1-amaliy mashg’ulot Kimyoviy tushunchalar

16. 0,1 mol karbonat angidrid (CO₂) necha g keladi? (Javob: 4,4 g).
17. 0,5 mol kalsiy fosfat [Ca₃(PO₄)₂] necha g keladi? (Javob: 155 g).
18. 17,2 g gips (CaSO₄^.2H₂O) da nechta oltingugurt va kislorod atomlari bor?
Yechish. Masalani yechish uchun avvalo (1.4) formula asosida modda miqdori topiladi. so‘ngra modda miqdori Avogadro soni va moddadagi atomlar soniga ko‘paytiriladi:
mol.
N(S)=v^.6,02^.10²³=0,1^.6,02^.10²³=6,02^.10²².
N(O)=^.6,02^.10²³=0,1^.6^.6,02^.10²³=3,612^.10²³.
₁₉. 234 g kalsiy digidrofosfat [Ca(H₂PO₄)₂] dagi kalsiy, vodorod, fosfor va kisdorod atomlarining sonini toping.
(Javob: Ca-6,02^.10²³; H -24,08^.10²³, P-12,04^.10²³, O-48,16^.10²³).
20. Massasi 48 kg bo‘lgan ozonda nechta kislorod atomi bor? (Javob: 1,8_·10²⁷).
21. 84 t alyuminiy ftoriddagi ftor atomining sonini toping. (Javob: 1,8_·10³⁰).
22. Ag₂O ning qancha massasida Ag₃PO₄ ning 41,86 g massasidagicha kumush atomi bo‘ladi?
Yechish. Ag₃PO₄ ning modda miqdori mol ni topamiz. Shuncha miqdor moddaga to‘g‘ri keladigan atomlar soni: N_Ag=0,1^.6,02^.10²³=3^.6,02^.10²²=1,806^.10²³.
(1.4) va (1.5) formulalardan modda miqdorining har bir formuladagi qiymatini tenglashtirib, ni hosil qilish va undan moddaning massasini
g
topish mumkin.
23. Ammoniy nitratning qancha massasida 8,5 g natriy nitratdagicha azot atomi bo’ladi? (Javob: 4,0 g).
24. Natriy gidrofosfat (Na₂HPO₄^.xH₂O) kristallgidrati tarkibida 65,67 % kislorod bo‘lsa, kristallgidrat tarkibidagi x ning qiymati nechaga teng?
Yechish: Moddaning molekulyar massasini quyidagi formulalar yordamida hisoblaymiz:
M_r=₁A_r(Na)+A_r(H)+A_r(P)+₂A_r(O)+x[₃A_r(H)+₄Ar(O)]:
va M_r=142+18x.
Bu ikkala qiymat teng bo‘lganligi uchun ularni

tarzda yozib, tenglamani yechsak: x=7 bo‘ladi.