1. Ekoturizmning ta’rifi va mohiyatini tushuntiring

16. Milliy parklar va ularning tashkil etilishi?
Milliy parklar milliy va xalqaro ahamiyatga ega bo‘lgan betakror tabiatni va tabiiy landshaft obyektlarini, ekologik tizimlarni muhofaza qilish va ilmiy, rekreatsiya, dam olish, madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkazish uchun mo‘ljallangan va qo‘riqlanadigan hududlar hisoblanadi. Milliy parklarning tarkibiy ta’riflari quyidagi tavsiflardan iborat:

• 
  Inson xo‘jalik faoliyati aralashmagan bir yoki bir necha ekologik tizimlardan iborat bo‘lgan tabiiy majmualar yig‘indisi;
  
• 
  O‘simliklar va hayvonot dunyosi bioxilma-xilligi o‘zining turli-tuman va alohida etnik xususiyatlarga egaligi alohida ilmiyamaliy qiziqishga ekanligidan muhofaza qilinadi;
  
• 
  Mahalliy tabiiy landshaftlar faqat shu hududlarni egallagan bo‘lib o‘zining betakror chiroyiga ega;
  
• 
  Ekologik, geomorfologik va estetik belgilari uchun davlatning alohida muhofazasidagi hududlarga aylantirilgan;
  
• 
  Milliy parkka ilmiy tadqiqotlar va tabiatni o‘rganish maqsadlarida kirishga ruxsat beriladi;
  
• 
  Milliy parklardan (davlatlarning qarori bilan) dam olish va rekreatsiya, turizm maqsadlarida foydalanish mumkin.
  

Milliy parklarning tashkil qilinishi. 1933-yil Londonda “Afrika flora va faunasini muhofaza qilish Konvensiyasi”ning milliy parklar bo‘yicha qabul qilgan qaroridan keyin davlatlarda milliy parklarni tashkil qilish birmuncha jonlandi. Ayniqsa, Afrika davlatlarida XX asrda ko‘plab milliy parklar va tabiat qo‘riqxonalari tashkil qilindi. Bu milliy parklar va tabiat qo‘riqxonalari hozirgi kungacha betakror tabiat muzeylari sifatida insoniyatga xizmat qilmoqda. Afrikadagi eng katta milliy parklar Zair davlatida tashkil qilingan; Salonga Upemba, Maiko,Virunga. Zairdagi Kafue milliy parkida dunyodagi karkidon va begemotlarning eng ko‘p sonlari saqlanadi va muhofaza qilinadi.
17. Qo’riqxonalar faoliyatini yoritib bering.?
Davlat tabiat qo‘riqxonasi – noyob va o‘ziga xos Ekotizimlarni, o‘simliklar va hayvonot dunyosi hamda alohida Turlarni, o‘simliklar va hayvonot dunyosining genetik fondini, Tabiatdagi tabiiy jarayonlar va hodisalarni saqlash, muhofaza Qilish va o‘rganish, ekologik-ma’rifiy tadbirlar ilmiy-tadqiqotlar O‘tkazish maqsadida davlat tomonidan muhofaza qilinadigan Tabiiy hududlardir. Davlat tabiat qo‘riqxonasining maqomi quyidagi talablardan Iborat hisoblanadi:

• 
  tabiiy majmualarni to‘lig‘icha muhofaza qilish va qayta Tiklash;
  
• 
  doimiy ekologik monitoringni tashkil qilish;
  
• 
  ilmiy tadqiqot ishlarini bajarish;
  
• 
  ekologik-ma’rifiy ishlarni o‘tkazish;
  
• 
  noyob o‘simliklar va hayvonot turlarining genofondini
  

Saqlash va muhofaza qilish, ko‘paytirish. Davlat tabiat qo‘riqxonalari ko‘p hollarda bitta noyob o‘simlik Yoki hayvon turini qo‘riqlash uchun ham tashkil qilinadi. Bu Holda ham qo‘riqxona hududlaridagi barcha ekologik tizimlar va Ulardagi biologik xilma-xillik bir xil rejimda muhofaza qilinadi. Masalan, O‘zbekistonda “Zarafshon tabiat qo‘riqxonasi” endemik Bo‘lgan Zarafshon tustovug‘ini, “Nurota tabiat qo‘riqxonasi” Yovvoyi qo‘y arxarlarni qo‘riqxonaning butun ekologik tizimlari Bilan muhofaza qiladi. Davlat tabiat qo‘riqxonalari alohida o‘simlik yoki alohida Noyob, endemik bo‘lgan hayvon turini muhofaza qilishga ham ixtisoslashtirilishi mumkin. Masalan, botanika tabiat qo‘riqxonalari xalqaro “Qizil kitob” va “O‘zbekiston “Qizil kitob”iga kiritilgan endemik bo‘lgan noyob O‘simliklar, geomorfologik yoki geologik qo‘riqxonalar