1. Falsafaning predmeti va asosiy masalasi. Dunyoqarashning mohiyati va tuzilishi. Dunyoqarashning tarixiy shakllari

Falsafiy dunyoqarash
Falsafiy dunyoqarash kundalik faoliyat, dunyoviy, diniy, ilmiy bilimlar, hayotiy kuzatishlar va ijtimoiy tarbiya ta’sirida shakllanadi hamda rivojlanadi. Fanda ijtimoiy borliqning barcha jihatlari aks etadi. Falsafiy dunyoqarash murakkab tuzilishga ega. U muayyan bilimlar, kelajakka qaratilgan g‘oya va maqsadlar, tabiiy va ijtimoiy fan yutuqlari, diniy tasavvurlar, qadriyatlar, ishonch, e’tiqod, fikr, hissiyot kabi tarkibiy qismlardan iborat.
Falsafiy dunyoqarashning о‘ziga xos xususiyati shundan iboratki, u kishilarga tabiat, jamiyat, inson tafakkuri rivojlanishining umumiy qonuniyatlari haqida ma’lumot beradi. Shu bilan birga u insonni qurshab turgan olam, dunyoni va uning taraqqiyot qonunlarini bilish mumkinligini, bilish esa murakkab, ziddiyatli jarayondan iboratligini ta’kidlaydi.
Mifologik va diniy dunyoqarashlardan farqli ravishda, falsafiy dunyoqarash tabiat va insoniyat jamiyati taraqqiyotining qonuniyatlarini ilmiy asosda tushuntirib beradi. Falsafiy dunyoqarash asosida kishilar mavjud olamdagi hamma narsa va hodisalar, jarayonlar о‘zidan boshqa narsalar bilan ichki, zaruriy, muhim va asosiy aloqadorlikda, ta’sir va aks ta’sirda ekanligini chuqur anglab oladilar.
Falsafiy dunyoqarashning о‘ziga xos xususiyati shundaki, u dunyo qanday bо‘lsa, uni shundayligicha, hech bir yot qо‘shimcha va uydurmasiz, hech qanday mubolag‘asiz tushuntiradi. Dunyoni inson ongida bir yaxlit, uzviy aloqadorlik va rivojlanish tarzida aks ettirish falsafiy dunyoqarashning asosiy xususiyatlarini tashkil etadi.
Xullas, falsafiy dunyoqarash narsa va hodisalarni inson ongida bir yaxlit aks ettirish bilan bir qatorda, u kishilarning tafakkurlash madaniyatini, ichki ma’naviy dunyosini shakllantiradi va boyitadi. Shuningdek falsafiy dunyoqarash kishilarga xos bо‘lgan rostgо‘ylik, poklik, insonparvarlik va boshqa olijanob fazilatlarni, axloqiy meyorlar, qadriyatlarni mujassamlashtiradi.

3. Falsafa va fan