5. Tashabbuskor guruh foyda uchun emas, balki g‘oya uchun ishlaydi.
Faqat har qanday tashabbusni tanho rivojlantirish qiyin. Shuning uchun startap
yaratishda g‘oyaviy yetakchi rahbarligi ostida butun boshli jamoa ishtirok etadi.
Jamoaning har bir a’zosi muayyan funksiyani bajaradi: bittasi istiqbolli g‘oyani
ishlab chiqadi, ikkinchisi – ushbu g‘oya asosida biznesni rejalashtiradi, uchinchisi
– yetkazib beruvchilar, mijozlar, moliyalashtirish manbalarini qidiradi. Ular
hammasiga birdaniga erishib bo‘lmasligini juda yaxshi tushunadilar. Lekin ular o‘z
ishlariga juda qiziqib foyda olish imkoniga qattiq ishonadilar.
6. Moliyalashtirish muammolari. Ehtimol, g‘oyalarni ro‘yobga chiqarish
uchun mablag‘ yetishmasligi startapning asosiy xarakterli xususiyati bo‘lsa kerak.
Buning ajablanarli joyi yo‘q, axir startaplar g‘ayrati ichiga sig‘mayotgan, lekin puli
yo‘q bo‘lgan yoshlar tomonidan yaratiladi. Shuning uchun startaplarga investorlar
– yangi g‘oyalarga qiziqadigan va ushbu loyihalarga sarmoya kiritish orqali
ularning ro‘yobga chiqishiga ko‘maklashadigan odamlar kerak bo‘ladi.
Shuningdek, investor uchun foyda olish imkoni ham jozibali tuyuladi.
Shunday qilib, quyidagi xulosaga kelish mumkin:
“Bozori chaqqon” bo‘lmagan startap hech qanday imkoniyatga ega emas.
Maqsadli auditoriya uni rivojlantirishdan manfaatdor bo‘lishi kerak, aks holda,
hech bir investor loyihani ishga tushirish uchun mablag‘ tikishga jazm etmaydi.
Startaplarning qanday turlari bor?
Startaplarning bir nechta belgilari mavjud, masalan, ularning mahsulot
xususiyatlari va sotish bozori bo‘yicha tasniflash qabul qilingan. Startaplarning
quyidagi turlari mavjud:
“Muvaffaqiyatli nusxalar”. Ushbu guruhga muayyan darajada xorijiy
startaplarning klonlari bo‘lgan ko‘p sonli mahalliy loyihalar kiradi. Birinchi
navbatda, bu ijtimoiy tarmoqlardir. Ma’lum bo‘lishicha, bunday nusxalar juda
istiqbolli ekan.
“Tajovuzkor kelgindilar”. Bu guruh bozorning qandaydir segmentini
qo‘lga kiritish va undan raqobatdosh kompaniyalarni chiqarib yuborishga
yo‘naltirilgan startaplarni o‘zida birlashtiradi. Mahsulotni bozorga kiritish uning
mutlaqo narx afzalligi tufayli amalga oshirilishi mumkin.
“Sirli tulporlar”. O‘ta yangiligi bois istiqboli mavhum bo‘lgan startaplarni
shunday deb atash mumkin. Bir tomondan, ushbu startaplarning yaratuvchilari
ularni ilgari surishga harakat qilgan holda katta tavakkalga borishadi, boshqa
tomondan – bu muvaffaqiyatli amalga oshsa, ular uchun ulkan foyda
kafolatlangan.
Shuningdek, startaplarni ularda ilm-fan ishtiroki darajasiga ko‘ra ham farqlash
mumkin:
• Yuqori texnologiyalarga asoslangan startaplar. Eng yangi ilmiy
kashfiyotlarga asoslangan biznes juda foydali bo‘lishi mumkin. Biroq uni ishga
tushirish uchun jiddiy moliyalashtirish talab etiladi, buni esa faqat yirik investorlar
ta’minlashi mumkin.
An’anaviy startaplar. Aslida, muvaffaqiyatli biznesni yo‘lga qo‘yish uchun
innovatsion g‘oyalar yaratish shart emas. Ayrim startaplar sodda va osonlik bilan
amalga oshiriladigan g‘oyalar asosida shakllangan va buning natijasida o‘z
yaratuvchilarini boy odamlarga aylantirgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |