1. Birjalar- uyushgan bozor shakli sifatida. Birjalarning faoliyat kilish mexanizmi

Birjaning daromadliligi. Fond birjasi notijorat va daromadsiz tashkilot hisoblanadi. Uning faoliyatini pul mablag`lari bilan ta`minlash quyidagi tushumlar asosida amalga oshiriladi:
- fond birjasi aksiyalari va paylarni sotish;
- fond birjasidagi brokerlik o`rinlarini sotish;
- fond birjasi a`zolarining muntazam to`lab boradigan a`zolik badallari;
- birja bitimlarini ro`yxatdan o`tkazishda olinadigan yig`imlar;
- qimmatli qog`ozlar muomalasida vositachilik qilishdan olinadigan komission haq;
- birja ustavida nazarda tutilgan axborot xizmati va boshqa turli xizmatlar ko`rsatishdan tushadigan daromadlar;
- listingga o`zgartirishlar kiritilganligi uchun kompaniyalar tomonidan to`lanadigan haq;
- «o`rin»larni sotish va h.k.
Fond birjasi o`z aksiyadorlariga dividendlar to`lamaydi.


Birjani boshqaruv organlari
Aksiyadorlarni umumiy yig`ilishi – oliy boshqaruv organi, aksiyadorlar va ularning vakillaridan tashkil topgan.
Birja kengashi – boshqaruv organi, aksiyadorlarning umumiy yig`ilishlari oralig`ida birjaning faoliyatini nazorat qiladi va muvofiqlashtirib turadi.
Taftish hay`ati – birjaning moliyaviy xo`jalik faoliyatini nazorat qiluvchi organ.
Tezkor boshqaruv – bajaruvchi organ, bijaning kundalik operativ boshqaruvini amalga oshiradi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1.Anufriyev,A.I.,Fattaxov A.A.«Strategii razvitii optovo`x ro`nkov»T,2002,TGEU.
2.Voloshuk G.A «Infrastuktura torgovli» Kiyev,Vo`sh.shkol.,1989
3.Soliyev A.,Usmonov A. «Marketing»,T, «Ukituvchi»,1997
4. www.ziyonet.uz