1-Amaliy standartlar va malumotnoma jadvallaridan silliq silindirsimon birikmalar detallari uchun o’tkazish xarakterini aniqlash maqsad

Kalibrlar joiziiklari. Standartga binoan silliq kalibriarni ishlash uchun

quyidagi joizliklar joriy qilingan: H teshiklar uchun ishchi kalibrlarniki

(tiqin) (Hs o ‘sha kalibrlarning o ‘zida, faqat sferik o‘lchash yuzalariga ega

bo‘lgan); H, — vallar uchun ishchi kalibrlarniki (skoba); Hp — skobalar

uchun nazorat kalibrlarniki.

Nazorat jarayonida yeyiladigan o ‘tuvchi kalibrlar uchun tayyorlashga

ajratilgan joizlikdan tashqari, yeyilish uchun joizlik ham ko‘zda tutilgan.

o‘lchamlari 500 mm. gacha, joizlikligi IT8 kvalitetdagicha bo‘lgan ПP kalibrlarning yeyilishi detalning joizlik maydoni chegarasidan tiqinlar uchun

Y va skobalar uchun Y, qiymatiga chiqishi mumkin; joizlikligi IT9 dan IT 17 gacha bo‘lgan IIP kalibrlarning yeyilishi o ‘tuvchi chekka o ‘lcham

bilan chegaralanadi, ya’ni, Y=0; Y,=0. Shuni aytib o ‘tish kerakki, yeyilish uchun joizlik maydoni kalibrning mumkin bo’lgan o ‘rtacha yeyilishini aks ettiradi. Barcha o’luvchi kalibrlarning H (Hs) va H, joizlik maydonlari buyumning joizlik maydonining ichiga tiqin-kalibrlar uchun z va skoba kalibrlar uchun z, qiymatga siljitilgan. Nominal o’lchami 180 mm. dan ortiq bo’lgan HE kalibrlarning joizlik maydonlari detalning joizlik maydoni ichiga tiqinlar uchun, skobalar, qiymatga siljitilgan; bu nazorat qilishdagi xatoliklarni kompensatsiyalash uchun kiritiladi va xavfsizlik zonasini yaratadi. 180 mm. gacha bo’lgan HE kalibrlarning joizlik maydonlari tiqinlar uchun buyumlarning yuqori og’shiga, skobalar uchun esa

quyi og’ishiga simmetrik joylashgan, ya’ni a=.0 va a,=0. Kalibrlarning joizlik maydonlari va ularning og’uvchi tomonlari yeyilishini detalning joizlik maydoni ichiga siljitish o’tqizishlar xususiyatining buzilishini bartaraf qiladi, yaroqli detallar o’lchamlarini joriy etilgan joizlik maydonlarida bo’lishiga kafil bo’ladi.
NAZORAT SAVOLLARI\

1. 
   Silliq silindrik birikmalar nechiga bo’linadi
   
2. 
   Mavjud kalibrlar majmuyini necha guruhga bo‘lish mumkin
   
3. 
   Shchuplarning qalinligi necha mm. dan oshmaydi.
   
4. 
   Kalibrlar joiziiklari. Standartga binoan silliq kalibriarni ishlash uchun qanday joizliklar joriy qilingan.