yuzasi turli relьef shakillari, gidrografik tarmoqlar, tuproq va o’simlik qoplami hamda inson faoliyati natijalari elementlaridan tashkil topgan. Bu elementlar nima deb yuritiladi?
A) geografik elementlar
B) topografik elementlar
C) kartografik elementlar
D) astronomik elementlar
220) Yerning hozirga qadar hech qanday geometrik shakl va matematik formula bilan ifodalanmaydigan yuzasi nima deb yuritiladi?
A) shar
B) ellipsoid
C)geoid
D) sfyeroid.
221) Yerning eng baland nuqtasi Jomolungma yerning diametridan qariy necha marta kichik?
A) 1119 marta
B) 1219 marta
C) 1319 marta
D) 1419 marta
++++
222) Geoid bilan Yer ellipsoidi o’rtasidagi farq necha metrga teng?
A) 150 m.
B) 160 m.
C) 170 m.
D) 180 m.
223) Yer qutblarining siqiqligi juda kichik bo’lganligi yerning shakli qanday nomlanadi?
A) shar
B) sfyeroid
C) geoid
D) ellipsoid
224) Har bir davlatda topografik va geodezik ishlar uchun ma’lum kattalikdagi Yer ellpisoidi qabul qilingan. Bunday ellipsoid nima deb yuritiladi?
A) geoid
B) sfyeroid
C) refyerents-ellipsoid
D) ellipsoid
225) Yer ellipsodining elementlariga nimalar kiradi?
A) shimoliy va janubiy qtub
B) ekvator va qutblar
C) parallel va myeridan
D) yerning katta va kichik yarim o’qlari hamda qutblarining siqiqligi
226) Yerning katta yarim o’qi yana qanday nom bilan yuritiladi?
A) ekvatorial radius
B) qutbiy radius
C) ekvator
D) qutb
227) Yerning kichik yarim o’qi yana qanday nom bilan yuritiladi?
A) ekvatorial radius
B) qutbiy radius
C) ekvator
D) qutb
228) MDH davlatlari uchun qabul qilingan refyerents-ellipsod bo’yicha qutblarning siqiqligi nechiga teng deb qabul qilingan
A) 1:299,2
B) 1:297
C) 1:298,3
D) 1:294,98
229) Nuqtalarning geografik kengliklari qanday aniqlanadi?
A) geodezik o’lchashlarga asoslanib aniqlandi
B) geografik kartalar asosida aniqlanadi
C) topografik kartalar asosida aniqlanadi.
D) shu nuqtalardan turib osmon yoritgichlarini astronomik kuzatish natijasida aniqlanadi
230) Nuqtalar orasidagi masofa qanday aniqlanadi?
A) geodezik o’lchashlarga asoslanib aniqlandi
B) geografik kartalar asosida aniqlanadi
C) topografik kartalar asosida aniqlanadi.
====
D) shu nuqtalardan turib osmon yoritgichlarini astronomik kuzatish natijasida aniqlanadi
231) Meridian yoyining uzunligi ekvatordan qutublarga tomon qanday o’zgaradi?
A) o’zaymaydi
B) oz bo’lsada uzayib boradi
C) oz bo’lsada kamayib boradi
D) kamaymaydi
232) Yer shari radiusi taxminan necha km ga teng
A) 6351 km
B) 6361 km
C) 6371 km
D) 6381 km
233) Teodolit qanday asbob?
A) vyertikal va gorizontal burchaklarni o’lchaydigan asbob
B) vyertikal burchaklarni o’lchaydigan asbob
C) gorizontal burchaklarni o’lchaydigan asbob
D) masofalarni o’lchaydigan asbob
234) Teodolit asbobi qanday qismlarga bo’linadi?
A) o’rnatgich qismiga
B) ishchi va o’rnatish qismlariga
C) ishchi qismiga
D) bo’limaydi.
235) Teodolit asbobi bilan ishlashda dastlab qanday ishlar bajariladi?
A) sinaladi
B) tekshiriladi
C) sinaladi va tekshiriladi
D) hech qanday ish bajarilmaydi
236) Teodolit asosiy qismlarining tuzilishida kamchilik bor yo’qligi va asbobning ma’lum mexanik-texnologik, optik talablarga javob byera oishini aniqlash nima deb yuritiladi?
A) teodolitni tekshirish
B) teodolitni to’g’rilash
C) yustirovka
D) teodolitni sinash
237) Teodolitning tuzilish sharti bo’yicha, uning ayrim qismlarining bir-biriga bo’lgan geometrik munosabatlarini to’g’riligini aniqlash nima deb yuritiladi?
A) teodolitni tekshirish
B) teodolitni to’g’rilash
C) yustirovka
D) teodolitni sinash
238) Asbobning aniqlangan kamchiliklarini tuzatib, bo’laklar munosabatini kyerakli shartga moslashtirishga nima deyiladi?
A) teodolitni tekshirish
B) teodolitni to’g’rilash yoki yustirovka
C) tedolitni ishchi holatga keltirish
D) teodolitni sinash
239) Teodolit qismlarining bir-biriga nisbatan o’rnashishidagi geometrik shartlar nechata ?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 8 ta
240) Teodolitni sinash jarayonida nechata shart bajarilishi kyerak?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 8 ta
241) Teodolitni tekshirish jarayonida nechata shart bajarilishi kyerak?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 8 ta
242) Teodolitni nuqtaga o’rnatishda nechata shart bajarilishi kyerak?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 8 ta
243) Teodolitni nuqtaga o’rnatib bo’lgach, o’lchash jarayonida nechata shart bajarilishi kyerak?
A) 2 ta B) 4 ta C) 6 ta D) 8 ta
244) Teodolit bilan plan olishda asos bo’lib xizmat qiladigan nuqtalarni birin-ketin birlashtirish natijasida hosil bo’ladigan siniq chiziqlar sistemasi nima deb yuritiladi?
A) asbobni o’rnatish nuqtalari
B) plan olish nuqtalari
C) ikki nuqta orasidagi masofa
D) teodolit yo’li
245) Bir necha teodolit yo’llarining qo’shilish nuqtalari nima deyiladi?
A) uzel nuqtalari
B) kesishish nuqtalari
C) tutashish nuqtalari
D) orientir nuqtalari
246) Teodolit bilan plan olishda bajariladigan ishlar necha bosqichda amalga oshiriladi?
A) 2 bosqichda
B) 4 bosqichda
C) 5 bosqichda
D) 7 bosqichda
247) Teodolit bilan oligna planni tuzish uchun koordinata to’ri qanday asboblar yordamida chiziladi?
A) Koordinatograf, shtangentsirkulь va masshtab chizg’ich
B) Kurvimetr, Drobishev lineykasi va masshtab chizg’ich
C) Kompos, masshtab chizg’ich va Drobishev lineykasi
D) Koordinatograf, Drobishev lineykasi va masshtab chizg’ich
248) Yer yuzasidagi nuqtalarning bir-biriga nisbatan balandligini aniqlash maqsadida bajariladigan o’lchash ishlari yig’indisi nima deb yuritiladi?
A) nivelirlash
B) nisbiy balandlikni aniqlash
C) mutloq balandlikni aniqlash
D) qiyalikni aniqlash
249) Nivelirlash ishlari necha turga bo’linadi?
A) 2 B) 4 C) 5 D) 7
250) Nivelir asbobi qanday qismlarga bo’linadi?
A) o’rnatgich qismiga
B) ishchi qismiga
C) ishchi va o’rnatish qismlariga
D) bo’linmaydi.
251) Nivelirlash asboblarning o’rnatgich qismlariga nimalar kiradi?
A) vyernьyer, adilak, taglik va shovun
B) alidada, taglik, shovun va adilak
C) shovun, dioptir, adilak va taglik
D) shtativ, shovun, taglik va adilak
252) Nivelir asbobning aylanish o’qini, qarash trubasining vizir o’qini va adilak o’qlarining holatini aniqlash nima deb yuritiladi?
====
A) nivelirni tekshirish
B) nivelirni sozlash
C) nivelirni o’rganish
D) nivelirniishchi holatga keltirish
253) Nivelir asbobining tekshirishda nechata shart bajarilishi kyerak?
A) 2 B) 4 C) 5 D) 7
254) Ko’rish turibasining aylanish o’qini tekshirishda nechata shart bajarilishi kyerak?
A) 2 B) 3 C) 5 D) 7
254) Nivelirlashda har 100 m da belgilangan nuqtalarga qoziqlar qoqish nima deyiladi?
A) tayanch nuqtalar
B) nuqtalar
C) piketlar
D) nivelirlash nuqtalari
255) Qoziqlarni joyda osonlik bilan topib olish uchun ularning yoniga yerda bir oz balandroq qilib ikkinchi qoziq qoqiladi unima deb yuritiladi?
A) tayanch qoziq
B) qo’shimcha qoziq
C) qorovul qoziq
D) piketlash qozig’i
256) Nivelirlash kyerak bo’lgan joyda chiziq olish uni pekitlarga bo’lish va qoziqchalar bilan belgilashga nima deyiladi?
A) tayanch nuqtalar
B) nuqtalar
C) nivelirlash
D) piketlash
257) Nivelirlash jurnalini ishlab chiqish natijasida nima aniqlanadi?
A) mutloq balandlik
B) nisbiy balandlik
C) mutloq va nisbiy balandlik
D) masofa
258) Nivelirlash jurnalini to’ldirishning birinchi bosqichida nima ishlar bajariladi?
A) mutloq balandlik aniqlanadi
B) bog’lovchi nuqtalarning mutloq balandlik aniqlanadi
C) mutloq va nisbiy balandlik aniqlanadi
D) nuqtalarning nisbiy balandlik aniqlanadi
259) Nivelirlash jurnalini to’ldirishning ikkinchi bosqichida nima ishlar bajariladi?
A) bog’lovchi nuqtalarning mutloq balandlik aniqlanadi
B) bog’lovchi nuqtalarning nisbiy balandlik aniqlanadi
C) mutloq va nisbiy balandlik aniqlanadi
D) nuqtalarning nisbiy balandlik aniqlanadi
260) Nivelirlash jurnalini to’ldirishning uchinchi bosqichida nima ishlar bajariladi?
A) bog’lovchi nuqtalarning hisoblangan mutloq balandligi tekshiriladi
B) bog’lovchi nuqtalarning nisbiy balandlik aniqlanadi
C) mutloq va nisbiy balandlik aniqlanadi
D) nuqtalarning nisbiy balandlik aniqlanadi
261) Nivelirlash jurnalini to’ldirishning to’rtinchi bosqichida nima ishlar bajariladi?
A) oraliq nuqtalarning mutloq balandligi hisoblash
B) ko’ndalang nuqtalarning mutloq balandligi hisoblash
C) oraliq va ko’ndalang nuqtalarning mutloq balandligi hisoblash
D) nuqtalarning nisbiy balandlik aniqlanadi
262) Nivelirlash ishlari necha turga bo’linadi?
A) 2 turga
B) 3 turga
C) 4 turga
D) 5 turga
263) Gorizontal vizirlashga va geometriyaning parallel chiziqlar teorimasiga asoslangan nivelirlash qanday nivelirlash deyiladi?
A) geometrik
B) trigonometrik
C) fizik
D) mexanik
264) Geometrik nivelirlashda qanday asboblar ishlatiladi ?
====
A) nivelir
B) reyka
C) nivelir va reyka
D) nishon tayog’i
265) Qiya vizirlashga va uchburchakni trigonometrik usulda yechishga asoslangan qanday nivelirlash deyiladi?
====
A) geometrik
B) trigonometrik
C) fizik
D) mexanik
266) Trigonometrik nivelirlash yana qanday nivelirlash deb yuritiladi?
====
A) mexanik
B) vatyerpaslash
C) fizik
D) barometrik
267) Trigonometrik nivelirlashda qanday asboblar ishlatiladi ?
====
A) nivelir
B) eklimetr
C) nivelir va reyka
D) eklimetr, teodolit-taxeometr
268) Balandga ko’tarilgan sari havo bosimining kamayib borish qonuniyatiga asoslangan nivelirlash qanday nivelirlash deyiladi?
A) geometrik
B) trigonometrik
C) fizik
D) mexanik
269) Fizik nivelirlash yana qanday nivelirlash deb yuritiladi?
A) barometrik nivelirlash
B) Mexanik nivelirlash
C) Geometrik nivelirlash
D) Trigonametrik nivelirlash
270) Trigonometrik nivelirlashda qanday asboblar ishlatiladi ?
A) nivelir
B) eklimetr
C) nivelir va reyka
D) eklimetr, teodolit-taxeometr
271) Fizik nivelirlashda qanday asboblar ishlatiladi ?
A) barometr
B) eklimetr
C) nivelir va reyka
D) eklimetr, teodolit-taxeometr
272) Velosiped va avtomashinalar yordamida nivelirash qanday nivelirlash deb yuritiladi?
A) mexanik
B) vatyerpaslash
C) fizik
D) barometrik
273) Mexanik nivelirlashda qanday asboblar ishlatiladi ?
A) avtomashinalar
B) velosiped va avtomashinalar
C) velosipedlar
D) eklimetr, teodolit-taxeometr
274) Nivelirlashning qanday yangi turlari mavjud?
A) mexanik
B) fizik
C) streofotogrammetrik
D) barometrik
275) Streofotogrammetrik nivelirlashda qanday asboblar ishlatiladi ?
A) avtomashinalar
B) velosiped va avtomashinalar
C) velosipedlar
D) o’xshash fotosuratlar
276) Geometrik nivelirlash necha turga bo’linadi?
A) 2 turga
B) 3 turga
=
C) 4 turga
6) 5 turga
277) Olinga nivelirlashda qaday asbob ishlatiladi?
====
A) nivelir
B) eklimetr
C) nivelir va reyka
D) reyka
278) Topografik kartalarni varaqalarga bo’lish va bu varaqalarni belgilash sistemasiga nima deyiladi?
A) nominklatura
B) qatorlar
C) kolonnalar
D) planlar
279) Ekvatorga parallel qilib har 4⁰ dan qutblarga tomon parallellar o’tkazilib nima hosil qilinadi?
A) nominklatura
B) qatorlar
C) kolonnalar
D) planlar
280) 180⁰ myeridan boshlab har 6⁰ meridianlar o’tkazilib nima hosil qilinadi?
A) nominklatura
B) qatorlar
C) kolonnalar
D) planlar
281) Qatorlar nima bilan belgilanadi?
A) rus alfavetining bosh harflari bilan nominklatura
B) nemis alfavetining bosh harflari bilan qatorlar
C) ingliz alfavetining bosh harflari bilan kolonnalar
D) lotin alfavetining bosh harflari bilan
++++
282) Kolonnalar nima bilan belgilanadi?
A) 1-60 bo’lgan arab raqami bilan
B) 1-60 bo’lgan rim raqami bilan
C) 1-100 bo’lgan arab raqami bilan
D) 1-100 bo’lgan rim raqami bilan
283) 1:1 000 000 masshtabli kartaning bir varag’ini to’rt bo’lakka bo’lib rus alfavetining bosh xarfi bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:1 000 000
B) 1:500 000
C) 1:300 000
D) 1:200 000
284) 1:1 000 000 masshtabli kartaning bir varag’ini to’qqiz bo’lakka bo’lib rim raqamlari bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:1 000 000
B) 1:500 000
C) 1:300 000
D) 1:200 000
285) 1:1 000 000 masshtabli kartaning bir varag’ini o’ttiz olti bo’lakka bo’lib rim raqamlari bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:1 000 000
B) 1:500 000
D) 1:300 000
D) 1:200 000
286) 1:1 000 000 masshtabli kartaning bir varag’ini 144 bo’lakka bo’lib arab raqamlari bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:100 000
B) 1:500 000
C) 1:300 000
D) 1:200 000
287) 1:100 000 masshtabli kartaning bir varag’ini to’rt bo’lakka bo’lib rus alfavetining bosh xarfi bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:50 000
B) 1:25 000
C) 1:10 000
D) 1:2 000
288) 1:50 000 masshtabli kartaning bir varag’ini to’rt bo’lakka bo’lib rus alfavetining kichik xarfi bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:50 000
B) 1:25 000
C) 1:10 000
D) 1:2 000
289) 1:25 000 masshtabli kartaning bir varag’ini to’rt bo’lakka bo’lib arab raqami bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:50 000
B) 1:25 000
C) 1:10 000
D) 1:2 000
290) 1:100 000 masshtabli kartaning bir varag’ini 256 bo’lakka bo’lib arab raqami bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
A) 1:50 000
B) 1:25 000
C) 1:10 000
D) 1:5 000
291) 1:5 000 masshtabli kartaning bir varag’ini 9 bo’lakka bo’lib rus alfavetining kichik xarfi bilan belgilasak necha ming masshtabli topografik kartaning nominklaturasi hosil bo’ladi?
====
A) 1:50 000
B) 1:25 000
C) 1:10 000
D) 1:2 000
292)Topografik kartaning shartli belgisi o’z xususiyatiga ko’ra necha guruhga bo’linadi?
A) 2 guruhga
B) 3 guruhga 1:25 000
C) 4 guruhga 1:10 000
D) 5 guruhga 1:2 000