1. Auditorlik tekshiruvida firibgarlik tushunchas Auditorlar tomonidan aniqlangan firibgarlik uchburchagi

Aud ustidan nazorat qilivchi qo’mitaning mavjud emasligi;
Ichki auditning samarali vazifasi yo’qligi.
Olimpous yirik trans milliy ishlab chiqaruvchi bo’lib, u meditsina, ijtimoiy, sanoat va boshqa sohalarda faoliyat olib boradi.
Yashirin zararlar yigirma yildan oshiq vaqt davomida qimmatli qog’ozlar investitsiyalari bilan bog’liq bo’lgan.
Buxgalteriya hisobi bo’yicha masalalar ularning tashqi auditorlari bilan bog’liq bo’lgan;
takomillashgan firibgarlik. Bu firibgarlik buxgalteriya noto’g’riliklar bilan bog’liq bo’lib, kompaniya prezidenti ishdan bo’shatilgandan so’ng aniqlangan.
Longtop Xitoydagi dasturiy ta’minotni ishlab chiqaruvchchi birinchi kompaniya bo’lib, NYSE listingiga kirigan edi. Kompaniya mamlakatdagi moliyaviy xizmatlar sanoatida ko’llagnilgan dasturiy ta’minotni eng yirik etkazib beruvchisi bo’lgan. Mazkur firibgarlik korporativ boshqaruvi kuchsiz bo’lgan Xitoy kompaniyalarga investorlar o’z mablag’larini kiritish jarayonida duch kelgan risklar bilan bog’liq bo’lgan.
Personal xarajatlarini boshqa yuridik shaxs nomiga o’tkazish orqali foyda ko’rsatkichlari oshirib yozilgan.
Dastlab tan olingan soxta daromadni qoplash uchun soxta naqd pullar.
Firibgarlik auditorlar tomonidan fosh etilganda auditor firmasi xujjatlarini chiqarmaslik maqsadida auditorlik firma xodimlariga taziyiq o’tkazib ko’rqitgan.
Firibgarlik bo’yicha misollar audit o’tkazish bo’yicha quyidagilarni nazarda tutadi:
Auditor oliy raxbariyatga bosim o’tkazadigan tahlil va daromad kutishlari to’g’risidagi ma’lumotga ega bo’lishi kerak;
Agar potentsal daromad bilan bog’liq muammolar bo’lsa audit tugatilmasligi lozim va yil oxiridagi asosiy operatsiyalarni tekshirish lozim;
Auditor iqtisodiy mohiyatni va iqtisodiy majburiyatlar mavjud bo’lgan tomonlarni aniqlash uchun murakab operatsiyalar mohiyatini tushunishi lozim;
Auditor firibgarlik qaerda va qanday qilib sodir etilganligini aniqlash uchun tashkilot nazoratinig ichki vositalaridagi bo’sh joylarini aniq tushunishi va tahlil qilib chiqishi lozim;