1. Ерда ҳаётнинг пайдо бўлиши тўғрисида диний қарашлар Ердан ташқарида ҳаёт пайдо бўлганлиги тўғрисида таълимот Ҳаётнинг ўз-ўзидан(спонтан)пайдо бўлиши

Архей. протерозой ва палеозой эраларидаги ҳаёт
Архей – эраси 900 млн йил давом этган. Ундаги дастлабки ҳаёт ўзидан ҳеч қандай из қолдирмаган. Бунга асосий сабаб чўкинди қатламларнинг юқори ҳарорат ва босим таъсирида кўринишининг ўзгариб кетишидир.
Органик бирикмалар — оҳактош, мармартош, кўмирли моддаларнинг бўлиши архей эрасида тирик организмлар прокариотлар — бактериялар, кўк-яшил сув ўтлар бўлганлигидан далолат беради.
Архейнинг кейинги қатламларидан ипсимон сувўтлари ҳам топилган.
Бактериялар, сув ўтлар фақат денгизларга тарқалмай, қуруқликдан ҳам ўрин олган. Қуруқлик ва атмосферанинг анорганик моддалари, тирик организмлар фаолияти туфайли органик моддаларга айланган. Организмларда ҳосил бўлган органик бирикмалар қуруқликнинг юза қисми билан аралашиши натижасида тупроқ пайдо бўлтан. Атмосферада метан, аммиак, сув камайиб, карбонат ангидрид ва кислород тўплана бошлаган. Сувда ҳам қуруқлиқда дастлабки бактериялар, сув ўтлар, уни кислород билан тўйинтириб гетеротроф организмларнинг ҳосил бўлиши ва уларнинг баъзилари қуруқликка чиқишига шароит яратган. Архей эрасининг иккинчи ярмида фотосинтез, жинсий кўпайиш; кўп ҳужайрали организмлар пайдо бўлган.
Протерозой – эраси 2000 млн йил давом этган. Архейнинг охири протеразойнинг бошларида кучли тоғ ҳосил бўлиш жараёнлари рўй берган.
Натижада кўпгина қуруқликлар ҳосил бўлган. Бу эрада бактериялар, сув ўтлар авж олиб ривожланган. Айниқса, яшил сув ўтларнинг ҳосил булиши муҳим аҳамиятга эга бўлди. Қирғоққа яқин жойда ҳаёт кечирувчи сув ўтларида тана табақалашиб, унинг бир қисми субстратга мустаҳкам жойлашади, бошқа қисми эса фотосинтезнинг амалга ошишига мослашади.
Ҳаётнинг ривожланиши Ер қобиғининг шакли ва таркибининг ўзгаришига олиб келади. Ўсимликлар фотосинтетик фаолияти натижасида атмосферадаги карбонат ангидридни ўзлаштириб. кислород ажратиб чиқаради. Қуруқлик ва сувнинг кислород билан тўйиниши оқибатида аэроб организмлар пайдо бўлади. Протерозой охирига келиб, кўп ҳужайрали организмлар, сув ўтлар, ковакичлилар, ҳалқали чувалчанглар, моллюскалар, бўғимоёқлилар ва умумртқасизларнинг бошқа кўпгина типлари ҳам ривожланади. Кўп ҳужайрали ҳайвонларнинг аксарият кўпчилиги икки ёқлама симметрияли бўлган. Бу уларнинг танасини олдинги ва кейинги, елка ва қорин қисмларга бўлинишини таъминлайди. Олдинги қисмида сезув органлари, нерв тугунлари бўлади. Ҳайвонларнинг елка томони эса ҳимоя қилиш функциясини бажаради. Қорин томони ҳаракатланиш ва озиқ тутишни таъминлайди. Буларнинг ҳаммаси ҳайвон феъл-атворини, ҳаракатчанлиги, чаққонлиги, ҳаёт фаолиятини ўзгартиради.
Протерозой эрасининг охирига келиб дастлабки хордали ҳайвонлар бош скелетсизлар кенжа типи пайдо бўлган деб тахмин қилинади. Хорда мускуллар учун таянч вазифасини бажарган. Нафас олиш органи жабра ривожланган. Уларнинг ҳаммаси органик оламнинг келгусида янада такомиллашиши учун асос бўлган (272—273-бетлар).