1. Fiziologiya va tibbiyot fanining predmeti

Membran funktsiyalari
- qo'zg'aluvchan to'qimalarda to'siq, transport, retseptor, elektr 
zaryadining hosil bo'lishi va harakat potentsialining paydo bo'lishi. 
10.
 
Qo'zg'aluvchanlik, qo'zg'aluvchanlik, qo'zg'aluvchanlik va uning yurishi 
Achchiqlanish -
tirik organizmlarning qo'zg'atuvchilar ta'siriga ularning protoplazmatik 
xususiyatlarini o'zgartirish orqali javob berish qobiliyati va birinchi navbatda, ularni tashkil 
etuvchi plazma membranalarining tuzilishi. Qo'zg'aluvchanlik ikki xil: o'ziga xos bo'lmagan va 
tanlab olingan. 
Nonspesifik asabiylashish
tirik ob'ektning o'zida tashqi stimullar ta'sirida yuzaga keladigan ichki 
jarayonlar tufayli. 
Tanlangan asabiylashish
asosan kimyoviy, xususan, dori vositalarining molekulyar retseptorlari 
orqali ta'sirida namoyon bo'ladi. 
Qo'zg'aluvchanlik
- bu organizm hujayralari va to'qimalarining qo'zg'atuvchining ta'siriga 
qo'zg'alish jarayoni bilan javob berish xususiyati. Qo'zg'aluvchanlik xususiyatlari asab, mushak 
va sekretor to'qimalarda aniqlangan. 
To'qimalarning qo'zg'aluvchanligi quyidagilar bilan tavsiflanadi: 
•
Tirnashishning chegara qiymati 
•
Achchiqlanishning yashirin davrining davomiyligi 
•
Xronaksiya 
•
Funktsional labillik 

---

6 
•
Turar joy 
Qo'zg'alish
- tirnash xususiyati beruvchi ta'sirida qo'zg'aluvchan to'qimalarda rivojlanadigan 
jarayon. 
Nerv tolalari bo'ylab qo'zg'alishning o'tkazish qonuniyatlari 
•
Anatomik va fiziologik uzluksizlik qonuni- qo'zg'alish nerv tolasi bo'ylab faqat 
morfologik va funksional yaxlitlik holatida tarqalishi mumkin 
•
Qo'zg'alishning ikki tomonlama o'tkazish qonuni- nervning bir qismida paydo bo'ladigan 
qo'zg'alish kelib chiqqan joydan ikki tomonga tarqaladi. Organizmda qo'zg'alish doimo 
hujayra tanasidan akson bo'ylab tarqaladi 
•
Izolyatsiya qilingan xulq-atvor qonuni- asabning bir qismi bo'lgan tola bo'ylab 
tarqaladigan qo'zg'alish qo'shni nerv tolalariga o'tmaydi. 
Mahalliy qo'zg'alish: 
•
Eshik ostidagi stimullarning ta'siri ostida yuzaga keladi 
•
Mahalliy ravishda - faqat stimullarning ta'sir zonasida paydo bo'ladi 
•
Vaqt o'tishi bilan tezda yo'qoladi 
•
Takroriy ta'sir qilish bilan u yig'ishga qodir va tarqaladigan qo'zg'alishga aylanishi 
mumkin 
•
Qo'zg'aluvchanlikning engil ortishi bilan tavsiflanadi 
•
"Hammasi yoki hech narsa" qonuniga bo'ysunmaydi 
Hayajonni tarqatish: 

---

7 
•
Ostona va poldan yuqori qo'zg'atuvchilarning ta'siri ostida yoki mahalliy 
qo'zg'alishlarning kritik darajasiga yig'ilishi natijasida paydo bo'ladi. 
•
Boshlanish nuqtasidan ancha masofalarga tarqaladi 
•
Vaqt o'tishi bilan "so'nayotganda" - kamaytirilmagan tarqalish 
•
Birlashtirishga qodir emas 
•
Mutlaq refrakter faza mavjudligi bilan qo'zg'aluvchanlikning tsiklik o'zgarishi bilan 
birga keladi 
•
"Hammasi yoki hech narsa" qonuniga bo'ysunadi