1-amaliy mashg’ulot Qurilmalarning emirilishi Ta`mirlash

5-расм. Статик мувозанатлаш.
а- йўналтирувчиларда; б- айланиш дискларида; в – товонда; г – оғирлик индикатори ёрдамида.

Мувозанатлаштирувчи мосламага ўрнатилган детал ёки қисмларни мувозанатдан чиқариш учун уларни пичоқ бўйлаб ёки диск бўйлаб турли бурчакларга ғилдиратилади. Агар қисм мувозанатлашмаган бўлса, у аввалги мувозанат ҳолатига қайтишга ҳаракат қилади, яъни дисбаланс ўқни кесим ўтувчи вертикал текисликка эга бўлган ротор кесимини қуйи қисмида жойлашади. Тўғирловчи юкларни синов мустаҳкамлаш ёки аксинча уларни эквивалент миқдорини диаметрал қарама-қарши томондан олиб ташлаш билан мувозаланаётган роторнинг ҳар қандай ҳолатларида ҳам мувозанатга эришилади. Қўшилаётган юкни роторни қайсидир деталига пайвандлаб қўйилади, унинг бўш жойига тўлдирилади ва ҳоказо. Ортиқча метални пармалаб, кесиб, чархлаб, олиб ташланади.

Дисбалансни бартараф этилгандан сўнг, контрол мувозанатлашувини албатта ўтказиш шарт. Агар ўта муҳим аниқликдаги статик мувозанатлашув керак бўлганда бир томондан мувозанатланувчи ротор цапфалари оралиғидаги ишқаланиш мавжудлиги, иккинчи томондан эса пичоқ ёки мувозанатловчи мослама дисклари мавжудлиги ҳисобга олинади. Бунинг учун юкчаларни оғирликларини аниқланади, бу юкчалар аввалдан роторни турли нуқталарига маҳкамланган бўлиб, ўқдан бир хил масофада орқада қолиб, роторни тинч ҳолатдан қўзғатади. Агар ротор аниқ мувозанатланган бўлса, барча юкчалар оғирлиги бир хил бўлади. Мумкин бўлган четланишлар чизмаларда ёки ускуна паспортида кўрсатилади.
Оғир деталларни сферик товонларда мувозанатлашади, деталларни товонларга концентрик равишда ўрнатилади. Тўғирловчи юкларни қўшиш орқали деталнинг ишлов берилган ён юзасини абсолют горизонталлигига эришилади. Бунинг учун торец юзалари детал айланиш ўқига перпендикуляр бўлиши керак
Майда деталларни махсус тарозиларда мувозанатлаштириш қулайдир Бу ҳолатда ўз ўқи атрофида турли ҳолатларда бурала оладиган роторларда тарози кўрсаткичлари фарқини ўлчашади, тўғриловчи юкчалар ёрдамида фарқ бартараф қилинади.