|
Davlat boshqaruv aktlariga qwyiladigan talablar. Amaldagi qonun hujjatlariga binoan davlat
boshqaruv aktlari belgilangan talablarga mos ravishda qabul qilinishi lozim. Jumladan:
1)davlat boshqaruv aktlari – Wzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, Wzbekiston Respublikasi
qonunlariga hamda Wzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlariga zid bwlishi mumkin emas;
2)davlat boshqaruv aktlari - Konstitutsiya va qonunlarda belgilangan vakolat doirasida tegishli ijro
hokimiyati organlari (mansabdor shaxslar) tomonidan yoki davlat-boshqaruvi faoliyatining vakolatli
sub`ekti tomonidan qabul qilinishi lozim;
3)yuqori turuvchi organlarning huquqiy aktlarini inobatga olgan holda qabul qilinishi lozim;
4)huquqiy asoslangan bwlishi, ya`ni qabul qilishning maqsadi va asoslari, shuningdek uni qabul qilishdan
kelib chiqadigan yuridik oqibatlar kwrsatib wtilgan bwlishi lozim;
5)quyi turuvchi organlarning, korxona, muassasa va tashkilotlarning kompetentsiyasini (vakolatini) yoki
operativ mustaqilligini cheklashga qaratilmagan bwlishi lozim;
6)jamoat birlashmalarining va boshqa nodavlat tashkilotlarining qonun bilan belgilangan huquqlari va
qonuniy manfaatlarini cheklashga qaratilmagan bwlishi lozim;
7) qonun hujjatlari bilan belgilangan shaklda va tartibda qabul qilinishi lozim.
Albatta, davlat boshqaruv aktlarini qabul qilishda qwyiladigan asosiy talablardan biri - bu uning
konstitutsiya va qonunlar bilan wrnatilgan fuqarolarning huquqlari va erkinliklariga qarshi qaratilgan bwlishi
mumkin emas.
Davlat boshqaruv aktlariga boshqa xildagi talablar ham wrnatilgan bwlishi mumkin. Masalan, optimallik,
twliq va aniq ifoda etish, belgilangan rekvizitlarga (muhr, imzo, ijro muddati, nazorat va boshqalarga) rioya qilish,
kollegiallikka rioya qilish va h.k.lar.
Davlat boshqaruvining asosiy shakllaridan biri - bu davlat organlari faoliyatida shartnomalarni tuzish
hisoblanadi. Davlat organlari boshqaruv faoliyatini amalga oshirish vaqtida bir necha xildagi shartnomalarni
tuzishlari mumkin: fuqarolik-huquqiy shartnomalar; ma`muriy-huquqiy shartnomalar.
Davlat organlari faoliyatida fuqarolik shartnomalarini tuzish Wzbekiston Respublikasi fuqarolik
qonunchiligi bilan tartibga solinadi. Fuqarolik-huquqiy shartnomalarda davlat organlari yuridik shaxs sifatida
harakat qiladi va bu munosabatlar wzaro tenglikka asoslanadi. Bu shartnoma munosabatlarida ishtirok etuvchi
tomonlar wzaro bog`liq bwlgan huquq va majburiyatlarga ega bwladi.
Shu narsani alohida ta`kidlab wtish lozimki, davlat organlari ma`muriy-huquqiy shartnomalarni qabul
qilish orqaligina boshqaruvni amalga oshirishlari mumkin, ya`ni davlat organlari tomonidan fuqarolik-huquqiy
shartnomasini tuzish boshqaruv shakli hisoblanmaydi. Shu sababli boshqaruv shakli twg`risida gapirganda, kwproq
e`tiborni davlat organlari tomonidan tuziladigan ma`muriy-huquqiy shartnomalarga qaratish lozim.
Amaldagi qonunchilik hujjatlarida ma`muriy-huquqiy shartnomalar degan termin ishlatilmagan. Shu
nuqtai nazrdan, ma`muriy-huquqiy shartnomalar masalasi hozirgi kunga qadar dolzarb bwlib hisoblanadi.
Ma`muriy-huquqiy shartnomalarning boshqa shartnomalardan asosiy farqi shundan iboratki, ularda davlat
organi davlat organi sifatida, ya`ni davlat-hokimiyat vakolatidan foydalangan holda ishtirok etadi. Ma`muriy-
huquqiy shartnomalarda tomonlar wzaro teng bwlib hisoblanmaydi. Bunday shartnomalarda asosiy talablarni bir
tomon (davlat organi) belgilab beradi.
Fuqarolik-huquqiy shartnomalar, yuqorida qayd qilinganidek, fuqarolik qonun hujjatlari bilan tartibga
solinsa, ma`muriy-huquqiy shartnomalar ma`muriy qonunchilik bilan tartibga solinadi. Ma`muriy huquq fanidan
bizga yaxshi ma`lumki, ma`muriy qonunchilik davlat boshqaruvini tartibga solishga qaratilgan. Ma`muriy
qonunchilik orqali tartibga solinadigan ijtimoiy munosabatlarda davlat organi (mansabdor shaxs) ishtirok etganligi
sababli tengsizlikka asoslanadi. Bu munosabatlar bir tomonlama tartibda yuzaga kelishi, wzgarishi va bekor bwlishi
mumkin.
Ma`muriy-huquqiy shartnomalar davlat organi oldida turgan vazifa vafunktsiyalarni amalga oshirish
maqsadida tuziladi.
Ma`muriy-huquqiy shartnomalarning mazmunini davlat organining vakolati tashkil etadi. Masalan, ichki
ishlar organlaridagi qwriqlov bwlimi bilan yuridik shaxs wrtasida ma`lum bir ob`ektni qwriqlash bwyicha tuzilgan
shartnoma. Mazkur shartnoma ma`muriy-huquqiy shartnoma hisoblanib, u orqali davlat organi wz oldida turgan
vazifa va funktsiyalarni amalga oshiradi.
Demak, yuqoridagilarga asoslanadigan bwlsak, davlat organlari (mansabdor shaxslar) boshqaruv
jaryonida ma`muriy-huquqiy shartnomalarni tuzish orqali boshqaruv faoliyatini amalga oshiradilar. Ma`muriy-
huquqiy shartnomalar davlat organlarining vakolatini (ularning vazifa va funktsiyalarini) amalga oshirishda xizmat
qiluvchi - davlat boshqaruv shakllaridan biri hisoblanadi.
Davlat organlari (mansabdor shaxslar) boshqaruv faoliyatini amalga oshirish vaqtida amaldagi qonun
hujjatlari bilan belgilab berilgan boshqa yuridik ahamiyatli qarakatlarni ham sodir etishlari mumkin. Jumladan
bunday harakatlarga
Do'stlaringiz bilan baham: | 
