1. Axborot turlari va to’plash usullari. Axborot manbai va tashuvchilari. Xujjatlar va xujjatlar aylanmasi

Xujjatlar va xizmatlar aylanmasi

Axborotni birlamchi manbai ATK da ishlatiladigan har xil xujjatlardir. Xujjatlar qulay va EHM da ishlashga mos bo’lishi kerak. Bundan tashqari xujjatlarda keltirilgan ma’lumotlar bir qator talablarni qondirish kerak:

- ma’lumot aniq va to’liq bo’lishi kerak:
- xajm bo’yicha kichik bo’lib, ma’nosi keng bo’lishi kerak;
- ma’lumotlar qisqa va tushunarlii bo’lishi kerak, keltirilgan sonlar
- qayta ishlanmaydigan holda bo’lishi kerak.
- ATK da ishlab chiqarishni boshqarishda quyidagi birlamchi xujjatlar ishlatiladi:
- ta’mirlash varaqasi (TX va T ni hisobga olish varaqasi);
- ehtiyot qismlarga talab;
- avtomobilni shaxsiy kartochkasi;
- TX rejahisobi
- bulardan tashqari ATK da har xil xujjatlar ishlatiladi.
- quyida asosiy xujjatlar tarkibi bilan tanishib chiqamiz.
Texnik xizmat xodimlari bir-biri bilan bog’langan masalalar majmuasini hal qiladilar (4-rasm). Xodimlarning ishi natijalari ma’lum hujjatlarda qayd etiladi. Axborotlar darajasida korxonaning hamma bo’linmalari bir-biri bilan o’zaro ta’sirda bo’ladi.
ATK texnik xizmatining hujjatlar aylanmasi 120 dan ortiq hujjatdan iborat. Bundan 21 foizini birlamchi hujjatlar tashkil qiladi (texnik pasportlar, yo’l varaqalari, ta’mirlash varaqalari, ehtiyot qismlar uchun talabnomalar va sh.k.). MMA hujjatlarining ulushi 6% (yo’nalishlar va ish rejimlari, yonilg’i sarfi me’yorlari, shinalar resursi, TXKlar davriyligi va qiyinligi va sh.k.).

Rasm 3. Ta’mirlash varaqasini tarkibi.
ATK ga nosoz avtomobil kelganda navbatchi mexanik (texnik nazorat punktida) haydovchi bilan birgalikda varaqani oldi tarafini to’ldiradi. Bunda nosozlikni tashqi ko’rinishlarini bayon qiladi. (rasm 3.)
Avtomobil rekvizitlarini yozadi:
garaj nomeri, model, kuzov turi, ekspluatatsiya sikli, yurgan masofasi.
So’ng ta’mirlash varaqasiga sana, vaqt va varaqni to’ldirilgan shaxsni shifri va imzosi qo’yiladi.
Ta’mirlash varaqasini qolgan qismlari muxandis-texnik xodimlarv tomonidan ishlarni bajarilshiga va qabul qilingan qarorlarga qarab to’ldiriladi.
Buyurtmada ko’rsatilgan ishlar bajarilgandan so’ng TNB (texnik nazorat bo’limi) vakiliga ko’satiladi. TNB xodimi bajarilgan ishni to’liqligini, sifatini nazorat o’tkazgandan so’ng o’zining imzosi va muxrini qo’yadi.

Rasm 4. Ehtiyot qismlarga talabnoma, avtomobillarning shaxsiy varaqasi, TX va reja xisobiy tarkiblari.