1-Amaliy mashg’ulot Mavzu: Videosignalning spektr mikrotuzilmalarini aniqlash Ishning maqsadi

1-Amaliy mashg’ulot
Mavzu: Videosignalning spektr mikrotuzilmalarini aniqlash
Ishning maqsadi: Videosignalning spektr mikrotuzilmalarini aniqlashni “Keys study” metodi orqali tahlil qilish.
Televideniye signalining spektri
Shuni aytmoq kerakki, televizion signalning tarkibi uzatilayotgan videotasvirga kuchli bog‘liqdir. Gap shundaki, tasvirning katta detallari past chastotada, kichik detallari esa yuqori chastotada uzatiladi. Bunda kanalning o‘tkazish qobiliyati va diskretizatsiya chastotasini tanlash televizion signalning chegara chastotalari va spektrining kengligiga bog‘liq. Umumiy holatda televizion signalning yuqori chegara chastotasi axborotning (piksellarning) sekund birligida uzatiladigan maksimal qiymat bilan aniqlanadi. Afsuski, standart analog televideniyeda maksimal satrlar soni belgilanadi, ammo satrdagi piksellar soni aniqlashtirilmaydi. Satrdagi piksellar sonini bilmoq uchun ekran formati koeffitsienti “k” dan foydalaniladi. “k” format - to‘g‘riburchakli ekraning tomonlar nisabatidir.
Shulardan kelib chiqib, televizion signalning yuqori chastotasi quyidagicha aniqlanidi: F k z n 6,5МГц 3 2 4 625 2 5 / 2 2 2 max       (1.1), bu yerda: k – kadr formati – 4/3 z – kadrdagi satrlar soni – 625 n – bir sekunddagi kadrlar soni – 25 Amaliyotda, elektron nurning o‘lchami chekli ekanligi, hamda tasvirning satrli tuzilishi hisobiga vertikal tiniligining kamayishini inobatga olib, tasvir sifatiga sezilarsiz ta’sir evaziga, yuqori chastota chegarasini pasaytirish mumkin. (1.1) formulaga 0,89 - 0,9 koeffitsientini kiritish yo‘li bilan G‘yuqori ni 6 MGs gacha pasaytirish mumkin. Televizion signalning past chastotasi tarkibida o‘zgarmas tashkil etuvchi yoki yorug‘lik tashkil etuvchining 0-7 Gs chastotali va 50 Gs chastotali yarim kadr yoyish chastotasi mavjudligidir. Televizion signal spektrining yana bir xususiyati uning chiziqli diskret tuzilishidir. U garmonik satr (qator) chastotasidan iborat bo‘lib, uning atrofida nisbatan tor yon polosalar guruhlanadilar va ular kadr yoyishi hamda tasvir detallarining harakatlanishi sababida paydo bo‘ladilar.
Natijada tasvir haqidagi ma’lumotni tashuvchi diskret energiya tashuvchi zonalar shakllanadilar.Bunda satr garmonikasining son qiymati oshishi bilan energiya zonalaridagi qiymatlar kamayadi va bundan raqamli televideniyeda foydalaniladi.


1- rasm. Televizion signal spektrining namunaviy tuzilishi (a) va uning grafik ko‘rinishi (b)