1. Elektrolitik dissotsilanish nazariyasi

Elektrolit eritmalarda reaksiyalar borishi

Elektrolit eritmalarda reaksiya borishi uchun:

1)Qiyin eriydigan moddalar
2)gazsimonmoddalar
3) kam dissosilanuvchi moddalar xosil bo’lishi kerak.
Agar shu moddalar xosil bulmasa reaksiya bormaydi
1. Qiyin eriydigan birikmaning xosil bo’lishi

BaCl₂+ H₂SO₄   BaSO₄ + 2HCL

Ba²⁺ + 2CL^- + 2H⁺ + SO₄^2-  

BaSO₄ + 2H⁺ + 2CL^-

Ba²⁺ + SO₄^2-   BaSO₄

Agar reaksiyada bir necha qiyin eriydigan moddalar xosil bo’lsa, u xolda oldin juda kam eriydigan modda cho’kmaga tushadi.

2.Gazsimon moddaning xosil bo’lishi.

K₂SO₃ + l  2KCl + H₂SO

2K⁺ + SO₃^2- + 2H⁺ +2Cl^-  2K⁺ + 2Cl^- + H₂O + SO₂

SO₃^2- + 2H⁺   H₂O + SO₂

3. Kam dissotsilanuvchi moddalarning xosil bo’lishi.
KOH + HCl   KCl + H₂O

K⁺ + OH^- + H⁺ + Cl-   K⁺ + Cl^- + H₂

OH^- + H⁺  H₂O

Eritmadagi cho’kma sirtida erigan moddaning ionlari bo’ladi. Agar

qiyin eriydigan birikmaning biror soni ion erituvchi bilan biriksa, u xolda moddaeriydi.
Pb(OH)₂ + 2HCl   PbCl₂ + 2H₂O

Pb(OH)₂ + 2H⁺ + 2Cl^-   PbCl₂ + 2H₂O

Bu misolda PbCL₂ chukmaga tushadi va kam dissosilanuvchi suv xosil buladi, natijada Pb(OH)₂ eriydi.

Agar kuchli elektrolit eritmalarini aralashtirsak ularning ionlari orasida qaytar reaksiya boradi, ya'ni eritmada molekula xosil bo’lmay, bu elektrolitlarning ionlari o’zgarmay qoladi.

NaCl+KNO₃   NaNO₃ +KCl
Na⁺ + Cl^- + K⁺ + NO₃^-   Na⁺ + NO₃^- + K⁺ + Cl^-

Eritmalar aralashtirmasdan va aralashtirilgandan keyin ham eritmada faqat Na⁺, K⁺, Cl^-, NO₃^- ionlar erkin xolda bo’ladi, Lekin eritma sovitilib, kristallarga aylanganida 4 ta tuzning aralashmasi xosil bo’ladi.