1. Бевосита ва билвосита инвестициялар. Ички ва ташқи инвестициялар.
2. Инвестиция стратегиясини ишлаб чиқишнинг умумий муддатини белгилаш.
3. Инвестиция лойиҳалари таснифи
1
Moliyaviy investitsiyalar – bu mablag‘larni davlat va korporativ (aksiyadorlik
jamiyatlarining aksiyalari va obligatsiyalari) qimmatli qog‘ozlarga qo‘yish, maqsadli pul
omonatlari, boshqa korxonalarning ustav kapitalig qo‘yilmalar. Ishtirok etish xarakteri bo‘yicha
bevosita va bilvosita moliyaviy investitsiyalarga bo‘linadi. Bevosita investitsiyalar investorni pul
mablag‘larini qo‘yish obyektlarini tanlashda bevosita ishtirok etishini nazarda tutadi. Bilvosita
investitsiyalar moliyaviy vositachilar – tijorat banklari, investitsiya kompaniyalari va fondlari,
sug‘urta kompaniyalari orqali amalga oshiriladi. Moliyaviy vositachilar yig‘ilgan mablag‘larni
investor manfaatlarida samarali foydalanishni ta’minlash uchun o‘zining xohishi bo‘yicha
joylashtiradi. O‘zining xizmatlari uchun ular haqlarini oladilar.
ИНВЕСТИЦИЯ (лот. investio — ўраш) — иқтисодиётни ривожлантириш мақсадида ўз мамлакатида ёки чет элларда турли тармокларга, ижтимоийиқтисодий дастурларга, инновация, тадбиркорлик лойиҳаларига узок, муддатли капитал киритиш (қўйиш). Пулнинг вақт (замон)га боғлиқ қиймати назариясига кўра, Инвестиция келажакда наф олиш мақсадида маблағлар қўйишдир. Инвестиция капитални муайян муддатга боғлашни ёки банд қилишни билдиради. Бундан асосий мақсад капитал қийматини саклаб қолиш ёки бўлмаса капитал қийматини вақтда ўстириб боришдир. Иқтисодий мазмуни жиҳатдан Инвестиция турли фаолиятларга сафарбар этилган моддий, номоддий бойликлар ва уларга бўлган ҳуқуқларни акс эттиради. Инвестиция сифатида пул, қимматли қоғозлар (акция, облигация, сертификат, вексель), ер, бино, иншоот каби бойликлар, интеллектуал мулк бўлган илмий кашфиётлар, ихтиролар ва б. ишлатилади. Инвестиция лойиҳаларига маблағ қўювчилар — инвесторлар давлат, компания, корхона, чет эллик фуқаролар, аҳоли ва б. бўлиши мумкин.
Унинг қуйидаги турлари мавжуд: давлат И. си — давлат бюджети ва молия манбалари ҳисобидан киритилади; чет эл Инвестицияси — хорижий давлатлар, банклар, компаниялар, тад-биркорлар томонидан киритилади; хусусий Инвестиция — хусусий, корпоратив хўжалик ва ташкилотлар, фукаролар маблағлари, шу жумладан, шахсий ва жалб қилинган маблағлар ҳисобидан қўйилади. Инвестиция қўйилиш шаклига қараб молиявий (портфель) ва реал (ишлаб чиқариш) И. га бўлинади. Молиявий (портфель) Инвестиция — акция, облигация ва б. қимматли қоғозларни сотиб олишга қўйиладиган Инвестиция, ; реал Инвестиция — моддий и. ч. (саноат, қ. х., қурилиш ва б.) соха-сига, моддий-ашёвий фаолият турларига узок, муддатли маблағлар қўйиш шаклларида амалга оширилади. Жаҳон тажрибасида Инвестицияни молиялаштириш турли усул ва шаклларда, шу жумладан, корхоналарни акциядорлаштириш ва акцияларни жойлаштириш, бюджет маблағлари, банк кредитлари, лизинг, бевосита чет эл Инвестициялари, ипотека, бюд-жетдан ташқари махсус фондлар, амортизация ва хўжалик юритиш субъектларининг бошқа маблағлари ҳисобига амалга оширилади.
Кейинги даврда халқаро иқтисодий муносабатларда инвестицион ҳамкорлик ривож топди. Бундай ҳамкорликнинг реал, молиявий, интеллектуал (лицензиялар, ноу-хауни бериш, ҳамкорликда бажариладиган илмий ишланмалар ва б. га маблағ сарфлаш) кўринишлари бор.
Do'stlaringiz bilan baham: |