|
Автоматлаштириш даражасига кўра улар шартли равишда тўрт гуруҳга бўлинади:
1) автоматик бўлмаган тонометрлар, улар навбат билан мембранага ва симобга бўлинади. Манжетдан, манжетда қўлда ишлайдиган вентилятордан, босим ўлчагичидан, стетоскопдан;
2) автоматик ёки автоматик шамширли автоматик тонометрлар. Улар қуйидаги асосий таркибий қисмлардан иборат: манжет, босим ўтказгич - узатиш, қўлда ёки автомат блоwэр, тез ёки секин декомпенсацияловчи валф, индикатор. Баъзи қурилмаларда ўрнатилган принтерлар (дисплей) мавжуд.
Ҳозирги вақтда ҳаво босими ва юрак уриш тезлиги рақамли кўрсаткичлари систолик ва диастолик босимни тез ва ишончли тарзда ўлчаш учун кенг қўлланилади. Улар арқонни ичига ўрнатилган ва элкасига жойлаштирилган сенсор билан қон босимини ўлчашга асосланган. Ўлчов жараёнининг натижалари экранда автоматик равишда акс эттирилади. 220 тонналик тармоқда ишлайдиган электрон таймерлар, билак ва хотира билан, билакузук ва билакка, соат шаклида ишлайдиган маҳкамланади.
3.3-расм. Тонометр
3) автоматик тонометрлар, автоматлашганлардан фарқли ўлароқ, автотехника воситаларига эга. Одатда, ушбу тоифадаги қурилмалар кўчада, муассасаларда ўрнатилади;
4) мониторлар сизга фавқулодда фавқулодда чекловларни белгилаш учун маълум бир вақт оралиғида автоматик тарзда қон босимини ўлчашни амалга оширишга имкон беради. Улар келгусида қайта ишлаш учун зарур бўлган барча ўлчов натижаларини тўплаш ва сақлаб қолиш имконини берувчи хотира қурилмаси билан жиҳозланган.
Сўнгги йилларда тананинг ҳолатини ҳар иккала ҳолатда ҳам, турли тест ёки терапевтик таъсирларда мониторинг қилиш самарали диагностика усули сифатида тан олинган. Процессор кўп каналли мониторлар ишлаб чиқарилмоқда, бир вақтнинг ўзида ҳар хил комбинацияларни рўйхатга олади ва турли органлар ва тизимларнинг ҳолати ва функциялари ҳақида биргаликда ишлов беришади. Масалан, электро- ва магнетоансефалографларнинг бир вақтнинг ўзида рўйхатга олиниши ва ишлаши.
Қон айланишини диагностика қилиш усуллари ва асбоблари.
Реография - органлар ва тўқималарни ёки тананинг алоҳида қисмларини қонга чидамлилигини уларнинг электр қаршилигидаги ўзгаришларни рўйхатга олиш асосида ўрганиш усули ҳисобланади. Ушбу услуб, ҳар иккала артериал ва веноз ётқизилган органик ва функционал қон томир ўзгаришларини аниқлаш учун, коллатерал айланиш хусусиятларини ўрганиш учун қўлланилади.
Клиник амалиётда реограф реакцияси (реён резистентлиги), ўпка реографияси (реопулмонография), юрак резрафияси (рехардиография), жигарнинг реҳеографияси (реопатография), кўзнинг рентгенографияси (реофталмография), пастки ва юқори экстремиталарнинг резрафияси (резонат) .
Каналларнинг сонига нисбатан резорбия битта каналли ва кўп каналли каналларга бўлинади. Ҳар бир каналда ишлатиладиган электродлар сонига қараб, иккита электрод ва тўрт электрод реографлар ишлаб чиқарилади.
Нерв ва мушакларнинг диагностикаси бўйича услуб ва жиҳозлар.
1. Энсефалография - бу унинг биопотенциясини графикага асосланган ҳолда миянинг функционал ҳолатини электрофизёлогик объектив ўрганиш усули. Миянинг биопотенциалларининг қайд этилган тебраниш эгрига электроэнсефалограмма дейилади (3.4-расм). У мияда патологик марказланишни жойлаштириш, марказий асаб тизимининг касалликларини дифференциал диагностикаси, эпилепсия механизмини ўрганиш ва уни дастлабки босқичларда аниқлаш учун ишлатилади.
Қуйидаги асбоблар мия фаолияти ҳақида зарур маълумотларни олиш учун ишлатилади: электроэнсефалографлар (8-, 16-, 32-канал); биопотенциал анализаторлари; Электроансефалоскопия.
Сўнгги йилларда инсоннинг руҳий саломатлигини назорат қилиш зарурати интеллектуал ва психологик ҳиссиётларнинг сезиларли ўсиши, турмуш даражасини ошириш ва саноат ва ижтимоий соҳада қийин вазиятларнинг кўпайиши туфайли сезиларли даражада ошди.
Шу мақсадда инсон марказий асаб тизимининг функцияларини ўрганиш учун турли хил психофизёлогик усуллар қўлланилади: ҳислар, эътибор, хотира, фикрлаш, псикомоторика.
Психологик асбоб-ускуналар нафақат тиббиётда, балки профессионал танловда, педагогика, болалар психотерапевтикаси, кундалик ҳаётда профильактика ва гигиэник мақсадларда қўлланилади. Келгусида психоэврологик касалликлар кўп параметрли ва кўп функционал мониторинг (профильактика, диагностика, даволаш, реабилитация) ни ташкил этиш кутилмоқда.
3.4-расм. Электроэнсефалограф.
Техникалар ишлаб чиқилмоқда ва мия структураларининг биомагнетизмини ва юрак-қон томир тизимини, нейромагнетизмни ва мия функциясига магнит таъсирларни (заиф жойларни) ўрганиш учун ускуналар яратилмоқда. Магнетоансефалограмлар юқори асабий фаолиятни ўрганиш учун муҳим маълумотлар беради.
Расм. 3.5. Электромиограф.
2. Электромёграфия - скелет мушакларининг функционал ҳолатини ўлчаш усули бўлиб, уларда пайдо бўладиган электр потенциалини қайд этиш асосида. Қурилманинг электромиёграфиси ёрдамида (3.5-расм) тананинг восита тизимларининг рефлекс реакциялари, периферик нейромотор аппаратлари ўрганилиб, периферик нерв ва мушакларнинг функционал диагностикаси олиб борилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
