1. Elektr tokning inson organizmiga ta’siri

Himoyalovchi nol simiga ulash. Mashina va dastgoxlarning tok yurmaydigan metall qismlarini ataylab o’tkazgich yordamida himoyalovchi nol simiga ulab kuyiladi.

Himoyalovchi nol simiga ulanishi qo’llashda maksad xam yerga ulashni qo’llash kabi ixotasining buzilishi natijasida kobikka tok o’tib ketgan chokda shikastlanish xavfini kamaytirishdir. Ixotaning buzilishi natijasida elektrodvigatelning 1 ( rasm ) kobigiga tok o’tib ketadi. Bunda buzilgan faza bilan nol orasida kiska to’tashuv xosil bo’ladi, saqlagich kuyadi va buzilgan faza avtomatik ravishda tarmokdan uziladi.

Nol simining yerga ulanishi juda ishonchli bo’lishi kerak. Unga zanjiri ajratuvchi uskuna va apparatlarni ulash mumkin emas. Ularning uzilib ketmasligi uchun transformator oldida, tarmoklanish yerlarida va albatta zanjirining oxirgi punktlarida yerga ulab kuyiladi.

Kishini tokdan shikastlanishi xavfi tugilganda zudlik bilan avtomatik ravishda elektr uskunasini tokdan uzib kuyuvchi kurilmalar ishlatiladi. Bu kurilma himoyalovchi yerga ulash va nol simiga ulashlar xavfsizlikni ta’minlay olmagan xollarda ishlatiladi. rasmda shunday sxemalarning eng oddiylaridan biri keltirilgan. Bunday kurilmalar askariyat xollarda kuchma uskunalarda qo’llaniladi.

Ixotaning buzilishi yoki boshka sabablar tufayli dvigatel kobiga tok o’tganda, yerga ulovchi orqali yerga o’tib ketayotgan tok, tok relsi TR ni ishlatadi. U esa uz navbatida uzib kuyuvchi galtak UG ni ishlatadi, unning uramlarida tok paydo bulgach, avtomatik ravishda elektrodvigatelni zanjirdan uzib kuyadi.