1-amaliy mashg‘ulot mavzu: Texnologik mashinalarni konstruktiv va texnologik takomillashtirish asosiy ko‘rsatkichlari

1-AMALIY MASHG‘ULOT
Mavzu: Texnologik mashinalarni konstruktiv va texnologik takomillashtirish asosiy ko‘rsatkichlari.

Foydalanilayotgan har qanday texnologik mashinaning konstruktiv va texnologik takomillashtirish uchun asosiy zarur ko‘rsatkichlardan biri bir xil yoki teng mustaxkamlik koeffitsenti yoki texnologik mashinalar elementlarini bir xil yeyilishga chidamlilik darajasi hisoblanadi.

Teng mustaxkamlik koeffitsenti R texnologik mashinalar konstruktiv elementlari yaroqliliklarining yigilgan mikdori K_i yoki tannarxlari Q_i larni texnologik mashinani to‘liq ishlatish davridagi konstruktiv elementlari yaroqliliklari yig‘indisi n_i*K_i yoki tannarxlari n_i*Q_i ga nisbati orqali aniklanadi:


R=K_i/n_i*K_i = Q_i/n_i*Q_i

Bu yerda: n_i-mashinani ishlatish davridagi mos konstruktiv

elementlarni almashtirishlar soni;
Q_i-almashtirilgan konstruktiv elementlar tannarxi.

Har qanday texnologik mashinaning bir xil mustaxkamlik koeffitsentini hisoblashda uning konstruktiv elementlarini eyilish mikdorlari va ishlash vaqtini bilish kerak. Lyokin bu ishni bajarish oson emas, chunki texnologik mashinalarning konstruktiv elementlarini hammasini eyilish mikdorlari to‘liq urganilmagan yoki eyilish mikdorlari keng diapazonda bo‘ladi. Bu xolda extiet kismlarni o‘rtacha sarflanish normalaridan foydalanilsa maksadga muvofik bo‘ladi. Bu orqali o‘z navbatida texnologik mashinaning o‘rtacha ishlatish sharoiti va uning konstruksiyasidagi takomillashmagan kism, texnologik mashinada ishlaetgan yoki uni boshkaraetgan operator (ishchi) ning o‘rtacha laekati, kasbini qanday egallaganligi, ta’mirlashga arziydigan yoki almashtirilishi mumkin bo‘lgan konstruktiv elementlarni tayyorlash, sotish, sotib olish va boshkalar aniklanadi.

Normalar yerdamida hamma o‘zgartiriladigan konstruktiv elementlarning avvalo bir xil mustaxkamligini nisbiy, sungra texnologik mashinaning bir xil mustaxkamlik koeffitsenti topiladi.
Bir xil mustaxkamlikni nisbiy koeffitsenti r_i quyidagi formula orqali topiladi: