1. Esklyuzivlik yoki iste’moldan mahrum qilish xususiyati deganda nima tushunasiz?



Download 27,53 Kb.
bet1/10
Sana15.05.2021
Hajmi27,53 Kb.
#64431
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Topshiriq St-50 A Boqijonov


Nazorat savollari

1. Esklyuzivlik yoki iste’moldan mahrum qilish xususiyati deganda nima tushunasiz? Iste’moldan mahrum qilish xususiyati- shuki ma’lum bir turdagi mahsulotlarni foydalanishni cheklash bunga misol qilib qanday bir turdagi sa’nat asarlarini mualiflik huquqi bilan uni cheklash.Iste’molda cheklanganlik xususiyati deganda nimani tushunasiz? Shaxsiy buyumlar-ist’emoldan mahrum qilinish va iste’molda cheklanganlik xususiyatlariga ega. Masalan, konussimon qutili muzqaymoqda Iste’molda cheklanganlik xususiyati ko`rib chiqish mumkin. Konussimon qutili muzqaymoq iste’molda cheklangan, chunki agarda biror kishi muzqaymoqni iste’mol qilsa boshqa bir kishi aynan o`sha muzqaymoqni iste’mol qilish imkoniyatiga ega bo`lmaydi.

Pitsa bo`lagi eksklyuzivlik xususiyatiga egami?Yo’q Bu iste’molda cheklanganlik xususiyatiga egami?Ha.

2. Ommaviy mahsulotga ta’rif bering va unga misol keltiring. Xususiy bozor ommaviy mahsulot bilan o`z holicha yaxshi ta’minlab bera oladimi? Tushuntiring. U yoki bu mahsulot ommaviy mahsulotga mansub ekanligini aniqlashda, avvalo uni egasi kim ekanligiga va ushbu benefitsiarlar iste’moldan mahrum qilish xususiyatiga ega yoki yo`qligiga e’tibor qaratish zarur. Qachonki mahsulot iste’molchilari soni ko`p va ulardan u yoki bunisini ajratish imkoni bo`lmasa “tekinxo`rlar” muammosi yuzaga keladi. Agar mayoq bir qancha kapitanlarga xizmat ko`rsatsa bu ommaviy mahsulot, va shu bilan birga u birgina port egasiga xizmat ko`rsatsa xususiy mahsulot hisoblanadi.

3. Harajatlar va daromadlar tahlili nima? Nega bu muhim? Nega bu qiyin? Aytaylik, davlat yangi shosseni qurish loyihasini – ommaviy mahsulotni (xizmatni) ko`rib chiqayapti. Shosse qurilishi to`g`risida yakuniy xulosaga kelishdan oldin, davlat, shosseni unga ketadigan harajatlar va keyinchalik uni faoliyatini ta’minlash harajatlari bilan ishlatishi mumkin bo`lganlardan kelib tushuvchi foydani ko`rib chiqishi lozim. Bu qarorga kelishdan oldin davlat, harajatlar va daromadlarni tahlil qilish deb nomlanuvchi jamiyatga ushbu tovar yalpi foydasini aniqlab beradigan tadqiqotni olib borish uchun iqtisodchilar va injenerlar komandasini jalb qilishi mumkin.

Harajatlar va daromadlar tahlili o`ziga xos murakkab jarayon. Shosse kelgusida barcha uchun bepul foydalanishga mo`ljallanganligi sababli uning qiymatini (yoki foydalilik darajasini) aniqlovchi narx mavjud emas.
4. Umumiy resurslarga ta’ri bering va misol keltiring. Davlatni aralashuvisiz kishilar bu mahsulotlardan i qanday tartibda foydalanishadi? Nega? Umumiy resurslar, xuddi ommaviy mahsulotlar kabi iste’moldan mahrum qilinish xususiyatiga ega emas: ular iste’mol qiluvchilar uchun mavjud va bepul. Shu bilan birga umumiy resurslar cheklanganlik xususiyatiga ega: biror kishining umumiy resurslarni iste’mol qilishi boshqa bir kishining ularni iste’mol qilish imkoniyatlarini pasaytirib yuboradi.Umumiy resursga suv misol bo’la oladi.Agar Davlat tomonidan aralashuv mavjud bo’lsa resurs o’zining umumiylik xususyatini yo’qotadi,ma’lum bir shaxslar tomonidan egallanadi.


Download 27,53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish