1-боб. ИҚтисодиёт назарияси фанининг предмети ва ўрганиш усуллари

• РЕЖА:

• Иқтисодиёт

• Макроиқтисодиёт

• Микроиқтисодиёт

• жаҳон
• иқтисодиёти

• Оила
• иқтисодиёти

• корхона ёки фирма
• иқтисодиёти

• минтақа
• иқтисодиёти

• миллий
• иқтисодиёт

• тармоқ
• иқтисодиёти

• Эҳтиёж

• Ресурс

• Эҳтиёжлар

• Ижтимоий-иқтисодий эҳтиёжлар

• Эҳтиёжларни истеъмол қилиш тавсифига кўра

• Бирламчи эҳтиёжлар

• Умумжамият эҳтиёж-лари

• Ҳудудий

• Гуруҳий

• Якка

• Биргаликда қондирилувчи эҳтиёжлар

• Маънавий

• Моддий

• Шахсий

• Ишлаб чиқариш

• Иккиламчи эҳтиёжлар

• Иқтисодий ресурслар, имкониятлар

• Ишлаб чиқариш ёки хизмат кўрсатиш даражаси

• Эҳтиёжларнинг қондирилиш даражаси

• Иқтисодиёт назариясидаги янги оқимлар
• (XIX аср охири ва ХХ аср бошлари )

• Маржинализм вакиллари (marginal – кейинги, қўшилган) – кейинги товар нафлилиги, қўшилган меҳнат ёки ресурс унумдорлигининг пасайиб бориши назарияларини ишлаб чиққан. Кейинги товар нафлилигининг камайиб бориши қонуни бу оқимнинг асосий принципи ҳисобланади. Шунга кўра, нарх харажатга боғлиқ бўлмай, кейинги нафлилик асосида белгиланади. Маржинализм асосчилари К.Менгер, Ф.Визер, Е.Бем-Баверк, У.Жевонс ҳисобланади.

• Неоклассик мактаб (асосчиси Альфред Маршалл) бозор иқтисодиёти шароитида давлатнинг аралашувини чеклаш ғоясини илгари суради. Бозор меxaнизмининг бузилиши монополиялар вужудга келганда ҳам юз беришини кўрсатади. Функционал боғланиш ғоясини асослайди, бозор нархини белгиловчи омиллар талаб ва таклифдан иборат деб ҳисоблайди.
• Бу мактаб вакилларидан Л.Вальрас умумий иқтисодий мувозанатлар моделини ишлаб чиқишга, И.Шумпетер эса иқтисодий тизимлар ўзгаришининг кучларини кўрсатиб беришга ҳаракат қилган.

•