1-БЎлим. Бахтли ҳаёт асослари бахтнинг баҳоси қанча?

БОШҚАЛАР ҲАМ ЭПЛАЙДИ 
Бемор шифокор ҳузурига бориб, безовталикдан шикоят қилди, қилмаса бўлмайдиган бир дунѐ 
юмуши борлигини, лекин улгуролмаѐтганини, ишлар кутиб турмаслигини куюниб айтди. Доктор 
сўради: 
– Бу ишларни бошқа одам қилолмайдими ѐки биронтаси ѐрдам берса-чи? 
– Йўқ, уларни фақат ўзим уддалай оламан. Бошқаси эплашига кўзим етмайди. 
– Сизга бир рецепт бераман, – деди доктор. – Унга тўлиқ амал қилсангиз, соғайиб кетасиз. 
Бемор рецептни ўқиб ҳайрон қолди. Унда ҳар куни икки соат сайр қилиш, ҳафтада ярим кунни 
қабристонда ўтказиш тавсия этилганди. 
– Сайрни-ку тушундим, лекин қабристонга нега бориш керак? – сўради бемор. 

---

18 
– Қабристонга бориб, дўппайиб турган гўрларга бир эътибор беринг. У ер ўзини ҳаммадан 
керакли деб билган одамлар билан тўла. Сиз ҳам қабрга киргач, фақат мен қодирман, деб ўйлаган 
ишларингизни бошқалар давом эттираѐтганига гувоҳ бўласиз... 
ИНСОН ҲАЁТИНИ БАРБОД ҚИЛУВЧИ ИЛЛАТЛАР 
– Имонсизлик, инсофсизлик, виждонини пулга сотиш. 
– ота-онага оқ бўлиш, уларни норози қилиш, дилларини оғритиш. 
– Аллоҳга ибодат қилмаслик, фақат дунѐ учун яшаш, охиратни унутиш. 
– ҳаром-хариш ишларга қўл уриш, нопок нарсалар истеъмол қилиш. 
– қариндошлари билан борди-келдини узиш. 
– одам ўлдириш. 
– ўз жонига қасд қилиш. 
– риѐ (хўжакўрсинлик), кибр (мақтанчоқлик), манманлик. 
– тақдирдан нолиш. 
– зўравонлик, ҳаддан ошиш. 
– қўл остидагиларга инсофсизлик қилиш, бировга зуғум ўтказиш. 
– ғафлат, жаҳолат, разолат. 
– номардлик. 
– нафс балосига учиш. 
– молпарастлик. 
– ичкилик, кашандалик, наркотик моддалар истеъмоли. 
– мансабпарастлик, шуҳратпарастлик. 
– порахўрлик, судхўрлик. 
– тарозидан уриш, бировнинг ҳақини ейиш, ўғрилик, йўлтўсарлик қилиш. 
– етимнинг молини ноҳақ ейиш, қўшнисига озор бериш, одамларга зулм қилиш. 
– кайф-сафога берилиш, масъулиятни унутиш. 
– очкўзлик, хасислик, шаҳватпарастлик. 
– ѐлғончилик, маддоҳлик, тилѐғламалик. 
– тамагирлик. 
– макр-ҳийла, алдов. 
– хиѐнат, аҳдга вафо қилмаслик. 
– ихтилоф, тортишув, беҳуда баҳс-мунозара қилиш. 
– ғийбат, туҳмат, бўҳтон, иғво, чақимчилик, хусумат, вайсақилик, лаънатлаш, масхаралаш, 
сирни фош қилиш, ѐлғон ваъда бериш. 
– ҳасад, ичиқоралик. 
– яхшилигини миннат қилиш. 
– одамлар орқасидан гапириш, гап пойлаш, жосуслик қилиш. 
– динини, оиласини, ватанини ҳимоя қилмай душмандан қочиб кетиш. 
– сеҳр-жоду, мунажжимлик билан шуғулланиш, фолбинлар гапига ишониш. 
– аҳли аѐлини бегоналардан қизғанмаслик, даюслик. 
– зино, фаҳш ишлар. 
– покдомон аѐлларни бузуқ ишларда айблаш, уларга туҳмат қилиш. 
– либоси билан манманлик қилиш, авратини беркитмаслик, очиқ либосларни кийиш, уятсизлик, 
ҳаѐсизлик. 
– ўзини одамларга кўз-кўз қилиш, хўжакўрсинга амал қилиш, одамлардан мақтов эшитиш 
пайида бўлиш. 
– иши юришиб турганида ҳадидан ошиш, бошига мусибат тушганида дод-вой солиб тақдирдан 
нолиш. 
– узун орзу-ҳавас кетидан қувиш, бойликни жонидан ортиқ яхши кўриш, дунѐга берилиш, 
охиратни унутиш... 

---

19