1-A`meliy jumis oqi`wshilardin` fizikaliq rawajlani`win gigienaliq bahalaw

F I Z I O M YE T R I YA


YEMK O‘TS
Boy Bas aynalasi
Salmaq Ko‘kirek quwislig’i
aynalasi

S O M A T O S K O P I YA

YEMK

May

Ko‘kirek quwislig’i Sirtqi qaplam
formasi Qaddi-qa’wmet
Bulshiq etierdin’
Rawajlang’anlig’i
Jalpaqtabanliliq
Ayaqlar formasi
Su’yeklerdin’ rawajlang’anlig’i

1 keste 1 – 7 jasdag’i balalardin’ ortasha ko‘rsetkishleri

Balalar jasi	Boyi sm		Awirlig’i	(g) salmag’i
	Qizlar	Ul balalar	Qizlar	Ul balalar
1 – jas	72 – 77	73 – 79	9,1 – 10,3	10,0 – 11,5
2 – jas	82 – 90	85 – 92	11,7 – 14,1	12,4 – 13,7
3 – jas	91 – 99	92 – 99	13,1 – 16,7	13,7 – 16,1
4 – jas	95 – 106	98 – 107	14,4 – 17,9	15,5 – 18,9
5 – jas	104 – 114	105 – 116	16,5 – 20,4	17,4 – 22,1
6 – jas	111 – 121	111 – 121	19,0 – 23,5	19,7 – 24,1
7 – jas	118 – 129	118 – 129	21,5 – 27,5	21,6 – 27,9

2-keste. Jelke bulshiq etlerinin’ ku’shi

Jas	On’ qol			Shep qol
	Ul	Qiz	Ul		Qiz
6	9.2	8.4	8.5		7.7
7	10.7	9.9	10.1		9.2
8	13.4	11.2	11.7		10.5
9	14.3	13.8	13.5		12
10	16.5	14.6	15.6		13.7
11	18.8	16.5	17.7		15.5
12	21.2	18.9	19.7		17.8
13	24.4	21.8	22.5		20.4
14	28.4	24.8	20.2		22.9
15	23.4	27	30.9		24.9
U’lkenler	49.3	29.7	45		27.7

Somatometrik ko‘rsetkishler to’mendegishe aniqlanadi:
1.Boydin’ o’lshemin aliw ushin boydin’ uzinlig’i rostomer - boy o‘lshew asbabi ja’rdeminde o‘lshenedi. Tekseriliwshi arqasi menen rostomerg’a turadi. Bunda tekseriliwshinin’ kuraklari, janbasi ha’m tabani rostomerg’a tiyib turiwi kerek. Tik turg’anda boy rostomer shkalasinin’ shep ta’repinen aniqlanadi. Otirg’an halda o‘lshengende tekseriliwshinin’ gu’rekleri rostomerg’a tiyib turiwi kerek.
2.Ko‘kirek quwislig’i aynalasi. Ko‘kirek quwislig’inin’ aynalasi u’sh halatda –maksimal dem alg’anda, maksimal dem shig’arg’anda ha’m pauzada o‘lshenedi. Bunda tekseriliwshi qo‘llarin qaptalg’a aship turadi. Erkeklerde ko‘kirek aynalasi o‘lshengende santimetr lenta gu’rektin’ to’mengi ushina ha’m ko‘kirek bezinin’ ortasina qoyiladi.A’yellerde santimetr lenta ja’rdeminde ko‘kirektin’ joqari bo’liminen aylandirip o‘lshenedi.
3 .Bas aynalasii santimetr lenta ja’rdeminde man’lay u’sti menen aylandirip o‘lshenedi.
4.salmaq medisina taresizinde kiyimlerdi jen’ illetip o’lshenedi. .

Boydi o‘lshew

Ko‘kirek

Quwislig’in
o‘lshew
To’mendegi keste aling’an natiyjeler ja’rdeminde toltiriladi ha’m 1-keste menen salistiriladi

3- keste

F.I.O. __________________________________________________

Ko‘rsetkishler	o‘lshemler	o‘rtasha mug’dar	Pariq	Parqdin’ o‘rtasha mug’darda nisbati	Fizikaliq rawajlaniw da’rejesi
Boy (sm)
Ko‘kirek quwislig’i aynalasi
Bas aynalasi
Salmaq (kg)

8. Jalpaqayaqliliq. Jalpaqayaqliliq da’rejeleri ayaq alaqaninin’ ishki oyig’inaa qarap aniqlanadi.Buni aniqlaw ushin ayaq izleri tekis jerge tu’siriledi. Egerde ayaq alaqaninin’ ishki oyig’i kem ya’ki uliwma bolmasa jalpaqayaqliliq esaplanadi.

Fiziometrik ko‘rsetkishler to’mendegishe aniqlanadi:
Fiziometrik ko‘rsetkishlerge jelke aldi bulshiq etleri kushi ha’m o’kpenin’ tirishilik siyimlilig’I ko’rsetkishleri kiredi.
1.Jelke aldi bulshiq etleri ku’shin o’lshew ushin dinamometr asbabinan paydalaniladi.
Dinamometr aldin on’ qol alaqani ja’rdeminde bir urinista bar ku’sh penen sig’iladi. Jelke aldi bulshiq etleri ku’shi kilogram birliginde o’lshenedi. Dinamometr ko’rsetkishi jelke aldi bulshiq etleri ku’shin aniqlaydi. Ma’selen 6 jasar ul balanin’ normada on’ qoli jelke aldi bulshiq etleri kushi 9,2 kg.g’a shep qoldin’ jelke aldi bulshiq etleri ku’shi 8,5kg.g’a ten’.3- kestede balalar ha’m u’lkenlerdin’ jelke aldi bulshiq etleri ku’shinin’ normadag’I ko’rsetkishleri keltirilgen.

Jelke aldi bulshiq etleri ku’shin o’lshew ushin paydalanatug’in dinamometr asbabi.